Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1920, Blaðsíða 74

72
TIMARIT ÞJÓÐRÆKNISFJÉLAGS LSLENDJNGA
réttilega hefir vericS nefndur “Litli vík-
ingurinn”), tdkst með okkur vinátta
og urðu þá teng^lin enn sterkari en áð-
ur, er bundu mig við Norðurlönd og
menningu Norðurlanda, enda eignaðist
eg þar nokkra fleiri mjög kæra vini.
Samdi eg þá lög þar rétt á eftir við
nokkrar færeyskar þjóðvísur, og varð
eitt þeirra — lagið “Faðir og dóttir”
— til þess að afla mér fyrst fullkom-
inna vinsælda sem tónskáldi, í Lundún-
um árið 1912. Hvaða þýðingu kynni
mín af íslenzkri tungu hafi borið fyrir
mig á lífsleiðinni, skýri eg í ritgerð
minni, er eg sendi “Tímaritinu”.”
Grainger er fæddur í þorpinu Brigh-
ton í Melbourne í Ástralíu árið 1882.
Faðir hans var náfntogaður verkfræð-
ingur. Eru eftir hann mörg helztu
mannvirkin þar í landi, svo sem brýr
og stórbyggingar, er hann var hvar-
vetna fenginn til að segja fyrir með.
Ólzt Grainger því aðallega upp með
móður sinni og hefir hún stutt hann á
listamannsbrautinni og átt stóran þátt í
því, að hann er kominn í tölu þeirra,
er taldir verða stærstu og mestu hlióm-
listarfræðingar um allan aldur. Ihfa
þau mæðgin aldrei skilið. Er hún
sögð að vera hin ágætasta kona, prýði-
lega vel að sér í sönglist og skáldlegum
mentum. Snemma bar á hinum miklu
hljómlei'kagáfum Grainger’s, og þegar
hann var tíu ára gamall ferðaðist móð-
ir hans með hann fram og aftur um
Ástralíu, en hann lék og söng fyrir al-
menningi. Græddist þeim á þessu
það fé, að þau gátu nokkru síðar farið
til Þýzkalands, þar sem hann hélt á-
fram hljómleikanámi sínu um næstu
sex ára bil. Var bústaður þeiira í
Frankfurt a. Main. Að þessum tíma
liðnum fóru þau ti'l Lundúna, og vann
Grainger sig þar áfram algcrlega af
eigin ramleik. Varð hann brátt kunn-
ur sem hinn áhrifamesti hljómleikari,
er til höfuðstaðarins hefði komið.
Orti hann fjölda sönglaga á þessum
árum og barst orðstír hans óðfiuga út
um Norðurálfuna. Var þeim haidið
fram af öðrum eins mönnum og
Thomas Beecham, Richard Strauss,
Willem Mengelberg, Fritz Steinbach
o. fl. Það var í Lundúnum árið 1906,
að fundum þeirra Grainger’s og Grieg’s
bar fyrst saman. Var Grieg staddur
þar og lét í Ijós við húsráðendur sína,
Sir Edgar og Lady Speyer, að sig lang-
aði til að kynnast Grainger. Buðu
þau því Grainger til sín. Meðan hann
tafði þar settist hann að píanóinu og
lék norræna þjóðsöngva (op. 66) og
þjóðdansana norsku (Siaatter op. 72)
eftir Grieg. Grieg varð frá sér num-
inn. Komst hann svo að orði um það
seinna: “Eg samdi þjóðsöngvana
norsku, en landsmenn mínir höfðu ekki
lag á að leika þá. En svo kemur þessi
ungi maður alla leið frá Ástralíu, og
verður fyrstur til að leika þá eins og
þeir eiga að vera leiknir. Hann hefir
í sjálfum sér skáldskap og hljóma
þjóðsöngvanna, og þó er djúpur sjór
og langur milli Noregsstranda og
Ástralíu.”. Með fundi þessum hófst
vinátta þeirra Grieg’s og Grainger’s, er
hélzt meðan Grieg lifði. Var Grainger
sumargestur hans á landsetri hans
“Troldhaugen” 1907. Nokkru áður
en Grieg andaðist, höfðu þeir ráðgert
að ferðast saman um Norðurálfuna,
en dauðinn batt enda á það. Til minn-
in?ar um þessa vináttu þeirra, gaf
ekkja Grieg’s, Grainger úrið hans og