Bændablaðið - 13.02.2007, Page 33
Bændablaðið | Þriðjudagur 13. febrúar 200733
Þann 14. febrú ar verð ur Land-
bún að ar safn Ís lands stofn að á
Hvann eyri. Safn ið verð ur sjálfs-
eign ar stofn un en stofn að il ar eru
Land bún að ar há skóli Ís lands,
sveit ar fé lag ið Borg ar byggð og
Bænda sam tök Ís lands. Land bún-
að ar safni Ís lands er ætl að að
leggja áherslu á tíma bil þekk ing-
ar-, tækni og mark aðs væð ing ar
land bún að ar ins er eig in lega hófst
með síð asta fjórð ungi 19. ald ar.
Bú skap ur tók þá að breyt ast úr
sjálfs þurft til fram leiðslu af urða
fyr ir mark að í verka skiptu sam-
fé lagi. Mann líf breytt ist og ný öfl
tóku að móta ásýnd sveit anna og
nýtt menn ing ar lands lag varð til.
Í stjórn safns ins eiga sæti, auk
full trúa áð ur nefndra stofn ana, þjóð-
minja vörð ur eða full trúi hans og
full trúi til nefnd ur af land bún að ar-
ráð herra. Nefnd full trúa stofn enda
Land bún að ar safns und ir bjó mál ið.
Hana skip uðu þeir Svein björn Eyj-
ólfs son frá Borg ar byggð, Tjörvi
Bjarna son frá BÍ og Bjarni Guð-
munds son frá LbhÍ.
Fjöl þætt hlut verk
Hlut verk Land bún að ar safns Ís lands
er söfn un og varð veisla muna,
minja og verk þekk ing ar, rann sókn ir
á land bún að ar sögu og loks miðl un
og fræðsla. Land bún að ar safn mun
fyrst í stað m.a. byggja á nær 70 ára
til veru Bú véla safns ins á Hvann eyri.
Tengsl Land bún að ar safns við LbhÍ
styrkja mögu leika þess til rann-
sókna, fræðslu og upp bygg ing ar á
þekk ingu um við fangs efn ið. Með
að ild Bænda sam tak anna að vænt an-
legu Land bún að ar safni er ekki síst
horft til þess kynn ing ar hlut verks
sem safn ið get ur gegnt fyr ir land-
bún að inn á hverj um tíma og því
hvern ig land, gróð ur og bú fé er not-
að í at vinnu skyni og í þágu þjóð ar.
Að ild Borg ar byggð ar að Land bún-
að ar safni auð veld ar safna starf og
vörslu menn ing ar minja í sveit ar fé-
lag inu og lands hlut an um.
Legg ur áherslu á breyt inga skeið
ís lensks land bún að ar
Hin mörgu byggða söfn víða um
land eru að veru leg um hluta land-
bún að ar söfn þar sem áhersla hef ur
helst ver ið lögð á hið gamla sam fé-
lag. Land bún að ar safn Ís lands mun
hins veg ar leggja áherslu á breyt-
inga skeið ið – tækni tím ann sem svo
má kalla með nokk urri ein föld un.
Land bún að ar safn á þann ig að geta
bætt við þá sögu sem byggða söfn in
flest segja. Að ild Þjóð minja safns
Ís lands að stjórn Land bún að ar safns
er mik il væg til þess að tryggja
tengsl við aðra minja vörslu í land-
inu og nauð syn lega sam hæf ingu
verka og við fangs efna inn an henn-
ar.
Auk þeirra sviða sem hefð inni
sam kvæmt falla und ir land bún að ar-
safn hvað form og muni varð ar má
benda á nokk ur áherslu efni sem í
verka hring þess gætu ver ið:
Saga og hefð ir nýt ing ar lands
með land bún aði
Menn ing ar lands lag með áherslu
á mót andi þátt land bún að ar ins
Inn lend ar erfða lind ir nytja-
plantna og hús dýra
Bygg inga- og mann virkja saga
sveit anna
Saga þjón ustu greina, svo sem
bún að ar kennslu, leið bein inga og
dýra lækn inga.
Stofn dag ur er fæð ing ar dag ur
Hall dórs á Hvann eyri
Þess má að lok um geta að sem
stofn dag ur Land bún að ar safns Ís -
lands var val inn fæð ing ar dag ur
Hall dórs Vil hjálms son ar: 14. febrú-
ar. Hall dór má telja einn helsta for-
göngu mann þekk ing ar-, tækni- og
mark aðs væð ing ar land bún að ar ins á
um ræddu tíma skeiði auk þess sem
hann mat mik ils hinn mann lega
þátt. Áhrif sín hafði Hall dór sem
skóla stjóri á Hvann eyri í ára tugi
(1907-1936) en einn ig sem ráðu-
naut ur og þátt tak andi í fé lags störf-
um bænda. Í um ræðu er að nýta
gamla fjós ið á Hvann eyri, sem Hall-
dór lét byggja ár ið 1928 og þótti þá
mjög ný tísku legt – Hall dórs fjós – í
þágu Land bún að ar safns Ís lands.
Eins og und an far in ár gef ur
Grunn skól inn Tjarn ar lundi í
Saur bæ í Döl um út vand að skóla-
blað í ár. Und an far in ár hef ur
það ver ið metn að ur nem enda í
Tjarn ar lundi að gefa út eitt stórt
og vand að blað á vetri og nú er
nýtt blað kom ið út.
Út gef end ur blaðs ins eru nem-
end ur skól ans og rit stjór ar þess eru
Dí ana Rós, Jó hann, El ísa bet Ás dís,
Tryggvi, Krist inn Helgi og Hlyn ur
Snær. Ábyrgð ar mað ur er Guð jón
Torfi Sig urðs son. Gunn ar Bend er
hef ur tek ið all ar mynd ir í blað inu
og hann hef ur líka ver ið nem end um
til að stoð ar við út gáf una.
Efni blaðs ins er fjöl breytt. Með al
ann ars segja tvær stúlk ur frá Par ís ar-
ferð sem þær fóru í síð ast lið ið sum ar
og var mik ið æv in týri. Eitt að al efni
blaðs ins er við tal við Gísla Ein ars-
son, sjón varps frétta mann í Borg ar-
nesi. Mjög marg ar og skemmti leg ar
mynd ir eru úr fé lags lífi krakk anna í
Tjarn ar lundi og af fleiri at burð um.
Út gáfa blaðs ins er fyr ir mynd ar fram-
tak hjá krökk un um.
Grunn skól inn Tjarn ar lundi
gef ur út vand að skóla blað
Senn er þorr inn á enda og blót-
in að renna sitt skeið. Þrátt fyr ir
það fer mat ar lyst in ekki dvín andi
og hér fylgja nokkr ar upp skrift ir
til að seðja sár asta hungr ið.
Rúg brauð
2 boll ar hveiti
2 boll ar rúg mjöl
2 boll ar heil hveiti
2 tsk. lyfti duft
2 tsk. mat ar sódi
2 tsk. salt
500 g sír óp
1 l súr mjólk
Að ferð:
Bland ið þurr efn un um sam an í skál,
væt ið í með sír ópi og súr mjólk og
hrær ið sam an með sleif. Klæð ið
tveggja kílóa Mac hint osh-dós með
smjör papp ír og setj ið deig ið of an
í hana. Setj ið lok ið á og bak ið við
150°C í 5-6 klukku tíma.
Kart öflu krás
160 g bei kon
10 fersk ir svepp ir
10 kart öfl ur
3 hvít lauks rif
1 lauk ur
1/2 mexí kó-ost ur
1/2 pipa rost ur
1 peli rjómi
ol ía til steik ing ar
salt
pip ar
Að ferð:
Sker ið kart öfl urn ar og steik ið í ol íu á
pönnu. Sker ið nið ur bei kon ið, svepp-
ina, hvít lauk inn og lauk og bæt ið út
á pönn una. Setj ið allt hrá efn ið í eld-
fast mót. Bræð ið ost ana í rjóm an um
og hell ið yf ir hrá efn ið í mót inu. Bak-
ið við 200°C í 45 mín út ur.
Kjúk ling ur í tóm at karrí
4 kjúk linga bring ur
4 dl tóm at sósa
3 tsk. karrí
3 dl mat reiðslu rjómi
sí trónu safi
salt
pip ar
Bland ið tóm at sósu, karr íi, sí trónu-
safa og salt og pip ar í skál. Legg ið
kjúk linga bring urn ar í eld fast form
og dreif ið sós unni yf ir. Hit ið í ofni
við 250°C í 20 mín út ur. Hell ið þá
mat reiðslu rjóm an um yf ir og eld ið í
10 mín út ur til við bót ar. Ber ið fram
með hrís grjón um og góðu sal ati.
MATUR
Bragð lauk arn ir kitl að ir
Kjúklingur í tóm atkarrí er ein faldur rétt ur en af ar bragð góður.
CanDig
Frá Kan ada
Sterkar, öflugar,
léttar og stöð ugar.
Tvær stærð ir,
nokkrar út færslur.
CD11 = Þyngd 385kg
5.5Hp tog kraftur
ca. 1300 kg. Dýpi 137cm
CD21 = Þyngd 544kg
9HP tog kraftur ca.1500 kg.
Dýpi 183cm / 6fet
Eigum til eina CD21 til
sýnis og sölu.
Aukahlutir:
Staurabor, rip per, þum all/
viðhald og fl .
Nánari upp lýsingar:
www.can dig.is
sala@candig.is
og í síma: 697-4900
Umboðsaðili á Ís landi :
Svansson ehf
Námskeið í
fag for ritumBænda-
samtaka Ís lands
Dagsnámskeið sem byrj ar kl. 9 og stend ur til kl 19. Lok nám-
skeiða geta ver ið breyti leg ef ein hverjir vilja fara fyrr eða sitja
örlítið leng ur við. Einn ig er reikn að með því að nám skeiðsstað-
ir verði opn aðir klukk an 8 fyr ir þá sem eru ár risulir.
Meginþema nám skeiðsins verð ur kennsla á Fjávís.is, nýja
sauðfjárræktarforritið.
Bóndinn kem ur með sína tölvu á nám skeiðið og vinn ur á
hana. Í boði verð ur að láta tölvu mann frá BÍ yf irfara tölv una
á með an á nám skeiði stend ur, s.s. víru svarnir, eld veggi, upp-
setningu á teng ingu við Int ernetið (e-Max eða Sím inn) og upp-
setningu á fag forritum í tölv unni.
Á nám skeiðinu er kennt á Fjár vís.is og dkBú bót, en einn-
ig verð ur gef inn kost ur á að fá að stoð og leið beiningar með
hvaða fag forrit BÍ sem er. Leið beinendur verða frá Bænda-
samtökum Ís lands og bún aðarsamböndunum.
Fyrstu nám skeiðin verða hald in 19. febrú ar á Rauf arhöfn, 20.
febrúar á Narfa stöðum í Reykja dal og 21. febrú ar í Bú garði,
Akureyri.
Verð pr. nem anda er kr. 11.000 m/vsk, nám skeiðið er styrk-
hæft af Starfs menntasjóði-SBÍ.
Nánari upp lýsingar um nám skeiðin má fá á heima síðu BÍ,
bondi.is, og hjá bún aðarsamböndunum.
Land bún að ar safn Ís lands stofn að á Hvann eyri
Landbúnaðarsafn
Íslands mun leggja
áherslu á breyt ingaskeið-
ið í ís lenskum land bún-
aði – tækni tímann sem
svo má kalla með nokk-
urri ein földun. /Teikn ing
Stefán Jóns son.
Næsta Bændablað kemur út
þriðjudaginn 27. febrúar