Fréttatíminn - 15.10.2010, Blaðsíða 46

Það verður ekki af Besti flokknum tekið
að hann kemur að flestum málum úr allt
annarri átt en hinir stjórnmálaflokkarnir.
Ólíkt öðrum flokkum hefur Besti flokkur-
inn til dæmis verið miklu betri eftir kosn-
ingar heldur en hann var fyrir þær.
Í kosningabaráttu setja hefðbundnu
flokkarnir gjarna upp geislabauginn og
sparisvipinn sem eiga það hins vegar til
að gufa fljótlega upp eftir að kjörstöðum
hefur verið lokað.
Fyrir kosningarnar voru frambjóðend-
ur Besta flokksins, að minnsta kosti þeir
sem tjáðu sig, flestir eins og fífl. Til þess
var líka leikurinn gerður. En eftir sögu-
legan sigur og valdatöku
í borginni hafa borgar-
fulltrúar Besta flokksins
snúið við blaðinu og tekið
á hlutunum af töluverðri
festu, án þess þó að skilja
alfarið við trúðsháttinn.
Þessi óvænta blanda
alvöru og gamans hefur
fært ferska vinda inn í
Ráðhúsið og haft góð áhrif
á vinnufélaga flokksins í borgarstjórn. Þar
er nú rólegra yfirbragð, meiri samstaða
og friður en víðast hvar annars staðar þar
sem stjórnmálamenn koma saman.
Besti flokkurinn og Samfylkingin
mynda meirihlutann en stjórnarandstað-
an, Sjálfstæðisflokkur og VG, eiga sinn
hlut í þessu bætta andrúmslofti. Hanna
Birna Kristjánsdóttir, oddviti sjálfstæðis-
manna, á sérstakt hrós skilið fyrir að hafa
ekki hvikað frá áherslu sinni á samstarf
flokka, eins og hún boðaði fyrir kosning-
arnar í vor. Enda veitir ekki af. Fjárhags-
staða borgarinnar kallar á að allir togi rói
í sömu átt. Auðvitað eru skiptar skoðanir
um í hvað eigi til dæmis að eyða útsvari
borgarbúa og hvar skuli skera niður. Það
er ekkert athugvert við að tekist sé á um
þau verkefni en það er til fyrirmyndar ef
það er gert á þann hátt að umræðan snúist
um hugmyndafræði og málefni, en ekki
stigaskorun á kostnað þeirra sem hafa
andstæðar skoðanir.
Besti flokkurinn er þegar farinn að taka
til hjá Orkuveitu Reykjavíkur og hefur
þar sýnt æðruleysi gagnvart verkefni sem
mun seint afla þeim vinsælda. Ráðning
hins starfandi stjórnarformanns, Har-
aldar Flosa Tryggvasonar, var umdeild á
sínum tíma, sem og nýs forstjóra, Helga
Þórs Ingasonar. Þeir félagar njóta þess
að vera fulltrúar flokks sem virðist meira
umhugað um að skila góðu dagsverki en
þann möguleika að vera þurrkaður út í
næstu kosningum. Það er viðhorf sem
fleiri mættu temja sér.
34 viðhorf Helgin 15.-17. október 2010
Besti flokkurinn
Betri eftir kosningar en fyrir
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri:
Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.
is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Miðopnu ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Jón Kaldal
kaldal@frettatiminn.is
V andi Íslands e r m i k i l l . Við stöndum
frammi fyrir gjaldþrota
bankakerfi, gjaldþrota
fyrirtækjum, gjald-
þrota einstaklingum
og nánast gjaldþrota
ríkissjóði. Mótmælin
á Austurvelli hafa sýnt
hversu mikil örvænt-
ing og reiði ríkir hjá
fjölda fólks. Ég skil vel
þessa reiði. Ég er sjálf
reið yfir að hafa þurft
að horfa á eftir ætt-
ingjum mínum flytja
til útlanda og missa
vinnuna auk þess sem
skuldir okkar hafa
margfaldast.
Í síðasta Fréttatíma endurspeglaðist
sú skoðun margra að nýtt fólk þyrfti að
koma að málum. Þóranna Jónsdóttir
skrifaði: „Það er nokkuð ljóst að alþingi
og stjórnmálamenn ráða ekki við verk-
efnið. Til þess þurfum við fleiri aðila
að borðinu. Til að sameinast um fram-
tíðarstefnu og markmið þurfum við að
nýta þá hæfileika sem búa í hæfu og
skynsömu fólki sem ekki er bundið sér-
hagsmunum. Einungis þannig náum
við að takast á við þær áskoranir sem
nútíð og framtíð búa yfir.“
En um hvað snúast stjórnmál? Á
hverjum degi eru þingmenn og ráð-
herrar að vega og meta mismunandi
hagsmuni. Hagsmunir skuldara fara
greinilega ekki saman við hagsmuni
lífeyrisþega. Hagsmunir opinberra
starfsmanna fara ekki alltaf saman við
hagsmuni starfsmanna á einkamark-
aði. Hagsmunir fjármálafyrirtækja
geta stangast á við hagsmuni neytenda.
Hlutverk stjórnmálamanna er að
svara því hver sé réttlátur grundvöll-
ur fyrir deilingu verðmæta, á grunni
frelsis, samvinnu eða jafnaðar. Eftir
því sem gæðin verða minni til skipt-
anna því meiri verður togstreitan og
ágreiningurinn á milli
mismunandi hópa sam-
félagsins.
Nýtt fólk leysir ekki
þann vanda.
Á þjóðfundinum
2009 urðu um 1.300
þátttakendur sammála
um að Íslendingar ættu
að hafa heiðarleika,
virðingu, réttlæti, kær-
leika, ábyrgð og lýð-
ræði sem sín helstu
gildi. Þessi gildi ein
og sér leysa ekki þann
vanda sem þjóðin stend-
ur frammi fyrir nú. Til
þess þurfum við mark-
mið og leiðir að þeim.
Jafnvel þótt þeir 1.300
einstaklingar sem sátu þjóðfundinn
hefðu komið sér saman um slík mark-
mið hefðu þeir aldrei komist að sam-
komulagi um leiðirnar því allir voru
þeir fulltrúar einhverra hagsmuna.
Við erum nefnilega öll fulltrúar
einhverra sérhagsmuna á grunni lífs-
reynslu hvers og eins. Hlutverk stjór-
nmálamanna er að reyna að samþætta
þessa ólíku hagsmuni þannig að út-
koman verði sem best fyrir sem flesta.
Það gerum við með því að útdeila gæð-
um, jafnt efnislegum sem óefnislegum.
Það er svo hlutverk kjósenda að velja þá
stjórnmálamenn sem endurspegla best
hagsmuni þeirra, markmið og leiðirnar
að þeim. Þannig virkar lýðræðið.
Ég var kosin á Alþingi til að útdeila
ákveðnum gæðum, viðhafa ákveðin
vinnubrögð og starfa eftir ákveðinni
hugmyndafræði. Það myndu ráðherrar
í utanþingsstjórn einnig gera. Í nýjum
kosningum yrðu kjósendur aftur að
gera upp á milli fulltrúa ólíkra hags-
muna og ólíkrar hugmyndafræði, líkt
og þeir gera í hverjum kosningum.
Hjá því verður einfaldlega ekki kom-
ist.
Það er eðli lýðræðisins.
Nýtt fólk leysir ekki vandann
Hagsmunir og lýðræði
Eygló Harðardóttir
þingmaður Framsóknarflokksins
Þ að er margur vandinn sem nú blasir við Íslendingum. Hann má flokka í þrennt; hagrænan,
stjórnmálalegan og hugarfarslegan.
Hagrænn vandi endurspeglast í því
að skuldir heimila, fyrirtækja og hins
opinbera eru of miklar, hagvöxtur er
neikvæður, kaupmáttur hefur rýrnað,
eftirspurn dregist saman og fjöldi
fólks hefur misst lífsviðurværi sitt.
Á sviði stjórnmála gengur ríkis-
stjórn erfiðlega að koma brýnum
verkefnum í framkvæmd, þrátt fyrir
að hafa að nafninu til þingmeirihluta.
Þar má nefna málalyktir Icesave-
samninga, fjárfestingar í atvinnu-
skapandi verkefnum og efndir
stöðugleikasáttmála við aðila vinnu-
markaðar. Að auki eru úrræði stjór-
nvalda til úrbóta illa eða ekki nýtt af
þeim sem á þurfa að halda. Þetta má m.a. glögg-
lega sjá af slökum árangri við úrlausn skuldavanda
heimila og fyrirtækja síðustu mánuði.
Afleiðing þessa er brotin þjóðarsál þar sem hinn
einkennandi kraftur og bjartsýni Íslendinga hefur
vikið fyrir svartsýni, neikvæðni og brigslum um
svik. Birtingarmyndina má sjá í tíðum fjöldamót-
mælum á Austurvelli, rætinni umræðu í vefheimi og
brottflutningi Íslendinga til landa þar sem framtíðin
er talin bjartari.
Vandi okkar er af þeirri stærðargráðu að hann
verður ekki leystur nema að allir leggist á árarnar,
og þá í sömu átt. Þörf er á forystu á öllum sviðum
samfélagsins, sem blæs þjóðinni von í brjóst og
áhuga á verkinu sem fram undan er. Þá er verkið vel
leysanlegt.
Á þessu hefur verið alger skortur að undanförnu
og meira farið fyrir hnútukasti sem virðist helst
gefa til kynna að Ísland byggi þrjár mismunandi
þjóðir, sem allar hafa andstæð mark-
mið. Þjóðirnar eru stjórnmálamenn,
atvinnurekendur og fólk sem rekur
venjuleg íslensk heimili. Það er með
öllu ótækt að leiðtogar á hinum ýmsu
sviðum leyfi sér að tala með þeim
hætti að það leiðir til sundrungar
frekar en samstöðu. Þetta á sérstak-
lega við um forsvarsmenn stjórnvalda
og atvinnulífs, hverra samskipti hafa
á stundum síst gefið tilefni til að ætla
að þar fari fagfólk í leit að lausnum við
erfiðri stöðu. Af sama meiði eru sam-
skipti stjórnar og stjórnarandstöðu en
þar mætti of oft ætla að réðu persónu-
legir hagsmunir frekar en hagsmunir
Íslendinganna sem kusu alþingis-
menn á þing.
Það er ekkert óeðlilegt við að fólk
greini á um leiðir að markmiðum sem
flestir eru þó sammála um hver eru – bætt lífskjör
og að áfram verði eftirsóknarvert að byggja landið.
En til að árangur náist verður að gera þá kröfu að
rökræða um verðleika mismunandi leiða sé fagleg
og hófstillt. Til að svo verði þurfa skoðanaskipti að
snúast um málefni frekar en persónur, um lausnir
frekar en sakbendingu og um framtíð frekar en
fortíð.
Með gífuryrðum drögum við Íslendinga í dilka
sem eiga engan rétt á sér. Á Íslandi eru yfir 170
þúsund heimili og 30 þúsund fyrirtæki sem byggja
tilvist sína hvert á öðru. Þau mynda órofa heild þar
sem heimilin þurfa á atvinnu að halda og fyrirtækin
á starfsfólki og eftirspurn. Sá sem rekur fleyg þar á
milli, gætir sín ekki á afleiðingunum. Heimilin eru
atvinnulífið, atvinnulífið er heimilin og á Íslandi
býr bara ein þjóð. Höfum það í huga í glímunni við
vandann sem Íslendingar munu óhjákvæmilega
sigrast á.
Þörf er á forystu á öllum sviðum samfélagsins
Ein þjóð leysir vandann
Finnur Oddsson
framkvæmdastjóri
Viðskiptaráðs Íslands
Í kosningabaráttu setja hefðbundnu flokkarnir gjarna upp
geislabauginn og sparisvipinn sem eiga það hins vegar til
að gufa fljótlega upp eftir að kjörstöðum hefur verið lokað.