Orðlaus - 01.12.2005, Blaðsíða 8

...And this one's for you!
"Jane says 'l'm done with Sergio'"
"Jenny darlin'! Hear me cryyy your name!"
"Sheena is a punk rocker nooow!"
Alveg síðan nútímamaðurinn barði fyrst á trommu höfum við verið að semja lög
hvort öðru til heiðurs. Sandy, Sweet Jane, Suzy og jafnvel Barbara Ann hafa feng-
ið lög um sig. Karlarnir eiga sín lög líka: Joe ætlar að skjóta konuna sína, Ziggy er
góður á gítar og báðir versla þeir hjá Geira Smart. Alltaf geta lagahöfundar gripið
í mannanöfnin til að kynda undir hugmyndaeldinum. Einföld saga um lífshlaup
manns eða lýsing á augnabliki með dularfullri konu eru alltaf verðug umfjöllunar-
efni. Hver og einn hlustandi túlkar þessi lög á sinn eiginn hátt, en við eigum það
öll sameiginlegt að þekkja eina eða fleiri af þessum persónum. Til dæmis ættu
allir að þekkja að minnsta kosti eina Jolene. Orðlaus er með sínar Babúskur, Yoko
og Lólur alveg á hreinu og hér gefur að líta stuttan lista yfir lög sem eiga það eitt
sameiginlegt að fjalla um, tjah - fólk!
Rolling Stones • Angie
Mjög tilfinningarík og góð ballaða, sem er afar sjaldgæft hjá durgum eins og Rolling
Stones. Þessi saga af sambandsslitum hefur gefiö mörgu ungmenninu gæsahúð og þónokkr-
ir ættu að kannast við tilfinningarnar sem þarna er sungið um. Mick Jagger samdi þennan
smell af plötunni 'Goats Head Soup' frá 1973 um Angelu Bowie, eiginkonu David Bowie.
Þjóðsagan hermir að Angela hafi komið að þeim Jagger og Bowie saman í rúminu eftir sér-
staklega subbulegt djamm. Hvort sem það er þjóðsaga eða ekki, þá vita þeir sem sem hafa
séð myndbandið við dúettinn þeirra 'Dancing in the Street' að þessir öfuguggar eru til alls
líklegir.
AC/DC - Whole Lotta Rosie
Þeir koma kannski frá Ástralíu, en dreng-
irnir í AC/DC yrkja hér um kellingu sem allir
geta séð fyrir sér. Rosie er gellan sem mætir
á barinn hangandi aftan í mótorhjóli með
einhverju dusilmenninu og gleypir sprútt
í slíku magni að fílefldum karlmönnum er
ekki um sel. Hún strunsar um barinn með
speglasólgleraugu og í leðurpilsi og blæs
sígarettureyk framan í handrukkarana. Hún
dansar uppi á barnum og borðar billjardkúl-
ur í morgunmat. Hún Rosie er hörkukelling
sem talar talið, gengur ganginn og brókar
presta og skilorðsfulltrúa. Alvöru rokk-
kvendi. Aðeins Angus Young gæti reitt fram
riff sem er nógu groddalegt til að þóknast
henni. Þú verður að hlusta á þetta lag með
bjór í hönd og á hæsta hljómstyrk. Annars
kemur Rosie og drepur þig.
Derek and the Dominoes - Layla
Patty Boyd er kona sem eflaust er með af-
ar sterkt sjálfsálit. Þessi fagra stúlka gekk
á milli þeirra George Harrison og Eric Clap-
ton á sjöunda áratuginum og háðu þeir hat-
ramma baráttu um ástir hennar. Þeir keppt-
ust við að semja um hana lög og er Patty
það heppin í dag að vera yrkisefni tveggja
af bestu ástaróðum allra tíma: Hinnar fögru
Bítlaballöðu 'Something' og 'Layla' sem
Clapton gerði með hljómsveit sinni Derek
and the Dominoes. Öfugt við 'Something',
sem er angurvært ástarljóð, er 'Layla' kóf-
sveitt og þrútið greddulag með standpínu.
Patty flögraði á milli kappanna þangað til
hún áttaði sig á því að þeir væru báðir hálf
misheppnaðir. Clapton á kafi í heróínmar-
tröð og Harrison kominn í jógann.
Bob Dylan • Maggie's Farm
BobDylanerkóngurinnímannanafnalögun-
um, og er oft erfitt að velja á milli. 'Sara' er
Ijúfsárt lag um skilnaðinn við konuna. 'Billy
4' lofsyngur Billy the Kid og 'Blind Willie
McTell' er raunasaga gamals blústónlistar-
manns sem lést óþekktur og blásnauður. En
'Maggie's Farm' er merkilegt fyrir þær sakir
að það talaði til tveggja kynslóða. í þessum
stormandi slagara notar Dylan sveitabýli
sem myndlíkingu fyrir kerfið sem treður á
ungdóminum. Verkamaðurinn Bob hefur
fengið sig fullsaddann á kjaftæðinu og seg-
ir hingað og ekki meir. Tuttugu árum seinna
tóku pönkarar í Bretlandi þetta lag upp á
sína arma. Þeir þóttust kannast við hana
Maggie í járnfrúnni MargaretThatcher.
Elton John - Daniel
Þeir Elton John og Bernie Taupin, textahöf-
undur Eltons á áttunda áratuginum, voru
sérstaklega lagnir í að hamra saman lauflétt-
um, sólskinsbökuðum ballöðum sem voru
ríkulega hlaðnar fallegum melódíum. Elton
fylgist með honum Daniel fljúga út úr lífi
sínu og kyngir tárunum. Scissor Sisters, ein
af vinsælli hljómsveitum dagsins í dag, sækir
ákaft í hugmyndabanka Eltons og Taupins
og er þetta lag glöggt dæmi um það. Hann
Elton kom út úr skápnum mörgum áratug-
um seinna, en flestir hefðu átt að gruna
ýmislegt, þar sem þessi hommaballaða var
býsna stór vísbending.
Orchestral Manoeuvres
in the Dark - Enola Gay
Paul Tibbetts flaug B-29 sprengjuvél í seinni
heimstyrjöldinni. Það væri svo sem ekki ífrá-
sögur færandi nema fyrir þær sakir að í einni
sendiferðinni skutlaðist Paul með kjarnorku-
sprengju og fleygði henni á saklausa borg-
ara Hiroshima. Þessi sprengja ásamt þeirri
sem varpað var á Nagasaki seinna um dag-
inn urðu að minnsta kosti 120.000 manns að
aldurtila. Flugvél Tibbetts var skírð í höfuð-
ið á móður hans: Enola Gay. Fjórum áratug-
um seinna sungu OMD um þessa sendiför í
lagi sem er eitt besta dæmið um glaðvært
lag með grafalvarlegum texta. Enola Gay,
is mother proud of her little boy today?
Spyrja drengirnir með ásakandi augnaráði
og benda fingri.
Björn Þór Björnsson
balladofbob.blogspot.com
Dolly Parton - Jolene
Þetta meistaraverk Dolly Parton er einfald-
lega rökin fyrir því að kántrý sé góð tónlist.
Þessi angistarfulla en gagnslausa bón eigin-
konunnar er í senn átakanleg og stappandi
skemmtileg. Ef einhver hefði sagt mér fyrir
tíu árum síðan að heilu næturklúbbarnir af
fólki ættu eftir að dansa uppi á borðum og
öskra með kántrýlagi þá hefði ég hlegið.
Eða grátið. En þetta sannar bara hversu góð-
ur tónlistarmaður Dolly er. Aðeins snillingur
gæti samið línu einsog, "He talks about you
in his sleep / and there is nothing I can do to
keep / from crying when he calls your name,
Jolene." Algerlega sláandi.
8