Læknablaðið - 01.09.1955, Blaðsíða 29
t. Æ K N A B L A Ö I Ö
101
nokkrar hættur. Sýklar geta
orðið ónæmir fyrir þeim þann-
ig, að meðferð síðar beri ekki
árangur, máske þegar meira
liggur við. Sjúklingar geta
orðið ofnæmir fyrir antibiotika
eða verið það áður og fengið
mismunandi alvarlegar ofnæm-
issvaranir. í slíkum tilfellum
geta hin skaðlegu áhrif lyfjanna
verið mun verri viðfangs og
jafnvel miklu hættulegri en
sjúkdómur sá, sem þeim var
ætlað að lækna. Þess ber einnig
að gæta, að varanlegur bati eftir
flestar smitsóttir þarf að byggj-
ast á mótefnamyndun í líkam-
anum sjálfnm, en slík mótefna-
myndun getur hindrast að
miklu eða jafnvel öllu leyti,
þegar antibiotika eru notuð.
2. Þegar ákveðið er, að
antibiotika skuli nota, þá vakn-
ar spurningin um það, hvort
unnt muni að lækna sjúkdóm-
inn með antibiotika eingöngu
eða hvort annarra aðgerða
þurfi við. Nauðsynlegt er, að
gera sér grein fyrir, hvar infect-
ionin er staðsett, og hvernig
hinum sjúklegu breyting\un er
háttað, en þá má oftast segja
fyrir um, liversu greiðan að-
gang lyfin hafa að hinu sýkta
svæði.
Við ]>neumokka lungnabólgu
er blóðrás greið til hins sýkta
svæðis og notast því fullkom-
lcga það magn af antibiotika,
sem er í blóðinu. Svipað er að
segja um bólgur í lausum band-
vef, sogæðum og víðar. Við
staph.ylokokka infectionir aftur
á móti er ol't um drep í vefnum
að ræða, t.d. kýli, djúpar ígerðir,
osteomyelitis o. fl. Þá nær blóð-
rásin aðeins til ytri marka
bólgunnar, en lvfið dreifist hægt
um hinn dauða vef. Svipað
gildir um infectionir í lokuðum
holrúmum t. d. brjóstholi, lið-
um, heilahimnum og víðar.
3. Nauðsynlegt er að gera
sér ljóst, fyrir hvaða antibiotika
sýklarnir eru næmir, og hvort
þeir séu líklegir til þess að halda
áfram að vera það. Sýklarækt-
anir og prófun á næmi
fyrir lyfjunum gefur örugg-
asta svarið, en oft er ókleift að
koma slíkum rannsóknum við
af ýmsum ástæðum. T. d. er
sjúkdómsgreining ol't óákveðin,
svo enginn veit hvar taka ætti
sýni til rannsóknar, sýklarnir
geta verið þar, sem ekki er unnt
að ná til þeirra, meðferð þarl'
oft að byrja stx-ax, svo ekki er
tími til að bíða eftir sýkla-
rannsókn. Næmisprófun á
sýklum fyrir antibiotika ber
venjulega saman við kliniskan
árangur, einkum þegar sýklar
eru í hreingróðri eða því sem
næst. Sé flóra mjög blönduð,
t. d. við þarma infection, koma
næmispróf að minna gagni.
4. Þá kemur sú spurningin,
hvort sjúklingur sé ofnæmur
fyrir antibiotika eða líklegur
til að verða það síðar. Til jjess
að fá upplýsingar um þetta at-