Læknablaðið - 01.04.1956, Qupperneq 34
24
LÆKNABLAÐIÐ
menn og konur (einkum kon-
ur) með óvenj ulega skarpar
gáfur og víðtæka þekkingu, en
oft eru þetta bara ósköp hvers-
dagslegar manneskjur, sem
liafa betrumbæting máls og
stíls að sérgrein á svipað-
an hátt og aðrir hafa skordýra-
fræði eða heilaskurði. Eg hefi
örlítið haft saman við fólk af
þessari stétt að sælda, og verð
eg að játa að eg ber djúpa virð-
ingu fyrir því, eins og fyrir
öllum, sem vel kunna sitt fag.
Hins vegar getur maður orðið
þreyttur á smásmyglinni í því
eins og smásmygli annara, sem
vita of mikið um of lítið.
Hvernig á því stendur að
„lesarar“ af þessu tagi eru ekki
notaðir af útgefendum bóka og
tímarita heima veit eg ekki.
Auðvitað væri æskilegra að
lærðir m.enn héldu áfram að
vera menntaðir menn, en sé
þess ekki kostur, er óhjá-
kvæmilegl að milli þeirra og
hins prenlaða orðs sé einhvers-
konar málhreinsandi skil-
vinda. Mér dettur í hug annað
dæmi um nauðsyn þessa, og af
öðru tagi en þau, er þér nefnið.
Fyrir nokkrum árum kom út
bók að nafni. . ., sennilega
brjálæðisrit í „klíniskum"
skilningi, en að öðru leyti ekki
óforvitnileg. Ritdómari — eg
held ... -— réðst harkalega á
höfundinn fyrir óvandaða með-
ferð hans á lungunni, rangar
beygingar, brengluð orðtök, og
þar fram eftir götunum. Nú
vill svo til, að höfundur mun
lítt menntaður í skólum, og er
honum því nokkur vorkumi.
En jafnvel J)ó svo væri ekki,
er það að mínum dómi útgef-
andinn en ekki höfundurinn,
sem á skammirnar fyrir slóða-
skap af þessu tagi. Það er sem
sé ekkert um það að villast, að
fleiri eiga erindi fram á rit-
völlinn en þeir fáu og fækk-
andi, sem fullt vald hafa á
framsetningu í rituðu máli; og
það er skylda útgefandans að
sjá þeim fyrir aðstoð á þeim
sviðum þar sem þeir ,eru ekki
sjálfbjarga. Eg segi það enn,
að bezt væri að allir, sem á-
stæðu liafa til að skrifa, væru
menntaðir, en það er sanni nær,
að jafnvel færir höfundar
inættu oft þakka fvrir það, að
athugull og vandvirkur lesari
færi yfir verk þeirra.
Mér liefir stundum dottið í
hug að benda á þetta á prenti,
en eg hefi ekki liafl mig upp
í það, sennilega af því að í dag-
legum lestri er ég ekki ýkja
oft minntur á ófremdarástand-
ið, sem nú rikir heima.“
Ég ætla, að þetta sé eftirtekt-
arverð árétting þeirrar kenn-
ingar, sem ég leitaðist við að
koma á framfæri í umræddri
grein minni, og um leið boðun
nokkurs fagnaðarerindis. Hvað
sem málfari íslenzkrar lækna-
stétlar líður, á benni að vera