Fréttatíminn - 11.10.2013, Blaðsíða 4

LINNETSSTÍG 2 | SÍMI: 565-4854
HANDSMÍÐAÐ Í HAFNARFIRÐI SÍÐAN 1993
www.siggaogtimo.is
veður Föstudagur laugardagur sunnudagur
Hvasst v- og Nv-til. Mjög Hlýtt á laNdiNu
og að Mestu úrkoMulaust.
Höfuðborgarsvæðið: Strekkingur og
Skýjað að meStu. Hlýtt.
áfraM þurrt og Hlýtt.
lægir Mikið.
Höfuðborgarsvæðið: Skýjað, Smá
Suddi um morguninn.
sólríkt og freMu stillt. Milt, eN
Næturfrost N- og a-laNds.
Höfuðborgarsvæðið: áfram Sól, en
auStan gola og Hlýtt í veðri.
dásemdin ein,
sumarhiti um helgina
Það er skammt stórra högga á milli í
veðrinu. eftir kalda daga með snjó og
hálku verða alger umskipti og hiti kemst í
hæstu hæðir árstímans um helgina ! Sér-
staklega verður hlýtt í strekk-
ingnum í dag, en á morgun
lægir mikið. í heiðríkjunni
norðan- og austanlands fram
á sunnudag verður tals-
verður hitamunur dags og
nætur. í nokkra daga fram
yfir helgi verður áframhald
á góðum haustdögum.
10
9 13
12
8
9
10 8 9
10
12
7 6 6
10
einar sveinbjörnsson
vedurvaktin@vedurvaktin.is
n eytendur vilja upplýsingar. Vísinda-menn eru ekki sammála um hvort erfðabreytt matvæli séu örugg.
Neytendur krefjast gagnsæis og því eru
mikil sóknarfæri fyrir íslenskan landbúnað
þegar kemur að því að framleiða og merkja
vöru sem inniheldur engin erfðabreytt
efni,“ segir dr. John Fagan, sameindalíf-
fræðingur við Cornell háskóla í Bandaríkj-
unum. Hann var frummælandi á ráðstefnu
kynningarátaks um erfðabreyttar lífverur
sem haldin var á mánudag.
Meðal þeirra sem stóðu að ráðstefnunni
voru Neytendasamtökin, Matvæla- og
veitingafélag Íslands og Vottunarstofan
Tún. Stuttu fyrir ráðstefnuna skrifuðu sex
vísindamenn við íslenska háskóla grein í
Fréttablaðið þar sem þeir vöruðu við efni
ráðstefnunnar og sögðu að aðstandendur
hennar hefði ítrekað lýst yfir andstöðu
sinni við nýtingu erfðabreyttra lífvera í
landbúnaði og matvælaframleiðslu.
Ekki hefur verið sannað að erfðabreytt
matvæli séu hættuleg en ekki hefur heldur
verið sannað að þau séu örugg. „Það þarf
að rannsaka þau miklu meira og á meðan
við höfum ekki meiri þekkingu er mikil-
vægt að merkja erfðabreytt matvæli þannig
að neytendur geti valið,“ segir dr. Fagan.
Að lokinni ráðstefnunni átti hann fund með
nokkrum íslenskum framleiðendum þar
sem þeir gátu spurt hann um framleiðslu
án erfðabreyttra efna.
Dr. Fagan bendir á að þegar sé þess
krafist í 64 löndum að erfðabreytt matvæli
séu merkt sérstaklega. Ísland er þeirra á
meðal. Þá hefur undanfarin ár verið mikil
vakning þegar kemur að því að merkja
matvæli þannig að þau innihaldi ekki
erfðabreytt matvæli og geta framleiðendur
í Þýskalandi, Frakklandi og Lúxemborg,
meðal annarra landa, sett viðurkennd
merki á sínar vörur til að auðkenna þær
fyrir neytendur. „Í Bandaríkjunum eru 18
þúsund vörur vottaðar án þess að inni-
halda erfðabreytt matvæli og þeim fjölgar í
hverjum mánuði,“ segir dr. Fagan.
„Þau fyrirtæki sem framleiða erfðabreytt
matvæli hafa lengi barist gegn því að það
komi fram á umbúðunum að þau sé erfða-
breytt. Það skýtur skökku við því ef þeir
standa í þeirri trú að þeirra vara sé sú besta
þá ættu þeir einmitt að vilja merkja hana
þannig,“ segir dr. Fagan. „Ef við hugsum
okkur foreldra sem eru að kaupa mat
handa barninu sínu þá er það krafa þeir
geti valið á milli erfðabreyttrar matvöru
eða náttúrulegra matvæla. Fæstir vilja taka
áhættuna á meðan við vitum ekki meira
um áhrif erfðabreyttra matvæla á manns-
líkamann og heilbrigði okkar,“ segir hann.
erla Hlynsdóttir
erla@frettatiminn.is
 neytendur Merkingar á MatvæluM auðvelda neytenduM valið
Tækifæri fyrir íslenska
framleiðendur
viðskiptatækifæri eru fyrir íslenska framleiðendur að merkja vörur sínar þannig að þær innihaldi
engin erfðabreytt efni. dr. john fagan segir að á meðan ekki liggi fyrir hvaða áhrif erfðabreytt
matvæli hafa á mannslíkamann til lengri tíma sé nauðsynlegt að neytendur hafi val og merkingar
auðveldi þeim að velja.
92%
ræktunarlands fyrir
erfðabreytt matvæli er
í 6 löndum: Banda-
ríkjunum, kanada,
argentínu, Brasilíu,
indlandi og kína.
95%
erfðabreyttra mat-
væla samanstanda af
fjórum fæðutegund-
um: Sojabaunir, maís,
bómull og canola-olía.
Heimild: Dr. John Fagan
dr. john fagan þróaði dna-próf fyrir erfðabreytt matvæli og mótaði fyrsta vottunarkerfið fyrir matvæli án erfðabreyttra efna.
Lj
ós
m
yn
d/
H
ar
i
Þau fyrirtæki
sem framleiða
erfðabreytt
matvæli hafa
lengi barist
gegn því að
það komi fram
á umbúðunum
að þau séu
erfðabreytt.
Stofna Hollvinasamtök
reykjalundar
Hópur þeirra sem hafa notið
endurhæfingar á Reykjalundi
og aðrir velunnarar undirbúa
stofnun hollvinasamtaka og mun
undirbúningsstjórn stofna samtökin
formlega á reykjalundi laugardaginn 2.
nóvember. meginhlutverk samtakanna
verður að styðja við starfsemi
Reykjalundar í samráði við yfirstjórn
með fjáröflun, fjárstuðningi og fleira Í
undirbúningsstjórn hollvinasamtakanna
eru ásbjörn einarsson, Bjarni ingvar
árnason, Haukur leósson, jón
ágústsson, ragnheiður ríkharðsdóttir,
Sigrún Hjálmtýsdóttir og Stefán
Sigurðsson. reykjalundur er stærsta
endurhæfingamiðstöð Íslands sem þjónar
landsmönnum öllum og þar hafa þúsundir
landsmanna náð heilsu sinni á ný eftir
alvarleg áföll. fjöldi sjúklinga sem árlega
njóta endurhæfingar á Reykjalundi er
nálægt 1200, en viðmið í þjónustusamningi
við Sjúkratryggingar íslands gera ráð fyrir
1050 sjúklingum á ári.
SignWiki komið í úrslit
nýsköpunarverkefnið SignWiki sem Sam-
skiptamiðstöð heyrnarlausra og heyrnar-
skertra þróaði er komið í úrslit evrópsku
nýsköpunarverðlaunanna í opinberum
rekstri. Úrslitin verða kynnt við sér-
staka athöfn í maastricht í lok nóvember.
íslenskar stofnanir eru nú að taka þátt í
fyrsta sinn og hafa verkefnin SignWiki,
Samfélagsmiðlar lögreglunnar og libro-
digital á vegum Hljóðbókasafns íslands
nú þegar fengið sérstakar viðurkenningar
sem framúrskarandi verkefni. fjölskyldur
heyrnarlausra barna, kennarar og nem-
endur í táknmálsfræði við Háskóla íslands
segja að SignWiki boði byltingarkenndar
breytingar á miðlun efnis. með SignWiki
er hægt að dreifa námskeiðum í íslensku
táknmáli, orðabók, málfræðigreinum,
ýmiss konar fræðslu og í reynd eru mögu-
leikarnir nánast óþrjótandi. vefurinn er
gagnvirkur og býður upp á þátttöku þeirra
sem nota hann.
dansmaraþon
un Women
un Women stendur fyrir þriggja tíma dans-
maraþoni í kramhúsinu föstudaginn 11.
október í tilefni af alþjóðlegum degi stúlku-
barnsins. markmið dansmaraþonsins er að
vekja athygli á þeim mannréttindabrotum
sem ungar stúlkur í mörgum af fátækustu
löndum heims verða fyrir á hverjum degi.
í ár hafa samtökin lagt höfuðáherslu á
útrýmingu barnabrúðkaupa en á þriggja
sekúndna fresti er stúlka undir 18 ára aldri
þvinguð eða tilneydd í hjónaband.
un Women leggur ríka áherslu á að af-
nema skuli barnahjónabönd. mæðradauði
er helsta dánarorsök unglingsstúlkna á
aldrinum 15-19 ára í þróunarlöndum. Þær
eru tvisvar sinnum líklegri til þess að láta
lífið á meðgöngu eða við barnsburð en
konur á þrítugsaldri.
dansmaraþonið hefst stundvíslega
klukkan 19 og verður dansað afró,
Beyoncé-dans, suðræn sveifla og maga-
dans. verð er 2.900 krónur. -eh
til sviss með easyjet
flugfélagið easyjet mun bjóða upp á beint
áætlunarflug frá Íslandi til Basel Í Sviss.
Fyrsta flugið verður þann 2. apríl næst-
komandi en flogið verður tvisvar sinnum í
viku, á miðvikudögum og laugardögum fram
í lok september. farmiðar eru nú komnir í
sölu á heimasíðu félagsins www.easy.jet.com og er lægsta fargjaldið í kringum 6.295
krónur aðra leið með sköttum. Basel er fimmta flugleið easyJet frá Íslandi en félagið
flýgur þegar í beinu flugi frá Keflavík til Lundúna, Manchester og Edinborgar allt árið
um kring, auk þess sem beint flug til Bristol hefst á vegum félagsins eftir nokkrar vikur.
4 fréttir Helgin 11.-13. október 2013