blaðið - 24.03.2007, Qupperneq 39

blaðið
LAUGARDAGUR 24. MARS 2007 39
að spyrja hana og smátt og smátt
komu upp myndir hennar af því
sem hún hafði upplifað í sambandi
við börnin sem hún varð að láta frá
sér.
Það tók mig þrjú ár að búa til út-
varpsþáttinn um þessa vöggustofu.
Nú vita menn, það sem kannski
var vitað þá þegar, að mikilvægasti
tíminn í þroska einstasklingsins
eru fyrstu þrjú árin. Þá skiptir öllu
málu að eiga tilfinningaleg sam-
skipti við aðra manneskju. Algjör
skortur var á því á þessu heimili.
Vöggustofan var einangraður
og lokaður heimur, nánast eins og
gjörgæsla. Börnin voru geymd í
rúmunum og ekki tekin upp nema
brýna nauðsyn bæri til. Ekki var
farið út nema nokkra daga á ári á
bestu góðviðrisdögunum. Engar
myndir voru á veggjunum, engir
litir neins staðar og engin leikföng.
Börnin voru alltaf mötuð og kunnu
ekki að nota hnífapör.
Foreldrar máttu koma einu sinni
í viku, á sunnudögum, og horfa á
börnin í gegnum gler og máttu
aldrei snerta þau. Móðir mín fór
á hverjum einasta sunnudegi frá
Njarðvíkur til Reykjavíkur til að
horfa á okkur börnin sín í gegnum
þetta gler.
Einn daginn stóð hún við glerið
en sá mig ekki. Hún fór út og sá
opnar kjallaradyr, gekk að þeim
og horfði inn ganginn og við enda
hans var opið inn í þvottahús þar
sem kona sat með mig. Mamma
stóð í dyrunum en þorði ekki að
spyrja hvort hún mætti snerta
barnið sitt. Það var áfall fyrir hana
að sjá aðra konu halda á barninu
sínu sem henni var bannað að
snerta.
Hún komst að því að starfsfólkið
umgekkst mig öðruvísi en önnur
börn. Ég var eina barnið sem var
tekið upp regulega, eina barnið
sem var snert, eina barnið sem
farið var með út úr stofunni. Ég
held að sjálfsbjargarviðleitni mín
hafi falist í því að ná sambandi við
einhvern, og sjarmera þá mann-
eskju. Þess vegna var ég tekinn
upp og snertur. Það varð mér til
bjargar. Af einhverjum ástæðum
tókst systur minni ekki að heilla
starfsfólkið svo það tæki hana upp.
Hún lá í tvö og hálft ár í rúmi sínu.
Talið er að hún hafi orðið rangeyg
af því að liggja í rúminu og stara á
eina misfellu í loftinu. Það var það
eina sem hún hafði við að vera.
Það dróst á langinn að móðir mín
næði því markmiði sinu að koma
sér upp eigin húsnæði. Þegar hún
loks fékk okkur systkinin til sín
vorum við eins og dýr í búri. Við
vildum ekki vera snert og vorum
ótalandi, tveggja og hálfs árs. Við
höfðum að vísu komið okkur upp
eigin tungumáli sem enginn skildi
nema við, þannig að við gátum átt
einhver samskipti. Eftir að móðir
okkar tók okkur systkinin til sín
tók nokkra mánuði fyrir hana að
ná sambandi við okkur og hún
náði fyrr sambandi við mig en
systur mína.“
í stöðugri leit
Hvernig barn varstu?
„Þegar ég kom út í lífið hélt ég
uppteknum hætti við að reyna að
fá umhverfið til að heillast af mér
- taka mig í fangið. Ég hafði ótrú-
lega mikið hugmyndaflug sem
barn, var mjög upptækjasamur og
fór minar eigin leiðir. Þegar ég var
í gagnfræðaskólanum á Akureyri
breytti ég honum í eigin fjölbrauta-
skóla og komst upp með það. Ef mér
datt í hug að fara i þrjá íslensku-
tíma í röð hjá hinum bekkjunum þá
gerði ég það. Ég var í stöðugri leit,
var sveimhugi sem lifði í ljóðum.
Þegar ég lenti inni í leikhúsinu
á Akureyri, ómótaður unglingur,
þá kom ég inn í heim þar sem var
rými fyrir tilfinningar mínar, þrár
og langanir. Ég gat búið eitthvað
til úr þessum tilfinningum. Og af
því ég gat ekki talað um þær sjálfur
þá setti ég mig auðveldlega inn í líf
persóna sem ég lék á sviðinu. Mér
„Það dróst á langinn að móðir mín næði því markmiði
sínu að koma sér upp eigin húsnæði. Þegar hún loksfékk
okkur systkinin til sín vorum við eins og dýr í búri. Við
vildum ekki vera snert og vorum ótalandi, tveggja og
hálfs árs."
fannst verkið alltaf vera ég. Leik-
húsið bjargaði mér. f gegnum það
fékk að eiga stefnumót við annað
fólk, áhorfendur sátu og horfðu á
mig. Þannig að vissu leyti var eins
og ég væri enn á bak við gler.“
Bjótil minningar
Þú hlýturað hafa fengið sterk við-
brögð við útvarpsþœttinum?
„Eg fékk mjög sterk viðbrögð
við þættinum þar sem móðir mín
og vinkona hennar og fleiri sem
þekktu til, sögðu þessa sögu.
Á þeim tíma sem ég gerði út-
varpsþáttinn var ég að vinna ein-
leik eftir franskan höfund um svín
í svínastíu og heitir Drög að svina-
steik. Þetta var alisvín sem í verk-
inu dásamar einangrun sína og
er sífellt að mæla litlu stíuna sem
hann er lokaður i. Hann gætir þess
vel að gera ekkert af sér i lífinu,
hagar sér samkvæmt reglunum
og aðhefst ekkert sem gæti hugs-
anlega skaðað það stóra markmið
hans að lenda á úrvalskjötborðum
á Evrópumarkaði sem fyrsta flokks
svínakjöt. Ég ákvað að klippa búta
úr leiksýningunni inn í þáttinn.
Þannig að það heyrðist aldrei í
mér i þættinum nema í hlutverki
svínsins. f lok þáttarins var ljóst að
svínið er barnið sem búið er að tala
um allan tímann. Á þennan hátt
bjó ég til minningar um líf mitt.
Gerði það líf að útvarpsþætti.
Ég áttaði mig líka á því á þessum
tíma að þau leikhúsverk sem ég
hafði unnið að voru mikið til ein-
leikir, sem segir kannski sína sögu.
Ég hafði verið að vinna með sjálfan
mig í mörgu því sem ég gerði. Ég
var stöðugt að búa til mynd eða
verk sem er mín aðferð við að
vinna út fortíðinni.
Maður sem er töluvert yngri en
ég, geðlæknir, sem hafði hlustað
á útvarpsþáttinn hafði samband "
við mig og sagði mér að hann hefði
verið barn á þessari stofnun. Hann
var settur þangað nokkurra vikna
gamall. Hann brást við einangrun-
inni með því að slökkva á sér og
hætta að borða. Ungabarnið var
að fremja sjálfsmorð. Það varð
drengnum til lífs að amma hans
sá hvað var að og bjargaði honum.
Hann var þarna þó ekki nema í
þrjár vikur en við systkinin vorum _
í tvö og hálft ár. Engin börn voru
þarna eins lengi og við.
Fyrir einhverjum árum síðan var
ég á sólarströnd og þá kom til mín
kona sem sagði að kona nokkur
vildi tala við mig og spurði hvort
hún mætti það. Ég sagði það vel-
komið. Þá kom til mín gömul kona,
gekk hægt að mér, starði á mig,
horfði um stund á mig og sagði:
Láttu drauminn raetast
frábœr fermingartilboö á
rúmum & svefnsófum
Karolin 3ja sæta svefnsófi
Karolin
tungusvefnsófi
Doris 1 20 x 200cm
Verð. 39.900,- áður 61.800,-
Suprima
90x200cm v/33.280,- áður 41.000,-
1 20x200cm V/ 42.400,- áóur 53.000.
140x200cm v/ 49.360.- áður b i .700.
5 svæða pokagormadýna og botn
EleCtai20x200 v/ 59.980 áður 6/.300
•i»^
R
>5
O
*
Opið virka daga 1 0 til 18
laugadaga 11 til 16
HÚSGAGNAVERSLUN
TOSCANA
SMIÐJUVEGI 2, KOP S:587 6090
HÚSGÖGNIN FÁST EINNIG IHÚSGAGNAVAL, HÖFN S: 478 2535