Læknablaðið - 01.10.1979, Blaðsíða 40
246
LÆKNABLAÐIÐ
þess að greina ónæmi gagnvart rauðum
hundum, hvort sem er eftir eðlilega sýk-
ingu eða bólusetningu. Hl-mótefni' eru oft-
ast í mestu magni 5—10 vikum eftir bólu-
setningu, en nokki-u fyrr við eðlilega sýk-
ingu. Þó eru alltaf einhverjir sem sýna
seinni mótefnasvörun29. Þessi mótefni end-
ast lengi eftir eðlilega sýkingu, og eru því
ágætur mælikvarði á gamlar rauðu hunda
sýkingar.
Magn Hl-mótefna í upphafi er í raun
ekki allsráðandi um vörn gegn rauðum
hundum. Aftur á móti hefur hæfileiki
bóluefnis til að vekja Hl-mótefnamyndun
verið tekinn sem mælikvarði á hæfni bólu-
efnis sem mótefnavaka (antigens). Erfitt
er að bera saman niðurstöður Hl-mælinga
frá mismunandi rannsóknarstofnunum þar
eð vissir hlutar rannsóknaraðferðarinnar
eru breytilegir, t. d. hreinsun sermis, teg-
und fuglablóðkorna sem notuð eru o. fl.
Auk þessa eru flestar rannsóknirnar
gerðar í löndum þar sem rauðir hundar
eru landlægir. Þó reynt hafi verið að fylgj-
ast með rauðu hunda sýkingum á sama
tíma í nágrenninu og taka tillit til þessa,
er ekki hægt að þvertaka fyrir, að ein-
staka mjög há mótefni séu vegna náttúru-
legrar sýkingar, sem hafi orðið um svip-
að leyti og bólusetningin.
Areiðanlegastur samanburður fæst þeg-
ar öll bóluefnin eru notuð samhliða og
mælingar eru allar framkvæmdar á sömu
rannsóknarstofunni þ. e. öll bóluefnin og
sýnin hafa hlotið sömu meðferð. Tafla II
sýnir niðurstöður nokkurra slíkra rann-
sókna. Virðist af öllum þessum rannsókn-
um, að RA 27/3 gefi besta Hl-mótefna-
svörun.
Nokkrir bera saman Hl-mótefnamagn
eftir eðlilega sýkingu og bólusetningu með
þessum þremur mismunandi bóluefnum
ío n 20 87 Eru þær niðurstöður ýmist, að
bóluefnin valdi öll minni mótefnamyndun
en eðlileg sýkning, eða að RA 27/3 valdi
jafn mikilli mótefnamyndun og eðlileg sýk-
ing, en hin tvö bóluefnin mun lægri. Hvað
snertir þá fullyrðingu, að RA 27/3 gefi
jafnhátt mótefnamagn við bólusetningu og
eðlileg sýking, kemur aðallega til at-
hugunar, hversu langur tími er liðinn
frá rauðu hunda faraldri á staðnum, sem
bólusett er á. Þess er yfirleitt ekki getið
í niðurstöðum rannsóknanna, sem hér er
vitnað í að framan. Mótefni að afstaðinni
sýkingu falla hraðast fyrst, og skiptir því
máli, hvort mótefni eru mæld strax að
loknum faraldri eða nokkrum árum síðar,
þegar magn mótefna er orðið lægra en
stöðugra. Auk þess ber að athuga, að HI-
mótefni mæld 6—8 vikum eftir bólusetn-
ingu eru hámarksmótefni.
Ef bornar eru saman niðurstöður hinna
ýmsu rannsókna á notkun RA 27/3 kem-
ur í ljós að GM gildi eru á bilinu 51 til
2325 o 10 11 12 20 27 29 32 40 87 6_12 vikum eftir
bólusetningu.
Þar sem mæld hafa verið GM gildi eftir
eðlilega sýkingu eru þau á bilinu 41.6 til
3802 0 i° 11 12 20 8T. í öllum þeim rannsókn-
um að tveimur undanskildum eru GM gildi
mótefna 6—12 vikum eftir bólusetningu
lægri en hin sömu GM gildi eftir eðlilega
sýkingu. Aðeins í einni rannsókn er þess
getið hve langt er liðið frá síðasta rauðu
hunda faraldri og er það önnur þeirra
tveggja sem hafa hærra GM gildi eftir
bólusetningu en eftir eðlilega sýkingu. Var
GM gildi þar 4 árum eftir faraldur 41.6
en 4—5 mánuðum eftir bólusetningu með
RA 27/3 var GM gildi 59.2°. Eru þssi GM
gildi greinilega ekki sambærileg vegna
mismunar á tíma eftir sýkinguna og bólu-
setninguna. GM gildi hjá jákvæðum telp-
um úr árgangi f. 1964 mældum í Reykja-
vík haustið 1976 reyndist 170.59. Neikvæð-
ar jafnöldrur þeirra, sem bólusettar voru
með RA 27/3 haustið 1976 höfðu GM
gildin 62.07 og 61.69 6 vikum og einu
ári eftir þá bólusetningu (Björg Rafn-
ar: Óbirtar niðurstöður). Haustið 1976
var liðið ár frá lokum síðasta rauðu hunda
faraldurs á íslandi (faraldurs ’73—’75).
Má því ætla að mótefni Reykjavíkurtelpn-
anna sem sýktust í þeim faraldri séu ekki
í hámarki haustið 1976. Faraldurinn hófst
1973, og eru e. t. v. liðin 3 ár frá sýkingu
hinna fyrstu í þeim faraldri. Auk þess eru
í árgangi f. ’64 einhverjar telpur sýktar í
rauðu hunda faraldrinum 1963—’64, og
því með gömul mótefni og þá líklega
lægri. Er því ekki nokkur vafi á, að mót-
efnimyndun eftir bólusetninguna með RA
27/3 hér 1976 er mun lélegri en við eðli-
lega sýkingu.
Sem samantekt á fyrrgreindu má því