Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1920, Page 96

94
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLERDINGA
Var ágóðanum varið, og allnokkru fé
úr 'félagssjóði til styrktar allslausum
vesturförum, er þá komu til bæjarins.
Unnu þá forstöðukonurnar um tveggja
vikna tíma á innflytjendahúsinu, að
matreiðsiu handa nýkomnu fólki.
Stóðu aðállega fyrir því Kristrún Svein-
ungadóttir og Sigurborg Pálsdóttir.
“Ekkert í sögu Vestur-íslendinga er
fegurra en það, hve ant þeir 'hafa 'látið
sér vera, frá fyrst tfl síðast, að Iiðsinna
og leiðbeina nýkomnu fólki íslenzku,
og leggja oft stórkostlega mikið í söl-
urnar, ekki aðeins fjármunalega, held-
ur og með því að ganga svo og svo
nærri sér á ýmsan hátt’V)
Veturinn eftir, 25. janúar 1884,
efndi félagið til miðsvetrarsamkomu,
er haldin var í húsi Framfarafélagsins.
Er það talin myndarlegasta samkoman.
sem Islendingar höfðu gengist fyrir
fram að þessum tíma, og fyrsta miðs-
vetrarmót, sem vandað er til eftir
föngum2 3). Var ágóðanum. $57.50,
varið til að endurbæta félagshúsið. Var
það í tvennu skyni gert. Fyrst og
fremst mun húsið hafa þurft endurbóta
við, og svo var von á séra Jóm B]arna-
syni til baka aftur frá Islandi, að setj-
ast að og takast á hendur prestsþjón-
ustu meðal Islendinga í bænum. Var
þetta eini samkomustaðurinn, er nokk-
ur tök yoru með að notaður yrði fyr-
2) Séra Fr. J. B.: Saga ísl. Nýl. í Wpg.
Alm. 1904, bls. 102.
3) Á mi’ðsvetrarmóti þessu flutti Vil-
helm Pálsson tvö kvæ’ði: “Minni gestanna”
og “Lýt5hvöt”. SigurtSur J. Jóhannesson og:
Bár?5ur Sigurðsson sitt kvæ'ðið hvor fyrir
minni Kvenfélagsins. Ræður fluttu B. L.
Baldwinson, Magnús Pálsson, Jón Björns-
son, Vilhelm Pálsson, Jón Runólfsson,
Kristrún Sveinungadóttir og Páll Magnús-
son. Söng stýrði Jón A. Blöndal, þá ný-
kominn frá íslandi.
ir guðsþjónustur og aðrar hátíðlegar
athafnir.
Um næstu tvö árin mun félagið hafa
starfað á sama hátt og verið hafði, var
samkomulag hið bezta og samvinna
við Framfarafélagið, en úr því fer að
bera á óeiningu. Fór með það eins og
Framfarafélagið, að kraftarnir skift-
ust eftir að safnaðarstarfsemin fór að
krefjast meiri tíma og fjárframlaga.
Vildu sumar félagskonur, er þá höfðu
fyrir skemstu gengið í félagið, að fé-
lagið sneri sér eingöngu að safnaðar-
starfseminni, en nokkrar hinar eldri
svo sem Guðrún (Jónsdóttir) Stefáns-
son, Kristrún Sveinungadóttir, Signý
Pálsdóttir o. fl., voru því mótfallnar,
þótti þá hinum upprunalega tilgangi
félagsins vera glatað. Efldust nú
þannig tveir flokkar, en kraftarnir ekki
nógir til að vinna að hvorutveggja.
Fór þá sem oft vill verða, að áhuginn
fyrir félagsskapnum dofnaði, urðu
flokkarnir brátt ójafnir og réði meiri-
hlutinn. Þær, sem andvígar voru því,
að snúa fé'laginu upp í safnaðarkven-
félag, ými'st sögðu sig úr eða urðu sem
dauðir félagslimir- Leystist félagið
þannig upp og eftir árið 1890 mun
þess að engu hafa getið. Um fjárskifti
var eigi að ræða, því alt sem félagið
safnaði gekk jafnóðum til hjálpar
nauðstöddum eða styrktar almennum
fyrirtækjuim. Af sundrung félagsins
leiddi töluverðan sársauka fyrir þær
konur, er mest höfðu barist fyrir til-
gangi þess, og er eigi trútt um, að
hans kenni eigi enn, meðál þeirra, sem
eftir eru á 'lífi.
Að því hefir þegar verið vikið, að
kirkjulegur félagsskapur myndaðist
miög snemma meðál íslendinga í
Winnipeg, en hvenær föst safnaðar-