blaðið - 08.07.2006, Blaðsíða 22
22 I VIÐTAL
LAUGARDAGUR 8. JÚLÍ 2006 blaðið
Óhreinu bömin hennar Evu
Það er glæpur þjóðfélagsins að dæma helsjúkan eiturlyfjaf íkil til vistar í almennu fangelsi að mati Njarðar P. Njarðvík sem telur að koma verði upp sérhæfðum, lokuðum meðferðar-^
stofnunum fyrir þetta fólk. Hann gagnrýnir stjórnvöld harkalega fyrir áhugaleysi þeirra um fíkniefnavandann sem sé mesta böl þjóðarinnar.
Njörður P. Njarðvík ber íslensk
stjórnvöld þungum sökum í
opnum bréfum sem hann birti
í Morgunblaðinu fyrir fáeinum
vikum. Hann sakar ráðamenn
þjóðarinnar og æðstu menn
dómsvaldsins um að sýna
fíkniefnavandanum, stærsta
böli þjóðarinnar, engan raun-
verulegan áhuga og gagnrýnir
harkalega hvernig farið er með
eiturlyfjafíkla í dómskerfinu.
Einar Jónsson hitti Njörð að máli
og ræddi við hann um fíkniefna-
vandann og hvernig stjórnvöld
hafa brugðist skyldu sinni við að
taka á honum.
,Mér finnst eiginlega mesti vandinn
vera fólginn í því að það virðist ekki
vera litið á þetta sem vandamál. Þó
að það sé sífellt verið að tala um
það er í rauninni ekkert gert. Það
er mikið gert úr umferðarslysum og
ég ætla nú ekki að fara að gera lítið
úr þeim en á síðastliðnum tíu árum
hafa 400 manns af þeim sem eru á
skrá hjá SÁÁ og eru yngri en 55 ára
látist beinlínis af völdum fíkniefna.
Það tekur enginn eftir því. Það ríkir
þögn um þetta.
Eg hef á tilfinningunni að menn
vilji ekki vita af þvi sem aflögu fer.
Þetta er eins og með óhreinu börnin
hennar Evu sem hún reyndi að fela
fyrir Guði þegar hann kom í heim-
sókn. Það er eins og menn vilji ekki
horfast í augu við þennan vanda,“
segir Njörður.
Lýsi eftir heildstæðri baráttu
Fíkniefnavandinn er margþættur og
teygir anga sína inn á ólík svið sam-
félagsins. Mismunandi þættir hans
falla undir ólík ráðuneyti svo sem
heilbrigðis- og tryggingamálaráðu-
neyti, félagsmálaráðuneyti og dóms-
og kirkjumálaráðuneyti. Þetta kann
að skýra að einhverju leyti hversu illa
baráttan gegn fíkniefnabölinu hefur
gengið í gegnum tiðina. Njörður gagn-
rýnir meðal annars að í stjórnkerf-
inu virðist ekki vera litið á hann sem
heildarvandamál heldur er athygl-
inni aðeins beint að einstökum þætti
hans í einu. „Það sem vantar og ég er
í raun að lýsa eftir er heildstæð bar-
átta. Það þarf að berjast gegn öllum
þessum þáttum samtímis með sam-
hæfðum hætti. Ég get ekki séð að sú
ákvörðun nokkurn tíma verið tekin
að gera það,“ segir hann.
Aðeins lítilræði næst
Illa er búið að lögreglu og tollgæslu
í landinu að mati Njarðar sem
hamlar þeim í baráttunni gegn fíkni-
efnunum. „Ég skil ekki af hverju
löggæslan nær ekki betur til þeirra
sem selja eiturlyfin. Við vitum að
lögreglan er vanmönnuð og þessi
þáttur virðist ekki hafa neinn for-
gang umfram aðra. Það er kannski
vegna þess að þetta er fyrirhafnar-
samara. Síðan hefur mikið verið
rætt um innflutninginn og tollgæsl-
una. Tollgæslan hefur sagt að hún
komist ekki yfir að skoða nema um
eitt prósent af þeim gámum sem
eru fluttir til landsins. Það sem
finnst af eiturlyfjum er oftast nær
það sem burðardýr eru með á sér.
Því er jafnvel lýst yfir að það sé ein-
hvers konar sigur að finna kannski
20-30 grömm. Hvað er það? Það er í
raun bara dæmi um ósigurinn. Sam-
kvæmt opinberum skýrslum annars
staðar frá þá nást kannski fimm
prósent af því sem reynt er að flytja
inn ef vel gengur sem táknar að um
95% nást aldrei. Þetta sem finnst er
reiknað sem eðlileg afföll af verð-
inu,“ segir Njörður.
Þjóðfélagsglæpur að senda
helsjúka fíkla í fangelsi
Fíklar sem neyta harðra eiturlyfja
leiðast nær undantekningalaust út
í afbrot og glæpi enda ekki á færi
venjulegs manns að fjármagna
neysluna.
„Þegar menn hafa ánetjast þessum
efnum koma til sögunnar fráhvörfin
og vanlíðanin sem kallar á meira.
Við vitum að fólk gerir næstum hvað
sem er til að lina þessar þjáningar
og halda áfram í neyslu. Við þessa
fíkniefnaneyslu verða breytingar á
persónuleika þess og það er eins og
það sé komið í álög.“
Eiturlyfjafíklar eru yfirleitt ekki
dæmdir fyrir eiturlyfjanotkunina
sjálfa heldur fyrir afbrot sem tengj-
ast henni svo sem innbrot, ofbeldi
eða eitthvað þess háttar. „Það sem
mér finnst hreint út sagt skelfilegt
er að þetta fólk er handtekið, það
er yfirheyrt og því er sleppt en fær
ekki dóm fyrr en löngu síðar. Þá er
fíkillinn jafnvel búinn að fara í með-
ferð og ná sér á strik. Hann er settur
í almennt fangelsi og ég segi að það
sé glæpur þjóðfélagsins sem þjóni
engum tilgangi. Við erum enn svo
aftarlega í hugsun okkar í réttvísi
og dómsmálum að við viljum refsa