Læknablaðið - 01.09.1957, Síða 41

LÆKN ABLAÐIÐ
93
sjúkdóma í hjartavöðvanum, er
valda a-v leiðslutruflunum
(block).
QRS-komplexið svarar til af-
hleðslu afturhólfanna. 1 stað
QRS er stundum QS- Alloft
vantar Q-takka, S-takka eða Q-
og S-takka í QRS komplexið.
QRS er mjög breytilegt að lög-
un í hinum ýmsu leiðslum.
Q-takkarnir myndast við af-
hleðslu í septum interventricul-
orum, sem afhleðst frá vinstri
til hægri. Q-takkarnir (negativ-
ir takkar) koma því eingöngu
fram í leiðslum, sem hafa könn-
unarelektróðu vinstra megin við
septum, svo sem V4—V(i, aVL
eða aVF, eftir legu hjartans. 1
leiðslum, sem eru hægra megin
við septum, svo sem Vx—V3
(venjulega), aVR og ýmist aVL
eða aVF (eftir legu hjartans)
byrjarQRS komplexið venjulega
á R-takka. Við legubreytingar á
hjarta raskast því mjög skipan
Q, R og S-takkanna og má oft
af því ráða stöðu hjartans, t. d.
er hjartað snúið til hægri um
lengdaröxul ef Q-takki er í Vj
eða V2, sé ekki um hjartasjúk-
dóm að ræða.
1 börnum eru Q-takkarnir t.t.
1. dýpri en hjá fullorðnum. Varla
er til áreiðanlegur mælikvarði á
dýpt Q-takka, en þeir eru sjald-
an meir en % af stærð R-takka
í sömu leiðslu og vart breiðari
en 0,04 sek. Breiðari Q-takkar
koma fram við infarctus myo-
cardii.
QRS komplexið er venjulega
0,06—0,08 sek. á breidd. Getur
orðið allt að 0,12 sek. hjá heil-
brigðum, þó er venjulega gert
ráð fyrir leiðslutruflun á aftur-
hólfunum, sé það lengra en 0,10
sek. QRS er styttra í börnum
(0,04—0,08 í börnum undir 5
ára). QRS styttist lítið eitt við
aukinn hjartsláttarhraða.
R-takka vantar oft í aVR,
stundum í aVL, alloft í Vx og
V2, þá er QS-form í stað QRS.
Stærstir R-takkar koma fyrir
í V4, V5, VG, og geta orðið allt
að 50 mm hjá heilbrigðum. 1 ein-
pólaútlimaleiðslum allt að 20
mm. Lágspennt er hjai'taritið
kallað, þegar stærsta útslagið í
brjóstleiðslunum er minna en 10
mm og minna en 5 mm i útlima-
leiðslunum. Lágspennt hjartarit
sést bæði við sjúkdóma í hjarta,
svo sem myocarditis og peri-
carditis, einnig við sjúkdóma ut-
an hjartans, emphysema pulm,
myxoedema, o. fl. Háspennt
hjartarit með stórum útslögum
sjást við hypertrofi á hjarta.
S-takkar eru oft djúpir í
brjóstleiðslum frá hægri hjarta-
helming, Vj—V3,en styttast eft-
ir því sem lengra dregur til
vinstri. Svæðið þar sem R- og
S-takkar eru jafnstórir í brjóst-
leiðslunum, venjul. V3—V4, er
kallað „transitional zone“, og
er einskonar elektrisk landa-
merki milli hægri og vinstri
hjartahelmings, og segir því
nokkuð um legu hjartans.