Læknablaðið - 15.09.1992, Blaðsíða 9

LÆKNABLAÐIÐ
271
<208 209-227 228-244 245-261 262-284 >285
Cholesterol mg/dl
Figure 3. Probability of deathfrom coronary heart
disease 10 years from first visit by cholesterol sextiles;
expressed as percentage for 55 or 65 year old men.
<210 210-231 232-249250-269 270-297 >297
Cholesterol mg/dl
Figure 4. Probability of death from coronary heart
disease 10 years from first visit by cholesterol sextiles;
expressed as percentage for 55 og 65 year old women.
Cholesterol sextiles
Figure 5. Relative risk of dying from coronary heart
disease by choiesteroi sextiles and smoking groups.
Non-smokers in the lowest cholesterol sextile serve as
reference group with relative risk of 1. Males.
hlutfallsleg áhætta meðal karla um 1,1% fyrir
hverja hækkun kólesteróls um eitt mg/dl en
um 0,7% hjá konum. Þessi innbyrðis munur
milli kynjanna var ekki tölfræðilega
marktækur. Styrkur þríglýseríða í sermi var
einnig marktækur áhættuþáttur meðal beggja
kynja en vó þyngra meðal kvenna.
Til viðbótar því að nota heildarefnivið fyrir
karla og ganga út frá sambandi kólesteróls
og áhættu senr veldisfalli, var þátttakendum
skipt í sex flokka eftir kólesterólmagni og
áhrif aldurs og reykinga athuguð í hverjum
flokki. Niðurstöður sýna ekki marktæk frávik
frá margfeldislíkani. Þetta kenrur glöggt fram
á mynd 3, sem einnig sýnir áhrif kólesteróls
á dánarlíkur í mismunandi aldursflokkum
karla. Dánarlíkur næstu 10 árin fyrir 55 ára
karlnrann í lægsta kólesteról-sextíli er um 2%
en um það bil fimmfalt hærri fyrir karlmann í
hæsta sextíli. Sambærilegar dánarlíkur fyrir 65
ára karlmenn eru 9% og 22%, þ.e. hlutfallsleg
áhættuaukning af völdum kólesteróls hefur
dvínað með aldrinum, en áhrif kólesteróls
í hinum eldri aldursflokkum eru þó ótvíræð
og fjöldi dauðsfalla, sem setja má á reikning
kólesteróls er jafnvel enn hærri.
Ahrif kólesteróls á dánarlíkur kvenna úr
kransæðasjúkdómi næstu 10 árin eftir
kólesterólmælingu eru sýnd á mynd 4.
Borin eru saman áhrif á 55 ára og 65 ára
konur. Dánarlíkurnar aukast lítillega í báðum
aldursflokkum við hækkandi kólesteról, og
áhrifin eru tölfræðilega marktæk eins og
fyrr getur. í samanburði við karlana eru
dánarlíkur úr kransæðasjúkdómi hins vegar
miklu minni í báðum aldurshópunr og öllum
kólesterólflokkum og áhrif kólesterólsins
miklu minni.
Reykingar: í mati á áhrifum reykinga var
áhætta þeirra sem reyktu eða höfðu einhvem
tíma reykt borin saman við þá sem aldrei
höfðu reykt. Sígarettureykingar reyndust mjög
marktækur áhættuþáttur kransæðadauða meðal
beggja kynja og reyndist vera fylgni milli þess
hve mikið var reykt og áhættuaukningarinnar.
Meðal karla voru pípu- og vindlareykingar
marktækur áhættuþáttur. Fyrri reykingasaga
náði hjá hvorugu kyni máli sem marktækur
áhættuþáttur.
Tölfræðileg fjölþáttagreining miðar að því
að meta sjálfstæð áhrif einstakra þátta á
dánarlíkur. Mynd 5 sýnir hvernig reykingar
og kólesteról hafa samverkandi og innbyrðis
inagnandi áhrif á dánarlíkur karla úr
kransæðasjúkdómi. Körlunum var skipt í sex
jafnstóra hópa eftir hækkandi kólesteróli.