Bændablaðið - 08.02.2005, Blaðsíða 20

20 Þriðjudagur 8. febrúar 2005
Hér má sjá Glámu sem er nythæsta kýr landsins árið 2004. Við Hlið
hennar er Skræpa sem var nythæst árið 2003. Þær stöllur eru þarna í
fjósinu í Stóru Hildisey. Það merkilega er að Skræpa mjólkaði um 8.000
lítra á síðasta ári með tvo spena, hinir tveir eru ónýtir og Gláma mjólk-
aði tæplega 13 þúsund með sína fjóra.
Eins og komið hefur fram ætlar
umhverfisráðherra að leggja
fram lagafrumvarp þess efnis
að rjúpnaveiðar hefjist aftur í
haust. Þar er gert ráð fyrir að
ráðherra geti takmarkað veið-
arnar við ákveðna daga og
ákveðinn tíma sólarhringsins og
fjölda veiddra fugla á veiði-
mann. Ennfremur að umhverf-
isráðherra geti bannað sölu á
rjúpu sem þýðir hvers konar af-
hendingu gegn gjaldi.
Marteinn Njálsson, formaður
Félags ferðaþjónustubænda og
bóndi í Suður-Bár í Grundarfirði,
segir að margir ferðaþjónustu-
bændur hafi haft skotveiðimenn í
viðskiptum. Þeir komi og skjóti
rjúpur, gæsir eða endur og greiði
fyrir skotleyfi. Margir kaupa líka
gistingu og fæði. Þannig hafi
ferðaþjónustubændur nokkrar
tekjur af þessu og því skipti
rjúpnafrumvarpið þá máli.
Hann bendir á að vísindamenn
hafi sagt að rjúpnastofninn hafi
hrunið vegna stjórnlausrar veiði
áður en til friðunar kom.
,,Þá dettur manni í hug lög um
lax- og silungsveiði og hvernig
það form varð til. Vegna þeirra
mynduðu eigendur veiðiáa með
sér veiðifélög sem síðan leigðu
árnar til leigutaka. Ákveðið marg-
ar stengur eru leyfðar í hverri á.
Þeim má ekki fjölga nema með
leyfi yfirvalda. Þá vaknar sú
spurning hvort ekki sé hægt að
koma á svipuðum lögum um
rjúpnaveiðar og aðrar fuglaveið-
ar. Að mínum dómi er það þrennt
sem getur gerst. Í fyrsta lagi að
rjúpnaveiðar verði bannaðar með
öllu. Í öðru lagi að rjúpnaveiði-
menn fái sitt fram og veiði rjúpu
sem almenningseign leyfð með
ákveðnum takmörkunum og í
þriðja lagi að einhver hagsmuna-
hópur taki að sér að stjórna veið-
unum með faglegri aðstoð þar
sem fylgst yrði með afkomu
stofna á veiðisvæðum. Það er með
rjúpur eins og lax, þær eru stað-
bundinn stofn sem heldur sig á
ákveðnum veiðisvæðum. Við
deilum við skotveiðimenn um
þetta því þeir telja rjúpuna
flökkufugl og hún sé því ekki
bundin eignarlandi. Það teljum
við rangt. Það mætti alveg eins
taka dúntekjur af bændum og
segja að æðarfuglinn sé flökku-
fugl sem færi sig á milli jarða,“
segir Marteinn.
Hann er ekki að öllu leyti sátt-
ur við frumvarpið. Hann bendir á
að margir bændur hafi haft tekjur
af því að veiða og selja rjúpur í
löndum sínum en verði sala bönn-
uð þá skerði það tekjur bændur af
hlunnindum á sínu landi.
„Ferðaþjónusta bænda gæti
t.d. með sölukerfi sínu haldið utan
um markaðssetningu á veiðisvæð-
um í samvinnu við heimamenn,
t.d. með útgáfu skotveiðibæklings
og kynningu á vefsíðum. Slíkt
hlyti að vera til hægindaauka fyrir
skotveiðimenn, að geta gengið að
slíkum upplýsingum, í stað þess
að ganga á milli landeigenda í leit
að skotleyfum.“
Íbúar Víkur í
Mýrdal blótuðu
þorra eins og
margir aðrir Ís-
lendingar laug-
ardaginn 22.
janúar sl. og fór
blótið fram að
Leikskálum.
Sveinn Pálsson
sveitarstjóri átti
sæti í undirbún-
ingsnefndinni og
sagði hann
skemmtunina
hafa farið af-
skaplega vel
fram í alla staði.
Fólk hafi blótað
þorra með því
að borða mikið
af góðum mat
sem rennt var
niður með við-
eigandi veigum.
Gestir í blótinu
voru á milli 170
og 180. Víkurbú-
ar halda árlega
þorrablót sem
heitir einfaldlega
þorrablót Víkur-
búa. Íbúar
þorpsins sjá um
undirbúninginn
til skiptis þannig
að hver
skemmtinefnd
kýs fulltrúa í þá
næstu. Þannig
gengur þetta
eins og sjálfs-
eignarfélag.
Fjörugt þorrablót í Vík
Marteinn Njálsson, formaður
Félags ferðaþjónustubænda
Stofna þarf hagsmunafélag
landeigenda á skotveiðisvæðum
Bú með fleiri en 10 árskýr sem voru með 500 kg af
verðefnum úr mjólk eða meira eftir kúna árið 2004
Eigandi Árskýr Mjólk Verðefni
Stóra-Hildisey II, A-Landeyjum 33,4 7.376 556
Miðhjáleiga, A-Landeyjum 32,6 7.157 540
Stóru-Akrar, Akrahreppi 36,8 6.842 514
Einholt, Hornafirði 54,2 6.932 513
Hólmar, A-Landeyjum 24,8 6.822 512
Helgastaðir, Borgarbyggð 21,1 6.919 511
Voðmúlastaðir, A-Landeyjum 28,5 6.698 506
Saurbær, Holtum 32,3 6.392 503
Kirkjulækur II, Fljótshlíð 35,2 7.183 501
Birtingaholt I, Hrunamannahr. 43,3 6.504 501
Hvammur, Eyjafjarðarsveit 42,8 6.425 500
Tafla 1. Nokkrar fjölda- og meðaltalstölur úr skýrsluhaldinu árið 2004
Búnaðarsamband Fjöldi búa Fjöldi Árskýr Nyt, kg Kjarn-fóður
Kjalarnesþings 5 198 29,3 4.864 1.034
Borgarfjarðar 61 2.303 28,4 5.079 887
Snæfellinga 26 876 24,6 5.320 758
Dalasýslu 16 556 25,1 4.795 922
Vestfjarða 25 804 24,0 4.697 828
Strandamanna 1 38 30,3 5.083 1.102
V-Húnavatnssýslu 20 655 23,8 5.142 930
A-Húnavatnssýslu 34 1.083 30,9 5.037 952
Skagfirðinga 62 2.626 30,8 5.357 918
Eyjafjarðar 109 5.532 36,8 5.158 915
S-Þingeyinga 69 1.986 21,6 5.132 941
Austurlands 32 1.147 27,1 4.813 1.025
A-Skaftafellssýslu 12 472 29,4 5.595 1.205
V-Skaft., Rang. 113 4.642 28,3 5.422 865
Árnessýslu 123 5.813 33,3 5.415 1.059
Landið allt 709 28.731 29,3 5.229 942
Tafla 2. Kýr sem skiluðu yfir 800 kg af verðefnum í mjólk á árinu 2004
Nafn Nr. Faðir Nr. Mjólk MF+MP Bær
Gláma 913 Krossi 91032 12.762 918 Stóru-Hildisey II, A-Landeyjum
Svört 059 Kani 97160 10.008 889 Voðmúlastöðum, A-Landeyjum
Gígja 256 Hafur 90026 11.677 864 Einholti II, Hornafjarðarbæ
Hryðja 227 99999 11.013 815 Einholti II, Hornafjarðarbæ
Grýla 541 99999 9.648 814 Hofsá, Svarfaðardalshr.
Smella 331 Smellur 92028 10.731 810 Stóru-Hildisey II, A-Landeyjum
Ragnar Þorsteinsson frá Ytri-Sólheimum
hellir brennivíni í staup.
Símon Gunnarsson og Sveinn Páls-
son fluttu annalinn.Salurinn var þéttsetinn í Leikskálum í Vík. Bændablaðsmyndir / Jónas
Þórir Kjartansson forstjóri Víkurprjóns
var sögumaður.
Jón Hjálmarsson tók sig vel út í vík-
ingagallanum.