Læknablaðið - 15.08.1984, Blaðsíða 46
204
LÆKNABLAÐID
um leynda gláku en sú síðari (1980-1982) um
þekkta.
Könnun á hægfara gláku í Borgarreslæknis-
umdæmi 1976-82. Á tímabilinu frá júní 1976 til
apríl 1982 var kannað algengi augnsjúkdóma
meðal aldraðra í Borgarneslæknisumdæmi í
sambandi við augnlækningaferðalög þangað á
vegum heilbrigðisstjórnarinnar. Hefur hluti
þessarar könnunar (til 1978) verið birtur áður
(6).
í héraðinu voru 3477 íbúar á manntali 1.
desember 1978. Af þeim voru 773 fimmtíu ára
og eldri (406 karlar, 367 konur). Úr þessum
aldursflokki höfðu verið skoðaðir um 80 %
allra þegar könnun lauk 1982, samanber töflu
VI í fyrstu grein þessa greinaflokks. Var
glákuleit gerð hjá þeim öllum.
Haft var uþp á þeim þekktu glákusjúkl-
ingum, sem ekki komu af eigin hvötum til
skoðunar með aðstoð heilsugæslulækna, augn-
lækna og lyfsala.
í töflu IV er sýndur íbúafjöldi 50 ára og eldri
í héraðinu og fjöldi glákusjúklinga.
Á 6. mynd er sýnt algengi karla og kvenna
%0
Fig. 6 Prevaience of primary open-angle glaucoma
in Borgarnes Medical District, Iceland 1981, by age
and sex. Rates per 1000 population.
með hægfara gláku í héraðinu. Er sama
stígandi með auknum aldri og munur á kynjum
svipaður og í könnuninni frá 1963 og 1982,
samanber 5. og 7. mynd.
Skilgreining hægfara gláku í þessari könnun
var sú sama og í Framingham augnkönnuninni
(7).
SKIL
Þegar borið er saman algengi hægfara gláku í
þeim þremur könnunum, sem gerðar hafa
verið hér á landi 1963-64 (5) 1976-81 (6) og
1982 (1) kemur í ljós svipuð niðurstaða úr
þeim öllum, enda þótt mismunandi aðferðum
hafi verið beitt. Á þetta bæði við um hægfara
gláku á forklínísku stigi og augljósu klínsku
stigi (GVFD). Stígandi með aldri er sú sama í
öllum þessum könnunum og munur á kynjum
svipaður. Þess ber að geta að við könnunina
1963-64 var augnlæknisþjónustan hér á landi
ekki eins viðtæk og hún er í dag.
Augnlæknar voru tiltölulega fáir og gátu því
ekki sinnt nema bráðatilfellum í augnlækna-
ferðum enda umdæmi þeirra það stór að ekki
var hægt að dvelja nema stuttan tíma á
%0
-----Western, Northern and
Eastern Regions
Fig. 7. Prevalence of glaucoma patients 50 years
older in Borgarnes Medical District (special survey
1976-1981) and in regions visited regularily by
ophthaímologists, both sexes by age. Rates per
thousand population.