Læknablaðið - 15.12.1987, Blaðsíða 45

LÆKNABLAÐIÐ
453
4.2. Skaðsemi tóbaksnotkunar
Á íslandi er áætlað að 200-300 manns deyi á
hverju ári af tóbaksreykingum, beinum og
óbeinum. Þess vegna er talið eðlilegt að stuðla
markvisst að útrýmingu tóbaksneyslu.
Markmiö 7
Markmiðið er að draga úr og síðar útrýma neyslu
tóbaks með því að fá fólk til að byrja ekki að
reykja og það sem reykir til að hætta. Til þess að
ná þessu markmiði verður að auka bæði
upplýsingar og áróður og taka til sérstakrar
íhugunar tengsl milli reykinga og annarra
lifnaðarhátta.
Það verður að minnka og helst útiloka að fólk
sem ekki reykir þurfi að liða tóbaksreyk.
Verð á tóbaksvörum á að hækka árlega umfram
verðhækkanir almennra neysluvara þannig að
tóbaksverð sé langt yfir almennu verðlagi.
Það á að útiloka áhrif innflytjenda á það að stýra
útsöluverði tóbaksvara.
4.3. Skaðleg áhrif áfengis
Enda þótt heildarnotkun áfengis á íslandi sé
minni en í flestum löndum er það staðreynd að
óæskileg heilsufarsleg áhrif áfengisneyslu eru
mikil á íslandi.
Þess vegna verður að vinna að því að minnka
heildaráfengisneyslu og útrýma ofneyslu.
Markmið 8
Markmiðið er að minnka og eyða að lokum alveg
óæskilegum heilsufarslegum áhrifum
áfengisnotkunar.
Almenna neyslu áfengis þarf að minnka. Á næsta
hálfum áratug verður lögð sérstök áhersla á
upplýsingastarfsemi og ráðgjöf sem
heilbrigðisgeirinn veitir, svo og að greina
áfengisvanda á byrjunarstigi.
Það á að stofna til samvinnu milli
heilbrigðisyfirvalda og félagasamtaka sem hafa
bindindi á stefnuskrá sinni og reyna að efla starf
þessara samtaka.
Verð áfengra drykkja þarf að hækka á næstu
fimm árum þannig að verðið hækki árlega
umfram verðlag og sterkt áfengi meira en létt.
Sett verði áætlun til að ná þessum markmiðum og
hún endurskoðuð á fimm ára fresti, fyrst árið
1990.
4.4. Geðheilsa
Vandamál tengd geðheilsu og persónulegum
tengslum manna eru fjölmörg og virðast fara
vaxandi.
Markmið 9
Til þess að minnka líkur á geðrænum
vandamálum á að auka möguleika fólks til
persónulegra tengsla. Til þess að ná þeim
markmiðum á að auka menntun, leiðbeiningar og
hjálp í vandasömum tilvikum. Það á að aðlaga
heilbrigðisþjónustuna þannig að hún hjálpi fólki
að fást við vandamál daglegs lífs og jafnframt
verði séð til þess að félagsleg ráðgjöf verði aukin
og bætt af hálfu opinberra aðila og
félagasamtaka. Víðtæku upplýsingastarfi þarf að
koma á til að stuðla að eigin geðvernd
einstaklinga.
Þeir sem eiga við langvarandi veikindi að stríða,
svo og fatlaðir og aldraðir, þurfa sérstakrar
hjálpar við til þess að ná og halda tengslum við
samfélagið og annað fólk.
4.5. Líkamsrækt og þjálfun
Samstaða er um að líkamsrækt og líkamleg
þjálfun sé undirstaða heilbrigði. Likamleg
þjálfun er nauðsynleg fyrir alla aldurshópa.
Breyttar þjóðfélagsaðstæður, atvinnuhættir og
færri áreynslutækifæri gera meiri kröfur um
líkamsrækt og þjálfun fyrir alla aldurshópa en
áður.
Markmið 10
Það á að gefa þjóðfélagsþegnum fleiri og meiri
tækifæri til heilbrigðrar hreyfingar en nú er. Efla
þarf aðstöðu almennings til íþróttaiðkana innan
dyra og byggja í því skyni almenningsíþróttahús
eða samnýta betur en nú er tiltæk
íþróttamannvirki. Einnig þarf að gefa gaum að
því að fólk fái tækifæri til að hreyfa sig utan dyra
og setja upp sérstakar gang- og hjólreiðabrautir í
þéttbýli. Skipulagsmálum skal haga þannig að
fólk, einkum það eldra og þeir sem eru fatlaðir,
geti notið umhverfisins með hreyfingu og þjálfun
utan dyra.
5. HEILBRIGÐISEFTIRLIT
Heilbrigðiseftirlit er mikilvægur þáttur
heilbrigðisþjónustunnar. Það á að tryggja
heilsusamleg híbýli og umhverfi, hreint
andrúmsloft, neysluvatn, matvæli og
neysluvörur.