Litli Bergþór - 01.12.2010, Side 5
Lrtli-I3ergþór þrítugur
í byrjun þessa árs hafði blað Ungmennafélags
Biskupstungna, Litli-Bergþór, komið út í full 30 ár.
Langar mig í tilefni þessara tímamóta hjá blaðinu að
rifja upp með ykkur hvernig staðið hefur verið að
útgáfu blaðsins í þessi þrjátíu ár, en undirrituð hef
verið viðloðandi ritstjórnina, með hléum þó, síðan
1990.
A síðasta ári féll frá sá maður, sem einna mestan
heiður á að því að Litli-Bergþór hefur komið út í öll
þessi 30 ár, Arnór Karlsson. An hans væri blaðið
ekki enn lifandi né jafn vandað og raun ber vitni.
Það má segja að Arnór hafi verið frumkvöðull í
blaðaútgáfu í Tungunum, því nokkru fyrr (1963,
1966 og 1968) hafði verið gefið út annað blað, alls
fjögur eintök á vönduðu prenti, sem hét Bergþór.
Mjög metnaðarfullt blað, en það lognaðist því miður
út af. í ritstjórn þess blaðs voru sr. Guðmundur 01 i
Olafsson, Arnór Karlsson og Róbert Róbertsson og í
síðasta blaðinu Hreinn Erlendsson í stað Róberts.
Arnór gerði sér grein fyrir mikilvægi þess að
varðveita heimildir um líf og störf fólksins í landinu
fyrr og nú. Blöð Ungmennafélagsins, fyrst Bergþór
og síðar Litli-Bergþór, voru vettvangur til að
varðveita sögu okkar Tungnamanna. Eftir að hann
tók við ritstjórn Litla-Bergþórs árið 1991 hélt hann
blaðinu gangandi með áhuga sínum og drifkrafti, sá
um að kalla ritnefndina saman og halda henni við
efnið, útvega efni og skrifa sjálfur, auk þess að hýsa
ritnefndina frá 2003 til dánardags. Var þar ekki í kot
vísað.
Samfélagið okkar hér í Biskupstungum má vera
þakklátt fyrir störf Arnórs Karlssonar.
Vonandi bera ritnefndir framtíðarinnar gæfu til að
halda Litla-Bergþóri áfram sprellifandi, fullum af
minningum og áhugaverðu, fræðandi og
skemmtilegu lesefni fyrir nýjar kynslóðir.
Litli-Bergþór hóf göngu sína 5. mars árið 1980, að
frumkvæði Gríms Bjarndal, þá skólastjóra í
Reykholti, sem kosinn hafði verið í útgáfunefnd
Ungmennafélagsins. A hann heiður að nafni
blaðsins, Litli-Bergþór, sem var hógvært framhald af
Bergþóri gamla en hefur elst mun betur. Markmið
blaðsins var að koma á framfæri alls konar
upplýsingum og fréttnæmu efni, nýju og gömlu.
Blaðið var frumstætt í byrjun, prentað á stensil og
fjölritað í Barnaskólanum. Sigríður Björnsdóttir var
fréttamaður með Grími og Sólveig Róbertsdóttir las
prófarkir.
í næsta blaði, maí 1980, var Margrét Sverrisdóttir
komin inn sem útgáfustjóri og var hún síðan í
ritnefnd næstu sex árin ásamt Sigríði Jónínu
Sigurfinnsdóttur, Páli Skúlasyni o.fl. Skiptust þær
Maggý og Sigga Jóna á að vera ritstjórar. Sveinn
Sæland kom inn 1984 sem ritstjóri og vartil 1989, að
Sigga Jóna tók aftur við og svo Jón Þór Þórólfsson
árið 1990. Síðan tók Arnór Karlsson við ritstjórninni
1991 og var til dánardags 2009, í samfellt 18 ár, en
hann kom inn í ritnefndina 1987 og var því 22 ár í
ritnefnd.
Fleiri komu að ritstjórninni á þessum árum, m.a.
Oddný Jósefsdóttir, Þorfinnur Þórarinsson, Jóhanna
Róbertsdóttir, Kristín Ólafsdóttir og Drífa
Kristjánsdóttir, sem kom inn 1988 eins og Stefán
Böðvarsson. Og fleiri og fleiri mætti telja, sem
aðstoðuðu við vélritun, myndir, uppsetningu,
efnisöflun o.fl.
Arið 1982 var byrjað að ljósrita blaðið með
misjöfnum árangri fyrst en um 1985 var farið að
staðla útlit þess og fegra með aðstoð útlitshönnuða,
oftast myndlistakennara skólans. Einkennistákn
blaðsins, fígúran Litli-Beggi, kom til sögunnar 1986
og hefur fylgt blaðinu síðan.
Það mun svo hafa verið haustið 1990, sem
undirrituð hóf störf í ritnefnd Litla-Bergþórs, þá
nýlega flutt aftur heim í Tungurnar eftir 20 ára
fjarveru. Væntanlega kosin í ritnefnd á aðalfundi
Ungmennafélagsins eins og vani er til. f 1. tölublaði
1990 hafði ég byrjað að skrifa ferðasögu í blaðið,
sem reyndar teygðist úr og endaði í þrettánda þætti,
þrem árum síðar. Það var Sigga Jóna í Hrosshaga,
sem bað mig um það, en hún var ritstjóri þá.
Fyrsti ritnefndarfundur sem ég sat var í október
1990 í Reykholtsskóla, nýr ritstjóri var þá Jón Þór
Þórólfsson, Drífa Kristjánsdóttir var gjaldkeri og
Arnór Karlsson ritari. Stefán Böðvarsson sá um
uppsetningu. Þá var blaðið nýbúið að eignast forláta
Mackintosh tölvu, (í ársbyrjunl988), og sá Stefán,
tölvusérfræðingur nefndarinnar, um að setja blaðið
upp á hana og stinga litlum „Beggum“ inn, hér og
þar, með meinlegum athugasemdum. Ekki má
gleyma dyggri hjálp Önnu Bjargar konu Stefáns, sem
vélritaði mikið af efni blaðsins. Síðan var blaðið
prentað í prentsmiðju.
Jón Þór, ritstjóri, hafði það á stefnuskrá sinni að
birta viðtöl við fólk í sveitinni, eins og gert hafði
verið áður í Litla-Bergþóri. í næsta tölublaði, í janúar
1991, var mér falið að taka viðtal við starfsfólkið í
Skálholtsskóla, þau Sigurð Arna Þórðarson, rektor,
og Hönnu Maríu Pétursdóttur, konu hans, og
Margréti Odds og Torfhildi Rúnu, starfsstúlkur.
Viðtöl urðu síðan helsta viðfangsefni mitt næstu 15
árin, urðu a.m.k. 26 talsins ef ég hef talið rétt.
________________________________ 5 Litli-Bergþór