Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 15.09.1992, Blaðsíða 25

Læknablaðið - 15.09.1992, Blaðsíða 25
LÆKNABLAÐIÐ 285 Verkfræðistofunni Streng, fyrir margvíslega aðstoð. SUMMARY The optimal use of clinical laboratory tests by doctors is not known. Reasons behind requests for laboratory tests are often complicated and are changing fast due to rapid progress in technology. A retrospective study was performed on a computer accumulated database of patients referred to an outpatient laboratory in Reykjavík during the period from 1. Aprii 1987 to 31. December 1990. Two groups of doctors were selected for the study, general practitioners and cardiologists. The material consisted of about 21000 referrals of 14500 patients, 97% of which were referred by 26 general practitioners and 11 cardiologists. The well equipped and highly automated laboratory offers all the most common laboratory tests in clinical haematology and biochemistry together with some not so common, over ninety different tests in all. General practitioners referred 1.7 times more women than men and the largest number was in the age group 20-30 years, numbers declining slowly with age. The cardiologists referred 1.3 times more men than women and the 50-59 and 60-69 age groups were the most numerous. The distribution of age and sex was in fair agreement with the known prevalence of cardiovascular diseases in the Icelandic population. Blood status and ESR were the tests most frequently asked for by both groups of doctors but otherwise requests were different. Cardiologists requested tests for lipids, glucose, kidney tests and electrolytes most often, whereas general practitioners requested a greater variety of tests, large groups being liver tests and enzymes, serum proteins and haematopoiesis related tests such as iron, and folate. A significant increase in the number of tests per patient with increasing age was found, ranging from 3.3 to 7.7 for the ages 0-9 to 60-69 years, respectively. During the observation period 70% of the patients of both groups were referred only once and 10% were referred more than twice, with iittle difference between the two groups of doctors. It is concluded that, in spite of increased intensity and sophistication of primary care in Iceland, both groups of doctors in the area specialize in their field, use the laboratory modestly and, by requesting tests associated with the search for risk factors of diseases, do a substantia! screening and preventive work as well. 2. Matzen LE, Grindsted P, Hörder M. Laboratoriemedicin i den primære sundhedstjeneste- omfang og omkostninger. Nord Med 1988; 103: 80-4. 3. Hjortdahl P. Bruk av laboratoriet i et kommunalt helsesenter. Tidsskr Nor Lægeforen 1989; 109: 1056- 8. 4. Orlandi M, Grant JA. Laboratory investigations in rural general practice - cost and effect implications. Health Bulletin 1989; 41: 78-84. 5. Eisenberg MJ, Nickilin D. Use of diagnostic services by physicians in community practice. Med Care 1981; 19: 297-309. 6. Epstein MA, McNeil BJ. Physician characteristics and organisationai factors influencing use of ambulatory tests. Med Decis Making 1985; 5: 401-15. 7. Epstein AM, McNeil BJ. Relationship of beliefs and behaviour in test ordering. Am J Med 1986; 80: 865- 70. 8. Statland BE, Winkel P. Utilization review and management of laboratory testing in the ambulatory setdng. Med Clin N Amer 1987; 71: 719-32. 9. Bareford D. Hayling A. Inappropriate use of laboratory services: long term combined approach to modify request pattems. Br Med J 1990; 301: 305-7. 10. Armitage P. Statistical methods in medical research. 2nd ed. London: Blackwell Scientific Publications, 1973: 99. 11. Peterson ES, Rodin EA. Prudent laboratory usage, cost containment, and high quality medical care: Are they compadble? Hum Pathol 1987; 18: 105-8. 12. Einarsson I, Magnússon G, Ólafsson Ó. Könnun á heilsugæsluþjónustu. Læknablaðið 1984; 70: 225-36. 13. Landlæknisembættið. Óbirt gögn. 14. Hartley RM, Charlton JR, Harris CM, Jarman B. Influence of patient characteristics on test ordering in general practice. Br Med J 1984; 289: 735-8. 15. Harðarson Þ, Davíðsson D, Sigurðsson G, Sigfússon N, Ólafsson Ó, Bjömsson OJ. Hjartakveisa. Faraldsfræðilegar rannsóknir á hjartasjúkdómum meðal íslenzkra karla á aldrinum 34-61 árs. Læknablaðið 1981; 67: 35-43. 16. Health Stadstics in the Nordic Countries 1966-1991; NOMESKO 1991; 36. 17. Sigfússon N, Sigvaldason H, Guðmundsdóttir II, Stefánsdóttir I, Steingrímsdóttir L, Þorsteinsson Þ, Sigurðsson G. Breytingar á tíðni kransæðastíflu og kransæðadauðsfalla á Islandi. Tengsl við áhættuþætti og mataræði. Læknablaðið 1991; 77: 49-58. 18. Þorgeirsson G, Davíðsson D, Sigvaldason H, Sigfússon N. Major risk factors for coronary heart disease mortality in Icelandic women. Eur Heart J 1990; Suppl. 11: 326. 19. Hörder M. Laboratory requests - different pattems and how they can be changed. Scand J Clin Lab Invest 1990; Suppl. 202: 46-7. 20. Beck H, Kjeld M, Jóhannesson A. Notkun lækna á skjaldkirtilsrannsóknum. I handriti. 21. Hartley RM, Epstein AM, Harris CM, McNeil BJ. Differences in ambulatory test ordering in England and America. Am J Med 1987; 82: 513-7. HEIMILDIR 1. National Cholesterol Education Program Laboratory Standardisation Panel. Current status of blood cholesterol measurements in clinical laboratories in the United States. Clin Chem 1988; 34: 193-201.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.