Fréttatíminn - 05.08.2011, Síða 16
Mér finnst
einmitt
að núna
sé ég ekki
hinsegin.
Eftir að vera
komin út úr
skápnum
finnst mér ég
loksins vera á
réttunni.
Í
búðin við Nönnugötu er full af listmunum sem
ekki fengju að vera í friði á öllum barnaheim-
ilum. Þó eru fyrir hendi ákveðnar vísbendingar
um að hér búi barn. Barnaskór í einni stiga-
tröppunni. Ljós Trip trap-stóll við borðstofu-
borðið. Bros og hlátur á fjölskyldumyndum
uppi á vegg. Barnið heitir Sigþór Elías, fjörugur snáði
sem þessa stundina er á leikskólanum. Foreldrar Sigþórs
Elíasar eru Þóra Björk, sem starfar hjá fjármálafyrir-
tæki, og Ásdís Þórhallsdóttir leikstjóri. Sigþór Elías á
sem sagt tvær mömmur. Þær Ásdís og Þóra Björk hafa
verið saman í tíu ár og eru í staðfestri samvist. Árið 2006
var gerð lagabreyting sem gerði lesbíum kleift að fara í
tæknifrjóvgun hérlendis en áður hafði þurft að sækja þá
þjónustu til útlanda. Ásdís og Þóra Björk voru ekki lengi
að nýta sér þá kærkomnu breytingu og ári síðar, 2007,
kom gullmolinn Sigþór Elías í heiminn.
Loksins ekki hinsegin
Leikstjórinn Ásdís Þórhallsdóttir ólst upp í Reykjavík,
gekk í MH og giftist menntaskólakærastanum, Gunn-
ari Hanssyni, um tvítugt. Ekkert óvenjulegt við það.
Þeim Gunnari lá þó ekki svona mikið á að ganga í
hnapphelduna, heldur voru þau á leið til Sovétríkjanna,
þar sem kerfið þótti vinveittara hjónum en kærustu-
pörum. Til Minsk héldu hjónakornin eftir brúðkaupið
og þar lærði Ásdís leikstjórn í leiklistarháskóla á meðan
Gunnar nam málvísindi.
Ásdísi leið vel í Sovétríkjunum og í gegnum rússnesk-
una opnaðist henni nýr heimur sem heillaði hana upp úr
skónum: ný og forvitnileg menning og perlur leikbók-
menntanna sem hún gat nú loksins lesið á frummálinu.
Það var forvitni sem rak hana til Sovétríkjanna, sem í
þá daga voru sveipuð leyndardómsfullum blæ í augum
nýútskrifaðs stúdents með leikhúsbakteríu á háu stigi.
Þá bakteríu hafði Ásdís tekið í föðurhúsum en hún er
Leikstjórinn Ásdís Þórhallsdóttir og kona hennar, Þóra Björk Smith, eru mæður Sigþórs Elíasar Smith en hann kom í heiminn fyrir
fjórum árum. Ásdís sagði Heiðdísi Lilju Magnúsdóttur frá því ævintýri sem það var að eignast barn með sinni heittelskuðu. Ljósmyndir/Hari
Heiðdís Lilja
Magnúsdóttir
hlm@frettatiminn.is
Mamma, mamma, börn og bíll
dóttir Þórhalls Sigurðssonar leik-
stjóra og Elísabetar Þorsteins-
dóttur meinatæknis.
„Það voru hæg heimatökin. Ég er
alin upp í leikhúsi. Ef leikhúsbakt-
erían nær fótfestu þá festist maður
í þessu,“ segir Ásdís. Hún vildi þó
aldrei standa á sviðinu sjálf, þótt
henni byðist það eins og mörgum
leikarabörnum. „Systur mínar tóku
þátt í einhverjum sýningum. En það
að standa í myrkrinu hefur alltaf
heillað mig.“
Ertu svona hlédræg?
„Örugglega,“ segir hún, eins og
hún hafi svo sem aldrei pælt í því.
„En leikstjórnin er svo magnað
starf. Hún byggist á því að tengja
saman stóran hóp af fólki. Það getur
enginn unnið einn í leikhúsi. Það
þurfa að vera alla vega tveir, þrír og
allt upp í fimmtíu, sextíu manns.
Þetta er rosalega skemmtileg sam-
vinna: að stjórna og halda utan um
hlutina þannig að fólki líði vel, að
það komi frá því skapandi kraftur
og að virkja þennan skapandi kraft
inn í verkefnið sjálft. Það er eitthvað
algerlega magískt við það. Ég tala
nú ekki um þegar verkið og sýning-
in eru tilbúin – að fá að sýna það fyr-
ir áhorfendur. Fara á þann fund við
áhorfendur. Þetta er einhver galdur
sem maður sogast inn í,“ segir hún
og ástríða hennar fyrir starfinu skín
í gegnum hvert orð.
Eftir tveggja ára dvöl í Sovétríkj-
unum fluttist Ásdís heim á ný og
varð ófrísk að dótturinni Elísabetu.
Eftir að hafa fetað hinn hefðbundna
veg, að eignast mann, heimili og
barn, varð einhver „hinsegin“
tilfinning sterkari. Eitthvað var
öðruvísi en það átti að vera. Þessi
hinsegin tilfinning hélt áfram að
magnast upp innra með henni uns
ekki var lengur hægt að byrgja
hana inni. Ásdís kom út úr skápnum
árið 1997; splundraði hjónabandinu
eins og hún orðar það sjálf.
„Það var ekki auðvelt að splundra
hjónabandi. Góðu hjónabandi sem
engan skugga hafði borið á. Þetta
var kannski að einhverju leyti það
erfiðasta sem ég hefur tekist á við.
Auðvitað er þetta sársaukafullt fyrir
alla sem standa í kringum mann.
Hins vegar, þegar frá líður, þá líður
öllum betur. Það er einhvern veginn
eins og það sem var á röngunni
sé loksins komið á réttuna. Mér
finnst einmitt að núna sé ég ekki
hinsegin. Eftir að vera komin út
úr skápnum finnst mér ég loksins
vera á réttunni. Hinsegin tilfinn-
ingin hafði fylgt mér fram að því,“
útskýrir Ásdís.
Spurð hvers vegna hún hafi kom-
ið svona seint út úr skápnum segir
hún að sig hafi líklega skort fyrir-
myndir, einhvern til að samsama
sig með. „Ég þurfti kannski tíma, að
fullorðnast og kynnast sjálfri mér,“
segir hún hugsi. „Þjóðfélagið hefur
breyst svo ótrúlega mikið. Öll um-
ræða og almenn þekking á samkyn-
hneigð hefur aukist. Fyrirmyndum
í samfélaginu hefur fjölgað. Þetta er
allt annar heimur að vaxa upp í og
búa í.“ Sem betur fer.
Ástin og barnalánið
Ástinni í lífi sínu kynntist hún
haustið 2001 og fljótlega kviknaði
hjá þeim löngun til að eignast barn
saman. „Ég held að það sé bara
partur af því að vera fullorðinn,
sama hver þú ert, að langa til að
eignast barn. Sama hverjar aðstæð-
urnar beinlínis eru. Þótt þú sért
einstæð kona og þig langi ekki til
að eiga maka þá langar þig kannski
til að eignast barn. Mér finnst þetta
eðlilegur gangur náttúrunnar. Þessi
þrá eftir barni. Það er stórkostlegt
að samkynhneigðu fólki skuli núna
vera heimilt að gera þetta löglega
og þannig að enginn munur sé
á réttarfarslegri stöðu þeirra og
annarra foreldra.“
Tækni- og glasafrjóvganir fara
fram hjá Art Medica í Kópavogi og í
tilfelli Ásdísar og Þóru Bjarkar var
um tæknifrjóvgun að ræða. Þær
ákváðu að Ásdís myndi ganga með
barnið þar sem hún er fimm árum
eldri, fædd árið 1968. „Þetta var síð-
Sigþór Elías, Ásdís og Þóra Björk.
16 viðtal Helgin 5.-7. ágúst 2011