Læknablaðið - 15.10.1984, Qupperneq 51
LÆKN ABLAÐID
271
vökum. Því hefur áður verið lýst (10). Einnig
var prófað með eftirtöldum tíu ofnæmisvök-
um í heyseríu: Heyryki frá Benchard í styrk-
leika 1:15. Acarus siro, Lepidoglyphus des-
tructor, blöndu af heymaurum úr íslensku heyi,
Aspergillus fumigatus, Rhizopus nigricans,
Chaetomium globosum og músahári. Ofnæm-
islausnirnar voru framleiddar í Allergolisk
Laboratorium í Kaupmannahöfn í styrkleika 1:
20. Einnig var prófað með tveimur ofnæm-
islausnum úr blöndu af íslensku heyryki,
framleiddar voru í Allergilaboratoriet í
Gautaborg í styrkleika 1:20.
RAST-próf voru framkvæmd eftir því sem
purfa pótti til pess að fá örugga ofnæmis-
greiningu. I heyseríunni voru RAST-próf að-
eins til fyrir Acarus siro, Lepidoglyphus des-
tructor, músahárum og Aspergillus. Einnig var
hægt að gera RAST-próf fyrir músapvagi.
RAST- próf voru gerð í Rannsóknastofu
Háskólans í ónæmisfræði, en RAST-diskarnir
fengnir hjá lyfjafyrirtækinu Pharmacia. í
nokkur skipti voru gerð ofnæmisþolpróf í
nefi, pegar pað var talið nauðsynlegt við of-
næmisgreiningu.
Gefin voru stig fyrir pau einkenni, sem fram
komu, þegar sjúklingar voru í heyryki: Engin
einkenni = 0. Einkenni af og til frá nefi og/eða
lungum = l. Oftast einkenni frá nefi og/eða
lungum = 2. Oftast einkenni frá nefi og/eða
lungum ásamt kláða í augum = 3.
Einnig voru gefin stig frá 0-3 fyrir niðurstöð-
ur húðprófa, RAST-prófa og þolprófa. Hefur
þeirri stigagjöf verið lýst áður (10). Gefin voru
stig frá 0-3 fyrir hvern einstakan öfnæmisvaka
í heyseríunni samkvæmt einkennum af hey-
rykinu. Ofnæmisgreining var talin örugg fyrir
pá ofnæmisvaka, sem fengu 5 stig eða fleiri.
NIÐURSTÖÐUR
í könnuninni tóku pátt 63 sjúklingar, sem allir
höfðu unnið í heyryki. í hópnum voru 17
bændur, 14 börn bænda, 16 hestamenn og 16
börn, sem dvalist höfðu í sveit á sumrin.
í töflu I er gerð grein fyrir kynskiptingu,
aldri og sjúkdómsgreiningu hópsins, m.t.t.
hvort um ofnæmissjúklinga var að ræða eða
ekki. Þrjátíu og átta sjúklingar höfðu ofnæmi
samkvæmt áðurnefndri skilgreiningu, en of-
næmi fannst ekki hjá 25 sjúklingum. Karlar
voru 35, en konur 28. Meðalaldur ofnæmis-
sjúklinga var 23.5 ár, en þeirra sem ekki höfðu
ofnæmi 34,5 ár. Þetta eru svipuð aldurshlut-
föll og áður hafa fundist fyrir sjúklinga
með langvinna slímhúðarbólgu í nefi (11). Hlut-
fallslega fleiri astmasjúklingar voru í ofnæm-
ishópnum en í þeim hópi, sem ekki hafði
ofnæmi.
í töflu II eru sýndar niðurstöður úr húð-
prófum. Sex myglutegundir, sem prófað var
fyrir sitt í hvoru lagi, eru teknar saman í
töflunni og sömuleiðis tvær ofnæmislausnir
með blöndu af íslensku heyryki. í töfluna
vantar niðurstöður úr prófum fyrir birki, en
pau voru neikvæð hjá öllum sjúklingunum.
Taflan sýnir að Lepidoglyphus destructor gaf
oftast jákvæða húðsvörun. Þarnæst kom
blanda af heyryki frá Benchard, Acurus siro,
gras og rykmaurar. Einnig sést að blanda af ís-
lensku heyryki og blanda af íslenskum hey-
maurum gáfu mjög sjaldan jákvæðar niður-
stöður. Virðast pessar lausnir ekki vera not-
hæfarviðgreininguáheyofnæmi.Þrírsjúklingar
höfðu jákvæð húðpróf fyrir músahárum. Hjá að-
Table I. Characterization of the 63 patients, accor-
ding to sex, age and diagnosis.
Atopic Nonatopic
Sex
Male........................... 20 15
Female......................... 18 10
Age (years)
Mean ........................ 23,5 34,5
Range........................ 14-44 10-64
Diagnose
Rhinitis/Conjunctivitis........ 14 13
Rhinitis-f Bronchinal asthma . 22 2
Bronchial asthma................ 2 3
Other........................... 0 7
Table II. Number of positive prick-test reactions to
the allergen extracts and percentage of tests.
Allergen N (%)
Hay dust (Benchard).................... 34 (54)
Acarus siro ........................... 18 (29)
Lepidoglyphus destructor............... 35 (56)
Gramineae ............................. 17 (27)
Horse dander........................... 12 (19)
Cat fur................................ 12 (19)
Dog hair................................ 5 (8)
Dermatophagoides farinae .............. 13 (21)
Dermatophagoides pteronyssinus ........ 15 (24)
Moulds (six allergens).................. 4 (6)
Sheep wool.............................. 2 (3)
lcelandic hay dust (two allergens) ..... 7 (li)
Mixture of storage mites (lcelandic) ... 5 (8)
Cow dander ............................. 2 (3)
Mouse hair ............................. 3 (5)