Læknablaðið - 15.03.1991, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐIÐ
103
stunda frá innlögn og var speglun gerð
hjá 299 sjúklingum (85.7%) (sjá töflu II).
Hundraðshluti þeirra jókst frá 77.6% á fyrri
helmingi rannsóknartímans í 94.4% á seinni
helmingi hans. Væri speglun ekki framkvæmd,
var ástæðan venjulega veikindi á lokastigi,
þar sem þekking á blæðingarorsök þótti ekki
líkleg til að hafa áhrif á meðferð. Aðeins einn
sjúklingur neitaði speglun. í hópi speglaðra
fannst blæðingarorsök hjá 248 (82.9%).
Merki um nýlega blæðingu var að finna hjá 98
(32.8%). Speglun hjá þeim sýndi eftirfarandi:
Blæðing sjáanleg frá sári (29), blóðkökkur í
eða við sár (64) eða æð sjáanleg í sárinu (13).
Að því er varðaði fjölda sjúklinga með merki
um nýlega blæðingu, skipti ekki máli hvenær
á fyrstu 48 stundum eftir innlögn speglun
var framkvæmd (tafla II). Af 299 spegluðum
sjúklingum dóu 18 (6%). Sex þeirra höfðu
merki um nýlega blæðingu.
Röntgengreining: Röntgenskoðun á efri hluta
meltingarfæra var gerð hjá 140 sjúklingum
(40.1%). Röntgenskoðun var eðlileg hjá 45
(32.1%), sár sást hjá 54 (38.6%), grunur var
um æxli hjá þremur (2.1%) og hjá 38 (27.1%)
var annað óeðlilegt að finna.
Blœðingarorsök: Orsakir blæðingar voru
greindar hjá 293 sjúklingum (83.9%) (tafla
III). Ekki tókst að finna blæðingarstað hjá 56
(16.1%), þar af voru 26 ekki speglaðir.
Blæðingarmynstur kemur fram í töflu IV.
Oftast hætti blæðingin sjálfkrafa (80.2%).
Af þessum hópi þurftu 17 sjúklingar (6%)
aðgerðar við og af þeim dóu 11 (3.9%).
Hjá þrjátíu og tveimur (9.2%) blæddi aftur,
þar af hjá sjö af 13 sem höfðu sjáanlega
æð við speglun. Fimmtán þessara sjúklinga
(46.9%) komu síðar til aðgerðar og dóu þrír
(9.4%). Af sjúklingum með stöðuga blæðingu
þurftu 26 (70.3%) á aðgerð að halda, þar af
dóu 16 (43.2%). Blæðing var talin stöðug, ef
hún annað hvort leiddi til aðgerðar eða dauða
sjúklings. Af 37 sjúklingum með stöðuga
blæðingu þurftu 26 (70.3%) á aðgerð að
halda, þar af dóu 16 (43.2%). Ellefu sjúklingar
dóu af óstöðvandi blæðingu án þess að til
aðgerðar kæmi.
Afdrif: Af 310 sjúklingum dóu 30 (9.7%),
20 karlar og 10 konur. Meðalaldur þeirra
var 72.4 ár (SD 15), en 58.8 (SD 18.4) hinna
sem eftir lifðu. Dánartíðni 304 sjúklinga sem
voru innlagðir vegna blæðingar var 6.6% en
Table V. Relationship of various clinical factors,
laboratory results and mortality.
Mortality (%)
Patients admitted for hemorrhage 20/304 (6.6)
Patients in hospital at onset of bleeding 10/45 (22.2)
History of cardio- vascular disease 17/107 (15.8)
No history of cardio- vascular disease 13/242 (5.4)
Continuous hemorrhage 16/37 (43.2)
Spontaneous cessation of hemorrhage 11/280 (3.9)
Needing surgery 10/58 (17.0)
Not needing surgery 20/291 (6.9)
Systolic blood pressure <100 mmHg 9/25 (36.0)
Systolic blood pressure >100 mmHg 21/324 (6.5)
Hemoglobin on admission <1 Og/dl 22/161 (13.7)
Hemoglobin on admission >1 Og/dl 8/188 (4.3)
Mean age for patients who died. 72.43 years*)
Mean age for patients who survived. 58.76 years*)
*)P<0.0005
Table VI. The cause of bleeding in patients who died.
Source of bleeding Death related Death not related to hemorrhage to hemorrhage
Gastric ulcer .. 6 2
Duodenal ulcer 2 1
Gastric cancer 1 3
Hemorrhagic gastritis .. 1 2
Varices 2 -
Mallory Weiss tear 1 -
Esophageal ulcer 1 -
Source unknown 6 2
Total 20 10
var 22.2% hjá þeim sem voru á spítala þegar
blæðing hófst.
Tafla V sýnir samband milli dánartíðni og
ýmissa einkenna og rannsóknamiðurstaðna.
Dauði 20 sjúklinga (6.4%) stóð í beinu
sambandi við blæðinguna en 10 (3.2%) dóu
í sjúkrahúslegunni af óskyldum orsökum.
I töflu VI koma fram orsakir blæðingar hjá
sjúklingum sem dóu og sýnir taflan samband á
milli þeirra og dánartíðni.