Læknablaðið - 15.10.1984, Blaðsíða 25

256
LÆK.NABLADID
meðal eldra fólksins, sérstaklega meðal
kvenna.
Yfir 84 % allra brotanna voru staðsett í
fjærenda framhandleggsins, en meðal kvenna
yfir 90 %.
Tafla VI sýnir að í efri aldurshópi karla voru
23,6 % brotanna tengd vinnu, en í öllum hinum
hópunum var samsvarandi hlutfall 2,3-7 %. í
sama hópi var einnig minnst um slys á heimili
eða 7,9%, en 13,5-19,5% í hinum hópunum.
Flest voru heimaslysin í hópi eldri kvenna eða
19,5%. Tafla VI sýnir einnig að talsvert stór
hluti pessara sjúklinga brotnaði utan heimilis
og án tengsla við vinnu eða 84 % meðal yngri
kvenna en 74,8 % meðal eldri kvenna. Sam-
bærilegt hlutfall fyrir karla er 68,5 % í eldri
hópnum en 79,5 % í þeim yngri.
Mynd 10 sýnir dreifingu greiningar allra
þriggja brotaflokkanna á almanaksmánuðina
árin 1973-1981. Par má sjá að öll brotin virðast
nokkru algengari á veturna en á sumrin og er
það einna mest áberandi í tilfelli lærleggsháls-
brotanna.
Mynd 11 sýnir dreifingu greiningar allra
þriggja brotaflokkanna á árin, sem könnunin
tekur til (hlutfall af heildarfjölda í hverjum
brotaflokki fyrir sig sem greindist á hverju
ári). Tíðni brota í hryggsúlu og framhandlegg
virðist nokkuð jöfn yfir umrætt tímabil, en
tíðni lærleggshálsbrotanna virðist hins vegar
fara vaxandi eftir því sem á tímabilið líður.
Vegna skamms tímabils sem rannsóknin nær
yfir verður ekki fullyrt hvort aukningin er
marktæk eða ekki.
Fjöldi brota í nærenda lærleggs á 100 000
íbúa í Reykjavík 1974-1981 var 106,7 (1974),
93,6 (1975), 106,7 (1976), 102,8 (1977), 116,7
(1978), 143,9 (1979), 95,9(1980) og 135,7 (1981).
UMRÆÐA
Lærleggshálsbrot
Myndir 12 og 13 sýna samanburð á aldurs-
bundnu nýgengi lærleggshálsbrota í Reykjavík
við nokkrar erlendar kannanir um sama efni
(2, 5, 10, 13, 16, 17, 18). Reykvískir karlar skera
sig ekki úr erlendum samanburðarhópum fyrr
en eftir 80 ára aldur, en eftir það eru þeir nokk-
uð hærri eins og fram kemur á mynd 12. í>ó má
sjá tvær línur á myndinni sem eru samsíða
reykvísku línunni í eltzu hópunum, þ.e. frá
Rochester (16) og Newcastle (18), en þær
kannanir eru nýjastar þeirra sem eru til
samanburðar. Hinar kannanirnar eru flestar
Tafla VI. Flokkun framhandleggsbrota, 1979 eftir slysstað, kynjum og aldri. 1973 og
1973 og 1979 V H UH
Karlar
<40 17 33 194
>40 21 7 61
Konur
<40 5 29 179
>40 . 21 71 273
V: Vinnuslys
H: Slys á heimili sjúklings
UH: Slys utan heimilis og vinnu
frá sjötta eða sjöunda áratugnum. Nokkrir
höfundar hafa bent á að nýgengi þessara brota
hefur vaxið hraðar en svo að skýra megi með
hækkandi meðalaldri í flestum þjóðfélögum (5,
8, 10), þótt aðrir hafni þeirri skoðun (16). Má
því ef til vill telja, að nýgengi þessara brota á
viðmiðunarsvæðunum liggi núna mun nær
reykvísku nýgengislínunni en fram kemur í
könnununum. Reykvíski kvennaferillinn liggur
heldur ákveðnar ofan við samanburðarhópana
Fjöldi
Sj.
Mynd 1. Fjöldi sjúklinga med brot i lærleggshálsi
1973-1981.
Inntaka tvisvar
á dag (50 mg.)
1 tafla að morgni+2 töflur að kvöldi
Áhrifamikil lyflaekning
fyrir gigtarsjúklinga
Voltaren sýruhjúptöflur: mánuðir meðgöngutímans. f byrjun eru gefnar 3 töflur (150 mg)
ín mg íc ,íenac' Aukaverkanir: Helstar frá meltingar- daglega, skipt í 2 skammta - 1 tafla að
5U mg diclotenac. vegt: ógleði, uppköst eða verkur í morgni og 2 að kvöldi. Við langvarandi
Abendingar: Gigtarsjukdomar, þar ofanverðum kvið, niðurgangur eða notkun má í flestum tilfellum minnka
með taldir íktsýki (arthritis rheuma- svimi og höfuðverkur. Útbrot, bjúgur í daglegan skammt í 100 mg - 1 tafla
toides), hryggikt (spondylitis ankylo- útlimum og óveruleg hækkun á trans- kvölds og morgna
poetica), slitgigt og gigt í mjúkpörtum. amínösum hefur einstaka sinnum sést. Sýruhjúptöflur 25 mg:
Ennfremur verkir af völdum bólgu, Milliverkanir: Við önnur lyf sem eru Má nota í léttari sjúkdómstilfellum hjá
sem ekkt verður raktn til gigtarsjúk- einnig mikið próteinbundin. fullorðnum.
úóma. ATH: Gæta skal varúðar við gjöf
Frábendingar: Magasár eða sár í skeifu- lyfsins, ef sjúklingar eru með skerta Pakkningar: Töflur 25 mg- 30 töflur
görn. Lyfið má ekki gefa sjúklingum, nýrna- og lifrarstarfsemi eða eru á og 100 töflur.
sem fá astma, urticaria eða acut blóðþynningarmeðferð. Töflur 50 mg: 20 töflur og 100 töflur
rhinitis af asetýlsalisýlsýru. Fyrstu 3 Skömmtun: Sýruhjúptöflur 50 mg:
Inlormation: Geigy lægemidler. Lyngbyvej 172 . 2100 Kebenhavn 0 ■ Inntlytjandi: Stefán Thorarensen h.f. . P.O. Box 897.105 Reykjavik