Læknablaðið - 01.12.1978, Blaðsíða 39
LÆKNABLAÐIÐ
187
lingar (5.1%) höfðu einkenni frá tauga-
kerfi. Annar þeirra hafði facialis paresis,
hinn endurtekinn helftardofa. Einn sjúkl.
hafði sarcoid breytingar í vöðva og er
sennilega sá eini sem vöðvasýni var tekið
frá. Mayock fann vöðvaeinkenni sem líkj-
ast dystrophia musculorum pseudohyper-
trophia hjá 1.4%, en fleiri heimildir eru
tilfærðar um algengi einkennalausra vöðva-
íferða. Einn sjúklingur (2.5%) hafði ein-
kenni frá tára- og munnvatnskirtlum. Eitla-
stækkanir aðrar en í miðmæti fundust hjá
9 sjúklingum (23.1%) og er það líkt öðrum
athugunum. Þar af var í 5 tilvikum um
supra claviculer eitla að ræða (Daniel’s
sýni). Beinabreytingar, aðallega holumynd-
anir í handarbeinum, sem samræmst gátu
sarcoidosis, höfðu 4 af þeim sjúklingum,
sem röntgenmyndaðir voru (21%). Er það
ekki frábrugðið öðrum rannsóknum.
Hypercalcemia og hypercaluria eru
þekkt fyrirbæri í sarcoidosis og hið síðara
algengara.3 Svo litlar upplýsingar fengust
um kalkmælingar, að ekki þótti hæft að
taka þær með. Þó má geta þess, að einn
sjúklingur hafði hypercalcuria.
Sjúklingahópur þessi er ekki fjölmennur
og þar að auki tiltíndur úr mörgum áttum.
Þær ályktanir, sem draga má eru því ekki
allar tölfræðilega gildandi. Þó sýnist mega
renna stoðum undir vissar staðreyndir.
1. Sarcoidosis er sjaldnar greind á íslandi
en í nálægum löndum.
2. Greiningartíðni fer vaxandi.
3. Kynskipting og greiningaraldur sjúk-
linga er svipaður og í nálægum löndum.
4. Röntgenbreytingar í lungum eru álíka
tíðar hér og annars staðar.
5. Byrjunareinkenni eru svipuð, e.t.v. að
liðeinkennum undanskildum, sem sýn-
ast tíðari hér. Þetta getur þó stafað af
því, að annar höfunda hefur áhuga á
gigtsjúkdómum og sjúklingar þeir sem
hann hefur greint, hafa allir haft stoð-
vefseinkenni.
YFIRLIT
Lýst er 39 sjúklingum, íslenskum, sem
taldir voru hafa sarcoidosis. Sá fyrsti var
greindur 1946. Athugun var gerð á aldrí
við greiningu, kynskiptingu og nýtíðni eft-
ir árum. Byrjunareinkenni og sýkingar-
tíðni líffæra var könnuð og tilraun gerð til
samanburðar við kannanir á sarcoidosis
annars staðar.
SUMMARY
The aim of this study was to find out when
sarcoidosis first had been diagnosed in Iceland
and the frequency and behaviour of the dis-
ease. Material was collected from all major
hospitals, the Institution of Pathology, Reykja-
vik and the National Institution for Tubercu-
losis prevention.
39 cases were found. The first was diagnosed
1946. The incidence was found to have risen
from 0.5 pr 100.000 inhabitants in 1965 to 2,7
pr. 100.000 inhabitants in 1974 when most new
cases were found.
The sex ratio and patient age at the time of
diagnosis is similar to what is found in
Northern Europe.
The saune goes for intrathoracal X-ray
changes and clinical symptoms at the beginning
of the disease with the exepction of joint symp-
toms, which were found more frequently in the
Icelandic sarcoidosis patients.
Table VI. Iceland. Annual incidence of Sarcoidosis in
Year No. of new cases Population per 100.000
1948 i 138.502
1949 0 141.042
1950 2 144.293
1951 0 146.540
1952 0 148.978
1953 0 152.506
1954 0 156.033
1955 0 159.480
1956 0 162.700
1957 1 166.831
1958 0 170.156
1959 0 173.855
1960 1 177.292
1961 0 180.058
1962 0 183.478
1963 0 186.912
1964 0 190.230
1965 1 193.758 0.5
1966 1 196.933 0.5
1967 0 199.920
1968 0 202.191
1969 3 203.442 1.4
1970 3 204.578 1.4
1971 3 207.174 1.4
1972 3 210.775 1.4
1973 3 213.499 1.4
1974 6 216.628 2.7
1975 5 219.033 2.3
1976 4 220.918 1.8
1977* 2
* January—June.