blaðið - 23.03.2006, Blaðsíða 23

blaóió FIMMTUDAGUR 23. MARS 2006
VIÐTALI 23
99.................................................
Fordómar byggjast yfirleitt á vanþekkingu, en ekki einungis
vanþekkingu heldur undarlegu samblandi afminnimáttar-
kennd, undirlægjuhætti ogþví að fylgja fjöldanum."
sinn frétti ég frá virðulegum hús-
mæðrum vestur í bæ að það væri
svakalegt með þessa Birnu, hún
ætti tvö börn sem gengu algjörlega
sjálfala. Þetta var mörgum árum
áður en ég eignaðist barn.
Til að lifa af kjaftasögur býr
maður sér til vegg og seinna koma
erfiðleikar þegar maður þarf að
brjóta niður þann múr. Mér tókst
það. En það voru sögur og fjandsam-
legt viðmót og síðan var ógerlegt að
fá vinnu. Sumt af þessu er enn við
lýði. Það er bara eins og það er.“
Þetta hlýtur að hafa verið erfitt.
„Já og nei. Á þessum tíma eignað-
ist ég mjög góða vini sem eru vinir
enn í dag. Maður kemst langt á
slíkri vináttu."
Þoli ekki fordóma
Þú hefur unnið hjá Alnæmissam-
tökunum í nokkur ár og ertfram-
kvœmdastjóri samtakanna. Er
einhver sérstök ástœða fyrir því
að hú tókst að þér starfið?
„Ástæðan fyrir því er fyrst og
fremst sú að ég þoli ekki fordóma.
Ég bara þoli þá alls ekki. Fordómar
byggjast yfirleitt á vanþekkingu, en
ekki einungis vanþekkingu heldur
undarlegu samblandi af minnimátt-
arkennd, undirlægjuhætti og því
að fylgja fjöldanum. Allt er þetta
mjög slæmt og stórhættulegt. Við
þurfum ekki annað en að líta á sög-
una til að sjá dæmi um það.“
Þú býrð ein, hvernig kanntu við
það?
„Við Guðmundur Ingólfsson
vorum gift í átta ár og eigum tvö
börn. Við skildum en ég get sagt:
„He was my man“. Ég hef ekki verið
í sambúð síðan. Það er meðvituð
ákvörðun. Ég vildi ekki bjóða
börnunum mínum upp á vesen.
Ég hef svo oft séð dæmi um það
að krökkum er boðið upp á hitt og
þetta. Einstaklingur flytur inn á
heimilið og flytur síðan út og enn
annar flytur inn. Það er endalaust
vesen. Ég nenni ekki að standa í
þessu. Kannski er ég bara svona
löt.“
Hvað hefurðu haft að leiðarljósi
við uppeldi barnanna þinna?
„Ást og umhyggju. Ég hef aldrei
gengið út frá því að börnin mín
væru gáfuðustu börn í heimi. Ég
hef lagt áherslu á að þeim liði vel og
væru kurteis og sýndu sjálfum sér
og öðrum virðingu."
Þú hefur ort Ijóð. Hefurðu alltaf
fengist við skáldskap?
„Nei, ég hef bara gefið út eina ljóða-
bók. Birna Birna heitir hún. Eg er
svo frumleg! Ég er dálítið feimin við
að ræða skáldskap minn vegna þess
að mér finnst góður skáldskapur
svo stórkostlegur. Hann er nokkuð
sem ég gæti sennilega síst verið án.
Þegar ég uppgötvaði ljóð Sigfúsar
Daðasonar á sínum tíma þá opnað-
ist fyrir mér heill heimur. Ég elska
ljóðformið, þetta knappa form sem
gefur manni færi á að hugsa. Þar er
ekki allt lagt upp fyrir manni. Þess
vegna leiðast mér endalaust langar
þvaðurbækur sem mætti stytta um
tvo þriðju - ég nefni engin nöfn.“
Ætlarðu að halda áfram að
yrkja?
„Ég fer til Finnlands í apríl og
verð þar í listamannaíbúð. Þar ætla
ég að sitja og skrifa.“
Skrifa hvað?
„Það verður að koma í ljós.“
Nauðsynlegt að rækta anarkistann
Þú ert baráttumanneskja. Finnst
þér vanta hugsjónir í íslenska
pólitík?
„Sem betur fer eru ekki allri
steyptir í sama mótið, en þó svo
að menn segist vera að berjast
fyrir hinu og þessu þá er algengast
að eigið skinn skipti þá mestu og
þeir vilja sitja sem fastast í sínum
stólum. Reykjavíkurlistinn er skýrt
dæmi um þetta. Ég gerði svosem
ekkert ráð fyrir stórkostlegum
breytingum þegar Reykjavíkurlist-
inn vann borgina á sínum tima en
mér fannst nauðsynlegt að henda
íhaldinu úr stólunum. En þeir sem
fengu sætin breyttust smám saman
í félaga Napóleon. Hann er víða.“
Hefurðu skipt um skoðun í
pólitík?
„Nei, í rauninni ekki. Mér finnst
sífellt nauðsynlegra að rækta anar-
kistann í sjálfum sér til að falla ekki
inn í laga- og regluumhverfið. Ég
vil ekki láta slikt umhverfi stjórna
mér heldur setja mín eigin mörk
og viðmið. Ég er ekki að segja að
það eigi maður að gera á einhvern
yfirgengilegan frekjumáta heldur
verður maður að setja spurningar
við ákvarðanir og meta sem ein-
staklingur hvort þær eru réttar eða
rangar. Þess vegna þarf stundum að
ganga á móti straumnum og maður
verður að vera tilbúinn til þess þó
svo það sé óþægilegt. Það væri til
dæmis slæmt fyrir mig að vera í því
nærbýli sem við erum, ég og Birna,
ef ég væri ósátt við það sem ég er að
gera. Það væri hræðileg sambúð og
ég myndi gefast upp á sjálfri mér.“
Finnst þér hneigð í samfélaginu
til að gera alla eins?
„Já, það er mjög sterk hneigð í þá
átt. Ég á enga lausn aðra en þá að
gefa fólki svigrúm og koma því til
skila að það er allt í lagi að vera
öðruvísi. Það er bara fínt.“
Hefur aldrei vafist fyrir þér að
vera þú sjálf?
„Mér finnst ég alveg ágæt. Ég hef
aldrei gefist upp á sjálfri mér. Ég
stend með mér í því sem ég er að
gera. Sumt hefði ég mátt gera betur
en ég sný ekki baki við sjálfri mér.“
kolbrun@bladid.net