Læknablaðið - 01.07.1979, Blaðsíða 17

LÆKNABLAÐIÐ
129
Set hjartadreps í þessum hópi var í fáu
frábrugðið seti þess í öðrum sjúklinga-
hópum, sem rannsakaðir hafa verið.712
Dánartala var einnig svipuð, hvort sem
hjartadrepið var í framvegg eða þindar-
vegg. Flestir telja þó horfur verstar við
framveggsdrep,1112 og enn fremur þykir
ljóst, að sé drepið í fleiri en einum vegg
hjartans, aukist dánartala að mun.1112
Tíðni hjartsláttartruflana var heldur
hærri en við fyrri athuganir hérlendis,30 37
Stafar það af notkun hjartarafsjár við æ
fleiri sjúklinga og aukinni árvekni starfs-
fólks. Líkur eru þó til, að tölur þessar
séu of lágar, enda ná tölur frá hjartagæslu
víða annars staðar 90%.4 37
Tíðni einstakra hjartsláttartruflana er í
megindráttum svipuð og í öðrum rann-
sóknum. Aukaslög frá forhólfum og aftur-
hólfum eru þó sjaldgæfari en víða annars
staðar.11 Þessar tegundir hjartsláttartrufl-
ana eru enda líklegastar til að fara fram
hjá starfsfólki. Algengust reyndust auka-
slög frá afturhólfum. Dánartala fór mjög
eftir tegund hjartsláttartruflana, en mat á
hættu hverrar tegundar fyrir sig er þó
ekki með öllu raunhæft þar sem oft er
annar fylgikvilli, t- d. lost eða hjarta-
bilun, hin raunverulega dánarorsök. Auk
þess fengu mjög margir sjúklingar fleiri
en eina tegund hjartsláttartruflana.
Dánartala er eins og vænta mátti hæst
hjá þeim er hlutu asystolu, fibrillatio
ventriculorum og tachycardia ventriculor-
um, en einnig veruleg hjá þeim er fengu
II. og III. ° leiðslurof og hægra greinrof.
Fylgni er einnig milli hárrar dánartölu og
fibrillatio atriorum og er orsökin trúlega
vel þekkt tengsl þeirrar hjartsláttartrufl-
unar við hjartabilun. Niðurstöður þessar
koma vel heim við niðurstöður annarra.12
Athyglisvert er, að fáir fá hægan hjart-
slátt (brady-arrhythmiur), en sú tegund
hjartsláttartruflana kemur venjulega
snemma fram og hefur fundist æ oftar
eftir því, sem skemmri tími líður frá upp-
hafi einkenna til komu á sjúkrahús.2 26
Ljóst er, að dánartala hefur lækkað
verulega frá fyrri athugun á Borgarspít-
ala, og er nú svipuð og víðast annars stað-
ar þar sem svipaðar aðstæður ríkja. Orsak-
ir þessa eru ugglaust margvíslegar. Má
ætla, að tilkcma hjartagæsludeildar eigi
hér ríkastan þátt, enda er dánartalan hæst
fyrsta árið, sem athugun þessi nær yfir,
líklega vegna þess, að aðlögunartíma deild-
arinnar hefur vart verið lokið þá. Hvað
þyngst vegur í starfsemi deildarinnar, er
erfitt að meta, og kemur þar margt til,
fyrst og fremst skiptir þó máli nákvæm
gæsla, árvekni starfsfólks, og síðast en
ekki sist betri meðferð hjartsláttartrufl-
ana og annarra fylgikvilla-
Annað atriði hefur áhrif á dánartölu
sjúkrahússins. Tími frá upphafi einkenna
til komu á sjúkrahúsið hefur styst mikið
milli athugana þessara, eða úr 13 tíma
miðgildi í 4 tíma og 20 mínútur.8 í raun
mætti því við því búast, að þessi stað-
reynd ylli hækkaðri dánartölu á sjúkra-
húsinu, því að dauðsföll eru tíðust fyrst
eftir upphaf einkenna, t. d. verða um 40%
dauðsfallanna á fyrsta klukkutímanum
eftir upphaf einkenna.
Arangur endurlífgana er viðunandi mið-
að við núverandi aðstæður. Fjórtán af 30,
sem endurlífgaðir voru, útskrifuðust og er
það betri árangur en áður hefur venð
lýst hérlendis.38 Miklar umræður urðu um
hjartasjúkdóma hérlendis á þessu árabili
og hefur það ugglaust bætt þekkingu
manna á einkennum kransæðastíflu og
áhættuþáttum hennar. Ekki er þó víst, að
sú þekking endurspeglist í lægri dánar-
tölu Alltént verður ekki við unað, fyrr en
þekking þessi leiðir til minnkaðrar tíðni.
Áhættuþáttum virðist svipað farið og
við fyrri athuganir hér. Sama er uppi á
teningnum, hvað snertir fylgikvilla og
verður ekki fjölyrt um það frekar-
Þó að nokkur árangur hafi vissulega
náðst með tilkomu hjartagæsludeildar
Borgarspítalans mætti ef til vill enn lækka
dánartöluna. Miklar umræður hafa verið
um, hvernig helst megi minnka tölu þessa
og hefur notkun hjartabíls (MCCU) lofað
góðu.20 27
Helst er þó árangurs að vænta með fyr-
irbyggjandi aðgerðum og ljóst er, að af
nógu er að taka hérlendis. Kólesteról er
óvíða hærra14 og háþrýstingur, reykingar
og offita eru síst fátíðari hér en í aðlægum
löndum.31 33 Eru því önnur verkefni heil-
brigðisyfirvalda vart brýnni hérlendis.
Til athugunar þessarar var veittur styrkur
úr Vísindasjóði Borgarspítalans. Elíasi Davíðs-