Læknablaðið - 01.06.1972, Blaðsíða 17
LÆKNABLAÐIÐ
3
Yfirhúð hefur vaxið inn í miðeyrað gegnum lítið gat efst á hljóð-
himnu (A) og myndað þar kolesteatompoka (B), sem liggur að
haniri (C), steðja (D) og nálgast m. a. ístað (E), hreyfitaug andlits (F)
og bogagang (G).
á bogagöng völundarhússins og veldur svima, og fyrir kemur, að það
hafi komizt alla leið inn í heila og myndað þar ígerð, sem getur orðið
banvæn. Kolesteatom er engan veginn sjaldgæft, enda fann ég það
við nokkrar þeirra aðgerða, sem ég greini frá hér á eftir.
Það er fleira, sem valdið getur skemmdum á hljóðhimnu og
heyrnarbeinum. Sprengingar geta rifið hljóðhimnu og laskað heyrnar-
bein. Ein hljóðhimna, sem ég gerði við, hafði rifnað að mestu burtu,
er tundurdufl sprakk í nokkurra metra fjarlægð. Við það skaddaðist
einnig innra eyrað nokkuð.
Svipaðar skemmdir geta einnig hlotizt af höggi á eyrað sjálft
eða af áverka annars staðar á höfuðið, eins og oft kemur fyrir við
slysfarir.
Sú skemmd, sem oftast hlýzt af höggi á eyrað, er gat á hljóð-
himnu. Ef gatið er lítið, grær það venjulega hjálparlaust. Ef höggið
er mikið, hvort sem það hittir eyrað eða höfuðið annars staðar, getur
það rofið beinkeðjuna, eins og öll heyrnarbeinin þrjú í samhengi eru
nefnd. Það, sem oftast gerist í slíkum tilfellum, mun vera, að liður-
inn milli steðja og ístaðs rifnar í sundur.
Af heyrnarbeinunum er það ístaðið, sem helzt brotnar við áverka,
líka kemur fyrir, að steðjinn brotnar eða bæði fyrmefnd bein sam-
tímis. Aftur á móti brotnar hamarinn sjaldnar og þá helzt við beinan
áverka, t. d. ef mjór hlutur er rekinn inn í eyrað og hittir hamar-
skaftið.
Allar þær skemmdir á hljóðhimnu og miðeyra, sem ég hef minnzt
á hér, valda meiri eða minni heymardeyfu.
Þar sem um smágat er að ræða, getur heyrn verið næstum eðli-
leg. Þegar hljóðhimnu vantar, er heyrnartapið oftast frá þrjátíu til
sextíu decibel, ef heyrnarbein eru heil. Fer þetta mikið eftir hreyfan-
leika þeirra. Sé beinkeðjan einnig rofin, er heyrn mun lakari. Annars