Læknablaðið - 15.12.1987, Blaðsíða 46

454
LÆKNABLAÐIÐ
Markmið 11
Eitt af verkefnum heilbrigðisþjónustunnar er að
leggja reglulega mat á hvort heilbrigði manna sé
hætta búin af nánasta umhverfi.
Heilbrigðiseftirlit á að vinna að því að minnka
líffræðilega, eðlisfræðilega og efnafræðilega
áhættuþætti.
Framlag þeirra, sem vinna við heilbrigðiseftirlit,
felst aðallega í að annast eftirlit og gefa
upplýsingar og leiðbeiningar.
Stýring þessara mála með sérstökum lögum og
reglugerðum kann að vera nauðsynleg, en
megináhersla er lögð á fræðslu og samvinnu
fremur en valdboð.
5.1. Minnkun líffræðilegra áhættuþátta
Margir sjúkdómar af völdum örvera geta smitast
með fæðu og vatni og það hefur verið
nauðsynlegt að gera ráðstafnir til að hindra slíka
smitun.
Þróun ónæmisaðgerða er fyrirsjáanleg og
nauðsynleg með hliðsjón af veiru- og
sýklasjúkdómum.
Markmið 12
í heilsugæslunni verður áfram sérstök áhersla
lögð á rannsóknir og upplýsingar hvað varðar
heilnæmi matar og vatns. Sá árangur, sem náðst
hefur í smitsjúkdómavörnum, verður bættur með
því að auka almennar varnaðarráðstafanir með
auknum ónæmisaðgerðum og þær verða
skipulagðar jafnóðum fyrir þá sjúkdóma sem ný
og nothæf bóluefni verða til fyrir. Löggjöf um
smitsjúkdóma og sóttvarnir verði endurskoðuð,
en sú endurskoðun er nú hafin.
5.2. Minnkun eðlisfræðilegra áhættuþátta
Aðrir áhættuþættir en líffræðilegir eru fyrst og
fremst umhverfisþættir, svo sem hávaði frá
umferð og iðnaði og jónandi geislun vegna
lækningarannsókna og frá notkun kjarnorku í
friðsamlegum tilgangi eða vegna
hernaðartilrauna.
Markmið 13
Leggja skal áherslu á að fólkið verði fyrir minni
jónandi geislun en nú er. Notkun röntgenskoðana
verði stillt í hóf og teknar upp aðrar
greiningaraðferðir þar sem þær eru til.
Þátttaka í alþjóðasamstarfi um varnir gegn
jónandi geislun og kjarnorkuvá verður efld.
Sérstök áhersla verði lögð á að draga úr áhrifum
hávaðamengunar og reynist það nauðsynlegt
verða settar sérstakar reglur um það efni.
5.3. Minnkun efnafræðilegra áhættuþátta
Þegar á það er litið að það eru tugir þúsunda efna
og efnasambanda í notkun og í umhverfi okkar er
Ijóst að heilbrigðishætta af þessum efnum er oft
fyrir hendi og stundum veruleg.
Stöðugt bætist við ný vitneskja um
heilbrigðishættu af efnum sem geta verið í
nánasta umhverfi okkar svo sem í neysluvatni,
matvælum, híbýlum, á vinnustað og í
andrúmslofti sem stafar af bruna lífrænna
efnasambanda í iðnaði og umferð og notkun
eiturefna og hættulegra efna. Auðvelda þarf
almenningi og stjórnvöldum að meta þessa
áhættu og gera sér grein fyrir hver áhrifin geta
orðið.
Markmið 14
Heilbrigðisáhætta og varnir gegn eiturefnum og
hættulegum efnum verði athuguð sérstaklega.
Frumvarp til nýrra laga um eiturefni og hættuleg
efni verði lagt fyrir Alþingi fljótlega og þar verði
lögð áhersla á að fyrirbyggja heilbrigðisáhættu
frá eiturefnum og kanna eiturefni áður en notkun
þeirra er heimiluð.
Lög um eftirlit með matvælum og öðrum neyslu-
og nauðsynjavörum verði endurskoðuð og þau
færð í nútímahorf til að auðvelda eftirlit með
matvælum og öryggi þeirra.
Markmið 15
Loftmengun verði athuguð sérstaklega og settir
loftgæðastaðlar. Áhersla verði lögð á að dregið
verði úr eiturefnum í bensíni. Loftræsting í
almennum byggingum og á vinnustöðum verði
athuguð sérstaklega. Þá verði hert eftirlit með og
settar reglur um byggingarefni sem nota má til
innréttinga á íbúðarhúsnæði og vinnuhúsnæði og
þau efni sem notuð eru í húsgögn til þess að
tryggja heilnæmi innilofts.
Samin verði rammalöggjöf um umhverfismál
fyrir Island þar sem samræmd verði starfsemi
þeirra aðila sem starfa að umhverfismálum.
5.4. Vinnuvernd
Breytingar í þjóðfélags- og framleiðsluháttum
hafa gert það að verkum að atvinnuhættir hafa
breyst verulega. Það er því ljóst að
vinnuverndarmál þarf að taka sérstökum tökum,
einkum með tilliti til nýrrar tækni, og