Læknablaðið - 15.08.1984, Blaðsíða 34

196
LÆK.NABLADIÐ
Number
of
samples
Fig. 1. ER analysis of primary breast cancer cytosols. The dotted area denotes the number of negative
samples. n = 154.
fruma sem enga viðtaka hafa, og þær eiga auð-
veldara með að sá sér.
Mjög mismunandi er hve mikið af viðtökum
mælist í jákvæðum sýnum (mynd 1 og mynd
2). Hæsta gildi fyrir ER mælingu var 960
fmól/mg og fyrir PR mælingu 561 fmól/mg.
Þess má geta að eina brjóstakrabbameinið
sem mælt hefur verið hér úr karli, mældist
með ER 99 fmól/mg og PR 1317 fmól/mg.
Dæmi eru um að ER hafi mælst nokkur
þúsund (16).
Rannsóknaniðurstöður erlendis frá eru sam-
hljóða um, að því meira sem mælist af viðtök-
um í æxlinu, því betri líkur séu á svörun við
hormónameðferð (17, 18), og er talið að
sjúklingar með meira en 50 fmól/mg af ER
muni svara í u.þ.b. 77 % tilvika en sjúklingar
með færri viðtaka muni svara sjaldnar eða í
30-60% tilvika (17). Líklegt er að ástæðan
fyrir þessu sé sú, að mjög mismunandi er hve
mikið er af viðtökum í einstökum frumustofn-
um innan æxlisins (19, 20) og því fleiri frumur
sem hafa viðtaka þeim mun betri verði svör-
unin.
Samkvæmt okkar niðurstöðum (töflur IVog
V) eru konur á frjósemisskeiði með hærri tíðni
jákvæðra mælinga en þær, sem eru af frjó-
semisskeiði, en jafnframt hafa þær hlutfalls-
lega lítið magn viðtaka, eru sjaldan með
meira en 50 fmól/mg.
Flestir greina frá því að þessu sé öfugt farið,
þ.e. að konur á frjósemisskeiði séu með lægra
hlutfall jákvæðni heldur en konur af frjósemis-
skeiði og auk þess með minna magn viðtaka
(1). Ástæðan fyrir þessu er m.a. talin sú, að
meira er framleitt af estrógeni og prógester-
óni í konum á frjósemisskeiði (21) og það
eykur hlutfall fylltra viðtaka, sem mælast ekki
(mælingaraðferðin nær aðeins ófylltum við-
tökum). Þó er þetta ekki talin eina ástæðan fyr-