Læknablaðið - 01.06.1972, Blaðsíða 20

6
LÆKNABLAÐIÐ
himnu hans eins fljótt og vel og hjá þeim yngri. Aftur á móti var
sá yngsti fimm ára, og voru bætt göt á báðum hljóðhimnum hans, en
nokkrar vikur liðu milli aðgerða. Er tæpast unnt að framkvæma
þessar aðgerðir í staðdeyfingu á yngri börnum.
SKÖPULAGSAÐGERÐ Á HLJÓÐHIMNU
Árið 1878 bætti læknir í Vínarborg, að nafni Berthold, gat á
hljóðhimnu, og er það talið vera í fyrsta sinni, sem slík aðgerð hefur
verið framkvæmd. Síðan fara litlar sögur af þess konar aðgerðum,
þar til á sjötta tug þessarar aldar, þegar aðgerðasmásjáin frá Zeiss
kom á markaðinn.
Þjóðverjarnir, Wullstein og Zöllner, tóku þá að birta greinar
um sköpulagsaðgerðir á hljóðhimnu og miðeyra og má hiklaust telja
þá aðalbrautryðjendur á þessu sviði.
Aðferðir við hljóðhimnubætingu eru allmargar og yrði of langt
mál að lýsa þeim öllum hér. Ýmsir vefir hafa verið notaðir í bætur,
svo sem húð, oftast tekin fyrir aftan eyra eða úr eyrnagangi, æð,
tekin úr útlimi og vöðvafell, sem venjulega er tekið af gagnauga-
vöðva. Efni í bótina er langoftast tekið úr sjúklingnum sjálfum, en
þó er nokkuð gert að því að nota vefi úr öðru fólki og jafnvel líkum.
Þægilegt getur verið að hafa krukku með bótum við höndina, en
geymsla er vandasöm og árangur ekki eins öruggur. Þannig hafa
sumir geymt hluta úr líknarbelg eða gollurshúsi í þessu skyni. Hið
síðarnefnda notaði ég einu sinni með góðum árangri, en tókst ekki
að geyma það áfram óskemmt. Ég hef einnig notað æðastúf frá öðrum
sjúklingi, afgang frá aðgerð degi áður, geymdan í fúkkalyfsupplausn
í kæli. Það heppnaðist vel.
Nú orðið nota ég eingöngu hluta úr æð, tekinn úr olnbogabót
sjúklingsins sjálfs. Ég held, að fleiri noti vöðvafell en æð, en ég hef
ekki séð ástæðu til að skipta, þar eð æðabót hefur reynzt mér mjög
vel.
Sumir leggja húð utan á vöðvafell eða æð við bætingu og styrkir
það sjálfsagt nokkuð, en hefur líka ókosti. Mér hefur reynzt æða-
bótin vera svo sterk, að ég hef látið hana nægja. Auk þess vex yfir-
húðin frá sárabörmunum út yfir hana.
Ég ætla nú að lýsa í aðalatriðum þeirri aðferð, sem ég nota við
sköpulagsaðgerðir á hljóðhimnu. Þessi aðferð er kennd við Banda-
ríkjamanninn Shea. Honum hafði reynzt svo vel að nota æð til að
þekja með sporöskjugluggann við ístaðsaðgerðir, eins og ég gat um
í fyrri hluta þessa erindis, sem birtist í Læknablaðinu í febrúar 1969,
að hann hóf tilraunir með að bæta hljóðhimnugöt með æðavef. Þær
heppnuðust vel, og birti hann niðurstöður af árangrinum og lýsti
aðferðinni árið 1960.
Ég framkvæmi þessa aðgerð ávallt í staðdeyfingu og undir smá-
sjá. Sumir víkka eyrnaganginn með skurði upp á við, en ég hef komizt
af án þess og unnið gegnum eyrnatrekt eingöngu.
Ég tek hér einfaldasta tilfelli. Það er fremur lítið gat, miðlægt,