Dagblaðið Vísir - DV - 20.07.2007, Blaðsíða 16

FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 200716 Helgarblað DV
Þyrlan hékk í 40–50 feta hæð yfir
Barðanum og sterkur vindurinn tók
í tengilínuna þegar Sigurður Stein-
ar lét hana síga:
„Þegar við byrjuðum að slaka
niður tengilínunni fannst mönnum
þetta heldur vonlítið. Það komu
mikil brot yfir bátinn. Páll var með
hugann allan við að halda þyrlunni
kyrri. Ég var í rauninni augu hans
og eyru því ég horfði niður í bát-
inn úr dyrunum og talaði stöðugt
við hann. Hermann Sigurðsson
flugmaður, sem er vanur sjómaður,
fylgdist með fjörunni og lét okkur
vita þegar ólögin voru að koma yfir
bátinn. Þó að ég horfði niður gat ég
ekki haft augun af flakinu sjálfu. Ég
náði strax í fyrstu tilraun að koma
línunni niður og í gegnum dyrnar
á brúnni. Við höfðum æft þetta svo
stíft tæp tvö árin á undan að segja
má að við hefðum verið að upp-
skera eins og til var sáð. Þegar við
létum sjálfa björgunarlykkjuna síga
niður í Barðann vorum við hrædd-
ir um að eitthvað færi úrskeiðis. Ég
hafði beyg af því sem var að gerast
þarna og við áttum enga möguleika
á að koma boðum niður til mann-
anna.
Kunnu ekki á
björgunarlykkjuna
Við vissum ekki hvort þeir
kynnu að fara rétt í björgunar-
lykkjuna og sáum ekki hvernig
þeir báru sig að við það innan við
brúardyrnar.
Þegar við töldum að fyrsti mað-
urinn væri kominn í björgunar-
lykkjuna þorðum við ekki að nota
spilið. Fyrstu metrana hífðum við
manninn upp á höndum. Um leið
og við sáum hann koma út um brú-
ardyrnar greip okkur mikil skelf-
ing. Maðurinn sat í lykkjunni.
Hann átti að smeygja henni
undir handarkrikana og draga hök
á lykkjunni niður að brjósti. Við
höfðum einmitt óttast að einhver
myndi setjast í lykkjuna. Ég hafði
aldrei áður híft neinn upp sem sit-
ur í lykkjunni enda er það í raun-
inni stranglega bannað.
Ég lýsti því fyrir Páli flugstjóra
þegar ég sá manninn koma sitj-
andi í lykkjunni. Páli brá en hann
gerði sér auðvitað grein fyrir að
ekki yrði aftur snúið. Það var úti-
lokað að láta manninn síga niður
aftur því hann var kominn út úr
brúnni. Menn gerðu sér grein fyrir
að þetta var mikið hættuspil.
Ekki var um annað að ræða en
að gera það sama og karlinn sagði
á togaranum í gamla daga:
„Hífa, slaka eða gera bara eitt-
hvað.“ Maðurinn hékk þarna sitj-
andi í lykkjunni og allt virtist kom-
ið í óefni. Hvað voru margir eftir á
lífi um borð? Ég vissi hvernig hag-
aði til í þessum báti og að pláss-
ið væri ekki mikið þarna fyrir níu
menn miðað við hvernig báturinn
lá. Við sáum þó í gegnum gluggann
á kortaklefanum að þar voru aðrir
skipbrotsmenn. Á þessari stundu
fannst okkur þó útilokað að fleiri
en tveir eða þrír væru á lífi.
Við hífðum fyrsta manninn
upp með spilinu þar sem hann sat
í lykkjunni. Þetta var yngsti skip-
verjinn. Þegar við vorum búnir að
ná honum inn um dyrnar spurðum
við:
„Hvað eru margir lifandi menn
um borð?“ Hann svaraði:
„Átta eða níu.“ Við áttum ekki
til eitt aukatekið orð. Við vorum
alveg steinhissa á því hvernig all-
ir þessir menn gátu við þessar að-
stæður rúmast í þessum litla korta-
klefa – eina afdrepinu sem eftir var
þarna niðri. Eftir að hafa séð brak-
ið í sjónum og þessar ömurlegu að-
stæður við bátinn var tilfinningin
ólýsanleg.
Það lá við að við öskruðum all-
ir:
Húrra, húrra, þeir eru allir lif-
andi!’’
Hífðu þá úr Kappbuxunum
Sigurður Steinar hugsaði á þess-
ari stundu að við þessar hættulegu
aðstæður yrðu vinnubrögðin að
vera markviss en það var útilokað
að reyna að flýta sér. Ekkert mátti
fara úrskeiðis. Hann slakaði nú
björgunarlykkjunni í annað skipt-
ið niður að flakinu og vonaði að
næsti maður kæmi ekki sitjandi í
henni þegar híft yrði upp. Sú von
brást. Næsti maður var sitjandi í
lykkjunni þegar Sigurður Steinar
og Kristján sigmaður horfðu nið-
ur að brúardyrum Barðans. Þeim
tókst að hífa hann upp á sama hátt
og þann fyrsta.
Mennirnir í áhöfn þyrlunnar
fóru nú að verða mjög áhyggju-
fullir. Þó að þeim hefði tekist slysa-
laust að hífa tvo menn með þess-
um hætti var ljóst að eitthvað yrði
til bragðs að taka til að ekki færi illa
fyrir þeim sjö sem eftir voru.
Sigurður Steinar sá að þeir voru
blautir og þrekaðir og óvíst hvort
þeir gætu haldist í lykkjunni með
sama hætti og fyrstu tveir menn-
irnir höfðu gert:
„Til að reyna að koma í veg fyr-
ir að næsti skipbrotsmaður settist
í lykkjuna datt okkur í hug að hægt
væri að koma boðum til mannanna
með því toga í vírinn um það bil
sem hann væri að setjast í lykkjuna
og rykkja í hún myndi þá renna upp
undir handarkrikana á manninum.
Við rykktum nú í vírinn þegar við
töldum næsta mann vera að setjast
í lykkjuna. Þetta bar árangur. Skip-
verjarnir virtust átta sig á hvernig
standa bar að þessu.
Þetta fór nú að ganga betur og
við hífðum þriðja skipbrotsmann-
inn upp með lykkjuna undir hand-
arkrikunum.
Þegar við vorum búnir að hífa
fjórða manninn upp úr brúnni kom
sláttur á vírinn. Ég varð smeykur
því maðurinn sveiflaðist til. Ég hélt
ég myndi missa hann utan í togg-
álga á aftanverðum bátnum. En
maðurinn var heldur betur lifandi
og bjargaði þessu sjálfur. Hann
kom með fæturna að gálganum og
spyrnti sér frá honum eins og hann
væri í bjargsigi. Skipstjórinn kom
næstur, en hann var orðinn mjög
kaldur.
Þetta var farið að ganga ágæt-
lega en við skildum ekkert í því að
sumir skipbrotsmannanna komu á
nærbuxunum upp í þyrluna.
Þá kom í ljós að þeir höfðu ver-
ið í svokölluðum Kappgöllum sem
urðu mjög þungir þegar þeir blotn-
uðu. Þegar lykkjan var síðan kom-
in utan um mennina og við tókum
þá upp, hífðum við þá hreinlega úr
Kappbuxunum.“
Dáðist að áhöfn þyrlunnar
Þegar Kristján og Sigurður Stein-
ar hífðu skipbrotsmennina upp í
þyrluna einn af öðrum heyrðu Páll
flugstjóri og Hermann flugmað-
ur allsérstakar lýsingar í gegnum
talkerfi áhafnarinnar sem er inni í
hjálmunum sem allir hafa á höfð-
inu. Þetta átti sérstaklega við þeg-
ar skipverjarnir voru togaðir inn í
þyrluna:
„Úff, aah, já, komdu hérna, þetta
ert fínt, sestu hérna, gott hjá þér,“
heyrðist þegar mennirnir voru tog-
aðir um borð og þeir hlunkuðust
blautir inn á gólf þyrlunnar. Flug-
mennirnir tveir heyrðu ánægjust-
unurnar í Kristjáni og Sigurði Stein-
ari aftur í.
Bergþór stýrimaður var sá sem
hafði borið hitann og þungann af
því að taka við björgunarlykkjunni
sem þyrlumenn létu síga niður.
Hann var orðinn svo þrekaður að
allar hreyfingar hans voru eins og í
kvikmynd sem er sýnd hægt.
Úlnliðir hans voru stokkbólgn-
ir. Á meðan hann var að athafna
sig stóð hann á innanverðum
BJARGVÆTTUR NÍU MANNA
„Við vorum alveg steinhissa á því hvernig allir
þessir menn gátu við þessar aðstæður rúmast í
þessum litla kortaklefa – eina afdrepinu sem eftir
var þarna niðri. Eftir að hafa séð brakið í sjónum
og þessar ömurlegu aðstæður við bátinn var
tilfinningin ólýsanleg. Það lá við að við öskruðum
allir: Húrra, húrra, þeir eru allir lifandi!’’
Steindór GK Báturinn fórst undir Krísuvíkurbjargi og enn
og aftur var það áhöfn á TF-SIF sem bjargaði mönnunum
áður en báturinn barðist varnarlaust í hart bergið.
Nákvæmni Sigurður
Steinar spilmaður tilbúinn.
MYND RAX