Læknablaðið - 15.03.1987, Síða 41
LÆKNABLAÐIÐ 1987; 73: 97-109
97
Birna Þórðardóttir
Hringborðsumræður Læknablaðsins II
FJÓRÐUNGSSJÚKRAHÚSIÐ Á AKUREYRI
INNGANGUR
í framhaldi af heimsókn Læknablaðsins á
Sjúkrahúsið á Akranesi var haldið norður heiðar
og Akureyri heimsótt. Á Fjórðungssjúkrahúsinu
á Akureyri mættu til viðtals yfirlæknar,
hjúkrunarforstjóri og skrifstofustjóri
sjúkrahússins. Af örlæti veittu þau
Læknablaðinu drjúgan tíma til að miðla
upplýsingum og fróðleik.
Það sem á eftir er skráð er alfarið á ábyrgð
blaðamanns og ekki eignað einstökum
viðmælendum nema þess sé sérstaklega getið.
Viðmælendur okkar voru: Bjarni Rafnar
yfirlæknir á kvensjúkdómadeild, Ólína
Torfadóttir hjúkrunarforstjóri, Gauti
Arnþórsson yfirlæknir á handlækningadeild,
Halldór Baldursson yfirlæknir á bæklunardeild,
Magnús Stefánsson sérfræðingur á barnadeild,
Sigmundur Sigfússon yfirlæknir á geðdeild,
Sigurður Ólason yfirlæknir á röntgendeild,
Sigurður K. Pétursson yfirlæknir á svæfinga- og
gjörgæsludeild, Þorkell Guðbrandsson yfirlæknir
á lyflækningadeild og Vignir Sveinsson
skrifstofustjóri (staðgengill Halldórs Jónssonar
framkvæmdastjóra).
SÖGUÁGRIP
Þegar Akureyri fékk kaupstaðarréttindi árið 1862
var ekkert sjúkrahús í bænum. Það breyttist er
danskur stórkaupmaður Fr. Gudman gaf bænum
sjúkrahús árið 1873. Sjúkrahúsið tók átta
sjúklinga í rúm og var fyrsti sjúklingur vistaður í
októberbyrjun árið 1873.
Á Akureyri er því elsta sjúkrahús landsins sem
hefur haldið uppi samfelldri þjónustu frá
stofnun.
Fyrsti læknir sjúkrahússins var Þorgrímur
Johnsen og starfaði hann við sjúkrahúsið fram til
1896 er Guðmundur Hannesson tók við störfum.
Valgarður Stefánsson segir í »Ágripi af sögu
Sjúkrahússins á Akureyri« er birtist í blaðinu
»Hjúkrunardeildin Systrasel«, í nóvember 1982,
að með Guðmundi hafi komið hressandi andblær
í sjúkrahúsið: »Hann var ekki aðeins skurðlæknir
góður heldur mikill hugsjóna- og baráttumaður.
En honum þótti aðstaðan heldur tilkomulítil.«
Guðmundur gekkst fyrir því að nýtt sjúkrahús var
byggt og teiknaði það reyndar sjálfur. Fjármagn
til framkvæmda fékkst úr Landssjóði, frá
Akureyrarbæ og nágrannasveitarfélögum. Nýja
húsið komst í gagnið 1899 og var þá hægt að taka
við fleiri sjúklingum en áður hafði verið.
Guðmundur lét af störfum 1907 og varð
Steingrímur Matthíasson eftirmaður hans. í hans
tíð var byggt við sjúkrahúsið og varð þá rúm fyrir
40 sjúklinga. Steingrímur lét af störfum árið 1937
og tók Guðmundur Karl Pétursson við af honum.
Sama ár hófust umræður um byggingu nýs
sjúkrahúss á Akureyri. Málin þokuðust hægt
áfram og var hornsteinninn loks lagður 18. ágúst
1946. Þann 15. desember 1953 var gamla húsið
rýmt og sjúklingar fluttir í nýja sjúkrahúsið. Fé til
byggingarinnar kom að miklu leyti með
fjársöfnunum sem stöðugt voru í gangi. Einnig
gáfu einstaklingar og félagasamtök stórgjafir til
sjúkrahússins, má þar nefna Kaupfélag
Eyfirðinga en að öðrum ólöstuðum er skylt að
Aðalstrœti 14, öðru nafni Gudmans minde, fyrsta
sjúkrahús Akureyrar tekið í notkun 1873