Læknablaðið - 28.12.1958, Qupperneq 35
LÆKNABLAÐIÐ
151
lingum sínum tjón, ef ekki bein-
línis með hættulegum læknisað-
gerðum, þá með því að eyða
tíma þeirra með gagnslausu
káki. Forhertir kreddulæknar
daufheyrast við öllum rökum og
eru blindir á staðtölur. Allir
verðum við að liafa vara á sjálf-
um okkur, að óbeizlaður áhugi
sé ekki að leiða okkur i gönur,
og gera gagnráðstafanir með
því að taka inn stórskammta
gagnrýninnar heilhrigðrar skyn-
semi. Grá hár geta réttlætt fá-
einar flugur í kolli læknis, en
sveimur flugna á þeim stað er
öruggt merki elliglapa.
Þá eru flugur á ferð og far-
aldurshætta, þegar læknum,
hópum saman, hýðst hugmynd
studd ísmeygilegri fræðikenn-
ingu. Tröllasaga um spánnýjan
læknisdóm fær vængi á hverri
mínútu. Heilsusamlegt væri, ef
hverjum einum okkar væri
fengin i hendur lyfseðlasyrpan,
sem við höfum skrifað i góðri
trú undanfarna tvo áratugi, og
gert að leiða sjónum öll þau
hverfulu lækningaundur, sem
við höfum glapizt til að festa
trúnað á. Svo er guði fyrir að
þakka, að fæst af þessu hefur
gert mikinn skaða, sem er meira
en sagt verður um sumt af hér-
villuátrúnaði okkar kæru lags-
bræðra, sem helga sig hand-
læknislistinni. Eins og Róbert
sálaði Burns komst nærri því
að yrkja: „Þó hans vögutaug sé
sundur svipt, er maðurinn mað-
ur þrátt fvrir allt“, en verður hið
sama sagt, ef lendaflækja líf-
taugarinnar er purpuð í sundur?
Oheizlaður áhugi er algengl
fyrirhæri á sviði heilbrigðis-
stjórnsýslu og heilsuverndar.
Sérstakur háski stafar af liarð-
skeyttum forstöðumanni heil-
hrigðismála með ofsatrú á áætl-
anir, skipulagningu, kórstörf,
samvirka þjónustu og endalaus-
ar staðtöluniðurstöður. Honum
er trúandi til að semja flóknar á-
ætlanir, sem líta prýðilega út á
pappírnum, en þegar til fram-
kvæmdanna kemur og allir liafa
verið settir í milcinn vanda, vilja
áætlanirnar einhvern veginn
ekki farsælast. Ef sanngirni
skal gætt, er skylt að játa, að
þetta er ekki alltaf forstöðu-
mannsins sök. Iiann er oft und-
ir áhrifavaldi pólitískra hús-
hænda, sem er ekkert eftirsókn-
arverðara og kærara en það
vald, sem þeir lieimta í hendur
sér með því að skipuleggja líf
annarra manna sér til umsýslu.
Síðast liðin tíu ár höfum við í
þessu landi (þ. e. í Bretlandi)
húið við langdreginn faraldur
stj órnsýsluáhuga og umsvifa,
sem er að öllum likindum óum-
flýjanlegur fylgifiskur þjóð-
nýttrar heilhrigðisþjónustu og
velferðarstjórnarfars. Auðvitað
er það vísastur embættisframa-
vegur að vera öðrum frjórri á
áætlanir. Hin öra f jölgun starfs-
liðs, sem orðið hefur á stjórn-
arskrifstofum sjúkrahúsþjón-
ustunnar síðan 1948, hefur þar
að auk leitt til þess, að nieiri