Fréttatíminn - 17.02.2012, Qupperneq 12

Í slensku konurnar sem munu láta fjarlægja fölsuðu iðn-aðarsílikon-púðana sofna með löguleg brjóst en vakna án þeirra. Púðarnir verða fjarlægðir og engir settir í
staðinn. Í mörgum tilfellum væri ekki hægt að setja nýja
vegna bólgu, roða og þrota í brjóstum kvennanna. Í öðrum
tilfellum er það ekki gert, því Landspítalinn „tekur almennt
ekki þátt í fegrunaraðgerðum,“ eins og landlæknir segir.
„Talað var um það að púðarnir yrðu teknir en svo velti ég
því fyrir mér hversu mörg okkar hafa hugsað málið til enda.
Hvað svo? Hvernig er að vakna og brjóstin eru næstum því
farin og aflöguð. Það er mikið áfall,“ segir Anna Valdimars-
dóttir, sálfræðingur og rithöfundur.
„Skilaboð yfirvalda til kvennanna eru kaldranaleg. Þau
eru: Nú erum við búin að gera okkar. Þau vita samt að mál-
inu er engan veginn lokið,“ segir hún.
Yfir fjögur hundruð íslenskar konur eru með fölsuðu
sílikon-púðana innra með sér. Ómskoðun íslenskra yfirvalda
hefur sýnt að meirihluti þeirra sem hingað til hefur verið
skoðaður er rofinn og lekur. Í rannsókn vísindanefndar
Evrópusambandsins segir frá dæmi þess að iðnaðarsílikonið
hafi fundist í nára, hálsi og milli lungna konu.
Kusu ekki iðnaðarsílikon
PIP-sílikon-konurnar tóku ákvörðun um að láta stækka á sér
brjóstin með vottuðu sílikoni til lækninga. Þær fengu púða
fyllta af iðnaðarsílikoni. Eftir aðgerðirnar þar sem fölsuðu
púðarnir verða fjarlægðir verður búið
að skera tvisvar í
hvort brjóst, jafnvel
fjarlægja meiri vef
úr öðru þeirra
en hinu, þau
verða
hugs-
an-
lega misstór, eins og Saga Ýrr Jónsdóttir, lögmaður tuga
kvenna, segir en hún hefur lýst áhyggjum þeirra.
„Þetta er áfall sem kemur ofan á það áfall að verða fyrir
því að grætt er í mann eitthvað sem aldrei var hugsað
þannig að það ætti að fara inn í mannslíkamann,“ segir
Anna. „Það er skelfileg tilhugsun að hugsa til þess að búið
sé að græða eitthvað í líkama manns sem á ekkert erindi
inn í hann: Að maður sé varnarlaus og geti ekki treyst því
að ítrustu varúðar sé gætt þegar hlutir eru græddir í líkama
manns og því að gerðar séu hámarks kröfur um gæði og að
efnið sé öruggt.“
Þegar Anna segir að málinu sé engan veginn lokið er
konan gengur út af Landspítalanum eftir aðgerðina og á hún
meðal annars við að breytingin blasi við hverjum þeim sem
þekki þær. „Það sem átti hugsanlega að vera einkamál er
orðið opinbert. Þetta er viðkvæmt því það lýtur að líkam-
anum sjálfum sem er svo sýnilegur og áberandi. Almennt
ef eitthvað er að manni þá er það ekki sýnilegt öðrum. Það
blasir ekki við ef maður er verri í baki. Það er því áfall, já og
erfitt að þurfa að útskýra eitthvað sem manneskja ætlaði að
hafa fyrir sig sjálfa. Ég get ímyndað mér að í sumum tilvik-
um upplifi þær sorg og eftirsjá þar sem líkaminn breytist,
því við viljum halda í það sem við höfum.“
Kaldar kveðjur til kvennanna
Anna segir að eftir standi sú spurning í kolli kvennanna;
hvort líkami þeirra sé í lagi eftir iðnaðarsílikonið. „Í veik-
indum gerist það oft að fólk fær stuðning og skilning. Fjöl-
skyldan stendur saman, jafnvel er efnt til safnana, sýnd er
samúð og skilningur,“ segir hún.
„En í svona stöðu getur kona hugsað að hún muni ekki
fá þennan skilning eða njóti ekki samúðar. Hún geti ekki
talað um vandann, því hún beri ábyrgð á þessu sjálf. En
jafnvel þótt fegrunaraðgerðir væru flokkaðar til við-
skipta í stað læknavísinda eru ákveðnar kröfur gerð-
ar. Þú átt að fá það sem þú borgar fyrir. Þær konur
sem þurftu að borga fyrir sína aðgerð stóðu í
þeirri trú að þetta væru allt saman ábyrgir aðilar
sem stæðu þarna á bakvið. Nú er vandi. Hver
á að borga brúsann og höggið? Ég
hef ekki svör við því en mér
finnast kaldar kveðjur
að segja að þær hafi
valið sér þetta.
Þetta
sé þeirra mál og að engum komi það við. Það getur aukið á
andlega vanlíðan þeirra, því þær geti sjálfri sér um kennt,”
segir Anna og telur málið rista dýpra en svo.
„Skoða þarf þetta í víðara samhengi. Það er talað um að
þetta séu viðskipti sem þær hafi kosið sjálfar en í okkar
samfélagi er mikil pressa á að selja og auka efnahagsábata.
Ein leiðin til þess er að gera manneskjur óánægðar með
eigið útlit og láta þeim finnast að þær þurfi að betrumbæta
sig. Það er ekki mikil umræða í samfélaginu um önnur gildi.
Þær raddir heyrast ekki mikið lengur sem gagnrýna að
konur þurfi að líta svona og svona út og að þær þurfi að vera
íturvaxnar og girnilegar fyrir augað. Horfum á sjónvarpið.
Hversu margar venjulegar, miðaldra og reynslumiklar kon-
ur sjást á skjánum,“ spyr Anna og bendir á að konurnar hafi
því margar ekki farið í brjóstastækkun til þess að líta betur
út, heldur til að uppfylla þær staðalímyndir sem samfélagið
setji þeim.
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
gag@frettatiminn.is
Sofnað með brjóst
en vakna án þeirra
Hvernig lít ég út þegar ég vakna? Það gæti flogið um huga þeirra fjölmörgu kvenna sem frá
mánudegi leggjast á skurðarborð lýtalækna á Landspítalanum til þess að láta fjarlægja falsaða,
franska sílikonpúða. PIP-púðarnir eru fylltir iðnaðarsílikoni. Anna Valdimarsdóttir, sálfræðingur
og rithöfundur, fer yfir tilfinningarnar sem gætu bærst meðal þeirra og málið í heild með Gunn-
hildi Örnu Gunnardóttur.
Anna Valdimars-
dóttir, sálfræðing-
ur og rithöfundur,
skoðar líðan kvenna
sem þurfa að láta
fjarlægja fölsuðu
sílikonpúðana úr
brjóstum sínum.
Skurðaðgerð undirbúin.
Á mánudag verða fyrstu
aðgerðirnar á Landspítalan-
um við að fjarlægja fölsuðu
iðnaðarsílikonpúðana úr
íslenskum konum. Konurnar
fara heim án þess að hafa
sílíkonpúða í barmi sínum.
Mynd/gettyimages
12 fréttaskýring Helgin 17.-19. febrúar 2012