Læknablaðið - 01.03.1946, Blaðsíða 20

44
LÆKNABLAÐIÐ
Nokkur orð um diskus prolaps.
Iíí'tir Snorra Iiallgrimsson.
Á síðasta áratug hefir verið
meira ritað og rætt um ischias
eða Malum Colugnii en nokkru
sinni áður. Ástæðan er ekki sú,
að þessa sjúkdómseirikennis
Iiafi orðið oftar vart á seinni
árurii en áður, lieldur hin, að
fyrir 10 árum síðan fóru menn
fyrst fyrir alvöru að veita at-
hygli vissum sjúkleguin hreyt-
iiigum í líffærum, er g'átu skýrt
þetta sjúkdómseinkenni að
fullu í vissum tilfellum. Allt
lil þess hafði skoðun manna
mikið. Og þá aðferð hefi eg
notað, að þynna antigenið 10
—20 sinnura, eða jafnvel meir,
og láta aðeins örlítinn dropa
í rispuna. Sannleikurinn er sá,
að það er varla unnt að þynna
antigenið svo mikið, að mað-
ur fái ekki sterka reaction hjá
slíkum sjúklingum, næstum
]ivi hvað mikil sem þynning-
in er. Margir nota aðallega
intracutanprófanir, en eg hefi
aðeins notað hörundsrispu.
Svæsnar reactionir verða þá
ekki eins hættulegar.
Annað, sem menn verða að
vara sig á, þegar verið er að
prófa menn með svokölluðum
eliminations diæt, er að það
er ekki nóg að banna sjúkl.
að neyta viðkomandi fæðuteg-
á orsökum iscliias nær ein-
göngu verið reist á kliniskum
athugunum, og' má lieita að
orsakirinr væru taldar jafn-
margar og þeir, er létu í ljós
skoðun sina á þessu málefni.
Samkvæmt lieimildum Fri-
hergs, var það Domenico Cotu-
gno í Neapel, er fyrstur manna
lýsti ischias sem sérstökum
sjúkdómi, árið 1764. Cotugno
talar um tvennskonar iscliias,
cr stafar af breytingum i lið-
um og taugum, og orsök hins
undar. Það er t. d. ekki nóg
að hanna sjúklingum að horða
egg. Hann má engar kökur
smakka, ekki rjómaís, eða maj-
onnaise, eða neitt sem egg eru í.
Sjúkl., sem þolir ekki fisk, má
ekki borða neitt hlaup sem hús-
blas er i (úr sundmaga) eða
hvilvín, sem iðulega er gert
tærl með sundmaga. Það er
því margs að gæta.
En ef gætilega er farið, eru
])essar rannsóknir vandalaus-
ar, og getur livaða læknir sem
er, framkvæmt þær. Og allerg-
iskir sjúkdómar eru það al-
gengir, að liver einasti læknir
hefir meira og minna með þá
að gera, og þyrfti því að geta
gert þær prófanir, sem nauð-
synlegar eru til þess.