Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1920, Page 10

8
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISPÉLAGS ISLENDINGA
þær mundir mun hann og hafa sótt
lengra suður eftir, því að þess er get-
ið, að hann hafi tekið spönsk og portú-
gö'Isk skip í Spánarsjó, og eitthvað hef-
ir hann áreitt HoIIendinga að mun, því
að þegar Hans konungur gerði frið við
þá 1490, er það sérstaklega tekið fram
að sá friður nái ekki til Pínings. Árið
1487 er hann foringi fyrir einni deild
í flota Dana á herferðinni til Gotlands.
Þessi ár hefir Pining víst ekki kom-
ið til íslands, en líklega haft Heinrek
Mæding þar sem umboðsmann sinn.
Hans er getið sem fógeta Pínings í
vitmsburði Guðna Jónssonar og
þriggja annara manna, gefnum í Flat-
ey 17. ágúst árið 1484, um harð-
leikni og yfirgang Pínings og
hans manna við útlenda kaup-
menn og jafnvel við innlenda menn12).
Árið 1488 er Heinrekur Mæding talinn
umboðsmaður Pínings á Islandi 13), en
úr því vandast málið. Diðrik Pínings
er getið sem hirðstjóra yfir öllu Is-
landi á alþingi í júlí árið 1489 við
samþyktina milli hans og Magnúsar
Eyólfssonar Skálholtsbiskups um tí-
undargjald o. fl.14). En í sama mán-
uði er Diðriks Pínings getið meðal
þeirra norsku aðalsmanna, sem hyltu
Kristján II. í Kaupmannahöfn10). Ár-
ið 1490 lætur Diðrik Píning ganga í
júlí á alþingi hinn nafnkunna Pínings-
dóm um siglingar og verzlun11'), en
30. ágúst er Diðrik Pínings getið við
dómgerð í Björgvin og við skiftagerð
í september17). Það getur því varla
12) Dlpl. 1*1. VII. bls. 12—13.
13) DIpI. 1*1. VI. bls. 631—632, 645—646.
14) Dipl. 1*1. VI. bls. 661—675.
15) Sbr. Hi*t. TidNNkr. (norskt) 2. R. III.
Bd. bls. 241 (Dipl. Jíorv, II. bls. 704.).
16) Dipl. InI. VI. bls. 702—705.
17) Sbr. Hist. TldHHkr. bls. 241 (Dlpl.
Jíorv. V. bls. 686; VIII. bls. 436).
verið sami maður, sem hér er um að
ræða á íslandi og í Danmörku og Nor-
egi. Þykir mér líklegast, að sá sem
fór með hirðstjórn á íslandi þessi ár-
in, hafi verið Diðrik Píning yngri,
frændi gamla mannsins, sá sem veitir
Heinreki Mæding Kjósarsýslu 27. sept.
149018). Kallar hann sig í því bréfi
“hirðstjóra og. höfuðsmann yfir alt Is-
land”, en að öllum líkindum hefir hann
eingöngu verið umboðsmaður frænda
síns, sem hann nefmr í bréfinu. Þess-
um ungling hefir Islendingum ekki
geðjast að, en þó látið sér hann nokk-
urnveginn lynda svo lengi sem gamli
maðurinn lifði. En jafnskjótt og þeir
frétta lát hans, biðja 25 menn á al-
þingi 1. júlí 1491, undir forustu Finn-
boga lögmanns Jónssonar, Hans kon-
ung um að gera Einar Björnsson að
hirðstjóra. Kveðast þeir allir hafa
frétt af útlenzkum mönnum, enskum
og þýzkum, að Diðrik Píning sé dauð-
ur utanlands, og segjast trúa fréttinni.
En Diðrik Píning hinn yngri, sem sé þar
í landi og hafi umboð frænda síns,
segja þeir, hafi enga borgun eða pen-
inga að bæta fyrir sig, ef hann geri
mönnum ei rétt19). Af þessu virðist
mér helzt mega ráða, að Diðrik Pín-
ing gamli hafi aldrei komið til Islands
eftir að hann fór þaðan 1483, en þó
haldið hirðstjórninni þar að nafninu.
Hvort það hafi verið hann, sem veitt
var Varðhúslén í Noregi árið 1490,
skal eg ekki segja með vissu, en það
getur vel hafa verið. Hitt virðist á-
reiðanlegt, að gamli Píning hefir dáið
1490 eða snemma á árinu 1491 ,-því að
konungur varð við beiðni landsmanna
og skipaði nýjan hirðstjóra. Hvað
18) DIpi. 1*1. VI. bls. 717—718.
19) Dipl. InI. VI. bls. 753—755.