Læknablaðið - 15.03.1991, Síða 38

116
LÆKNABLAÐIÐ
á tímabilinu 1866-1884. Dr. Jón Hjaltalín
landlæknir var forstöðumaður skólans. I
þessu elsta sjúkrahúsi Reykjavíkur var rými
fyrir 14 sjúklinga. Það var sérkennilegt við
spítalahald í þessu húsi, að á neðri hæðinni
var veitingarekstur. Þar voru haldnar veislur,
dansleikir og leiksýningar en sjúkrastofur voru
notaðar handa ferðamönnum eftir því sem
ástæður spítalans leyfðu.
Talið er að landnámsbærinn Reykjavík hafi
staðið á svæðinu við suðurenda Aðalstrætis
þar sem klúbbhúsið (spítalinn) stóð. Það sem
styður þá getgátu er, að mannvistarleifar frá
því skömmu fyrir árið 900 fundust þar við
fomleifarannsóknir, sem fram fóru 1971-
73. Þetta hús stóð fram undir 1916 en þá lét
Hjálpræðisherinn rífa það og reisti í stað þess
stórt samkomuhús.
Bjöm lauk prófi í forspjallsvísindum við
Prestaskólann vorið 1885. Mátti enginn ljúka
fullnaðarprófi frá Læknaskólanum, nema hann
hefði lokið slíku prófi áður. A þeim tíma sem
Bjöm var í Læknaskólanum veitti Schierbeck,
landlæknir skólanum forstöðu en samkennarar
hans voru dr. Jónas Jónassen, héraðslæknir
og Tómas Hallgrímsson, sem var fastakennari
við skólann. Ytri aðbúnaður Læknaskólans í
Þingholtum og sjúkrahússins var í mesta máta
frumstæður og var skurðstofa sjúkrahússins
í annarri kennslustofu skólans og var þar
hvorki rennandi vatn né skólpveita. Þrátt fyrir
frumstæðan og fátæklegan búnað, sem að
sjálfsögðu leiddi til lítillar verklegrar kennslu,
var bókleg fræðsla nokkuð sambærileg
við aðra læknaskóla á Norðurlöndum og
sambærilegar kennslubækur notaðar.
Ingólfur Gíslason, héraðslæknir, sem var við
nám í Læknaskólanum við Þingholtsstræti
laust fyrir og um síðustu aldamót, lýsir
aðstæðum þar: »SpítaIinn í Þingholtsstrceti
var lítill. A neðri hœðinni voru t\’œr óvistlegar
stofur. Þar var lœknaskólinn. Það voru aðeins
þrjú herbergi uppi yfir lœknaskólastofunum,
en engin var skurðstofan, er því nafni gœti
heitið. Þó voru gerðar þar operationir öðru
hverju við sullum, berklum, og vegna slysa
og því um líkt. Guðmundur Magnússon
var aðalskurðlœknirinn og lét hann Björn
Olafsson aðstoða sig, þegar meira var í húfi«.
Bjöm lauk kandídatsprófi í júlílok 1888
með hárri fyrstu einkunn. Samtímis honum
útskrifuðust þrír kandídatar: Halldór Torfason
Sjúkrahús Reykjavíkur 1884-1903.
(d. 1939), sem fluttist til Bandaríkjanna og
var starfandi læknir í Boston um nokkurra ára
skeið. Hann var einnig vélaverkfræðingur og
starfaði síðustu ár ævi sinnar við vélfræðistörf.
Kristján Jónsson fluttist sömuleiðis vestur
um haf og starfaði lengst í Clinton, Iowa. Sá
þriðji var Tómas Helgason (d. 1904) og lagði
hann stund á háls-nef og eymalækningar í
Kaupmannahöfn og eymalækningar í Berlín.
Vann hann lítið að sérgrein sinni, nema
sumarið 1892 og 1893-94 í Reykjavík. Var
hann lengst af héraðslæknir. Hann var eins og
kunnugt er faðir dr. Helga yfirlæknis og afi dr.
Tómasar prófessors.
Að embættisprófi loknu sigldi Bjöm til Hafnar
og starfaði tilskilinn tíma á fæðingarstofnun
og var síðan við nám í augnlækningum til
ársloka 1889 eða nokkuð fram yfir áramótin.
Vann hann á klíníkinni hjá dr. Edm. Hansen-
Grut, sem var prófessor í augnsjúkdómafræði
við Hafnarháskóla. Hafði Hansen-Grut
numið hjá Albrecht von Graefe í Berlín og
Desmarres í París, en þeir voru í hópi þeirra
augnlækna, sem lögðu grunninn að nútíma
vísindalegum augnlækningum. Heimildir eru
fyrir því að Hansen-Grut hafi talið Bjöm
meðal sinna bestu lærisveina. Samtímis
Bimi í Höfn voru Guðmundamir þrír (GM,
GB, GH) við nám í læknadeild háskólans.
Lágu leiðir þessara merku lækna saman á ný
nokkrum árum síðar, er þeir voru kennarar
við Læknaskólann og læknar við spítala St.
Jósefssystra í Landakoti.
Er Bjöm kom heim frá framhaldsnámi, þá
tæplega 28 ára gamall, var hann settur 24.