Dagblaðið Vísir - DV - 20.07.2007, Blaðsíða 18

FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 200718 Fréttir DV
Gjaldþrota maður á fertugsaldri, sem
DV ræddi við og vildi ekki koma fram
undir nafni vegna þeirrar skamm-
ar sem fylgir gjaldþroti, þráir að fá að
byrja upp á nýtt. Eins og staðan er hjá
honum í dag getur hann ekki keypt sér
íbúð heldur þarf að vera á leigumark-
aðnum. Auk þessa getur hann ekki
verið skráður fyrir bíl til þess að koma
börnum sínum í leikskólann. Hann
biður þess að breytingar verði gerð-
ar þannig að fólki sem mistakist einu
sinni í lífinu sé ekki refsað endalaust
heldur fái færi á að verða virkir þjóðfé-
lagsþegnar á nýjan leik.
Fékk yfirdráttinn alltaf
hækkaðan
Fyrir nokkrum árum rak maðurinn
fyrirtæki, reksturinn stóð ekki und-
ir sér og það fór að halla undan fæti.
Bankinn var alltaf tilbúinn að hækka
hjá honum yfirdráttinn fyrir launum,
skuldum við birgja og til þess að greiða
opinber gjöld því ef hann greiddi
þau ekki yrði starfsemi fyrirtækisins
sjálfhætt. Hann var ekki beðinn um
neina ábyrgðarmenn fyrir yfirdrætt-
inum sem flokkaðist sem skamm-
tímaskuld. Hálf og hálf milljón bætt-
ust á yfirdráttinn og snjóboltinn varð
stærri og illviðráðanlegri eftir því sem
tíminn leið. Vextirnir á yfirdrættinum
voru ríflega tuttugu prósent og voru
því nokkur hundruð þúsund krónur á
mánuði og hann sá enga möguleika til
þess að geta staðið undir skuldbind-
ingum sínum ef ekkert breyttist. Hann
pantaði tíma hjá útibússtjóranum og
bað um að fá yfirdrættinum skuld-
breytt svo hann hefði möguleika á að
greiða skuldina. Hann bað um að fá
yfirdráttarlánið fært yfir á annars kon-
ar lán þar sem vextirnir væru viðráð-
anlegri og þannig að hann gæti skipt
skuldinni yfir á tíu ára tímabil. Útibús-
stjórinn taldi ómögulegt að verða við
þeirri beiðni nema maðurinn hefði
ábyrgðarmenn fyrir slíku láni, sem
hann hafði ekki, og engu virtist breyta
þótt farið væri hærra í valdastiga
bankans. Hjá aðalbankastjóranum
sagðist maðurinn ekki geta borgað
skuldir sínar á meðan þær væru með
svo háum vöxtum og þannig myndu
bæði hann og bankinn tapa, bankinn
peningunum og hann nafninu sínu.
Þar sem bankinn var ekki til viðræðu
um skuldbreytingu á nokkurn hátt fór
maðurinn að einbeita sér að því að
greiða skuldir sem hvíldu á öðrum og
lét bankann sitja á hakanum.
Sér ekki annan kost en að vinna
svart
Maðurinn var gerður gjaldþrota
og finnst honum hlutskipti sitt hart í
dag. Nokkrum árum eftir gjaldþrot-
ið reyndi hann að fara út á hinn al-
menna vinnumarkað en Innheimtu-
stofnun sveitarfélaga var fljót að finna
hann og gera kröfu í laun hans sökum
vangoldinna meðlaga. Þeir vildu fá
sextíu þúsund krónur af launum hans
sem voru ekki meira en eitt hundrað
þúsund krónur á mánuði, eftir að búið
var að draga af þeim skatta og skyldur.
Þá leigði hann fyrir um fjörutíu þús-
und krónur á mánuði þannig að með
kröfu sveitarfélaganna á bakinu sá
hann ekki annan kost en að hætta að
vinna á hinum almenna vinnumark-
aði og finna sér svarta vinnu.
Síðar fór maðurinn aftur í fyr-
irtækjarekstur á kennitölu annars
manns, það gekk nokkuð vel og fékk
hann um tíu milljónir króna þegar
hann seldi fyrirtækið. Með peningun-
um náði hann að koma meðlagi sem
hann skuldaði í horf auk einhverra
annarra skulda. Hagnaðurinn komst
þó hvergi nærri því að duga fyrir skuld-
inni við bankann sem hljóp orðið á
mörgum tugum milljóna króna, með
dráttarvöxtum og innheimtukostnaði.
Fyndist fangelsisdómur ekki
verri
Sjálfur segir maðurinn að einhver
refsing verði að vera fyrir gjaldþrot
en eins og kerfið er í dag finnst hon-
um dómurinn heldur þungur. Auðvit-
að sé til fólk sem stöðugt er að fara á
hausinn og alltaf að draga nýja og nýja
einstaklinga með sér í þrotið en það
eigi alls ekki við um alla. Hann segist
gjarnan vilja fá tækifæri til þess að sitja
í fangelsi í eitt ár ef hann fengi mögu-
leika til þess að byrja upp á nýtt eftir
það.
Í dag vinnur maðurinn svarta
vinnu en slíka vinnu er æ erfiðara að
fá þar sem sífellt fleiri viðskipti fara
fram með kortaviðskiptum. Þá segir
hann atvinnuöryggið ekkert sem sé
mjög erfitt. Hann vinnur vaktavinnu
og nær að hafa um 1.200 krónur á
tímann, greiðir leigu fyrir yfir hundr-
að þúsund krónur á mánuði og rekur
bíl sem vinur hans er skrifaður fyrir og
sér ekki leið inn í þjóðfélagið á nýjan
leik þar sem bankinn viðheldur kröf-
unni og rýfur þannig fyrningarfrest
gjaldþrotsins.
Maður á fertugsaldri sér ekki færa leið inn í þjóðfélagið á nýjan leik.
Lánar drottnar geta viðhaldið kröfum á hann og rofið fyrningarfrest gjald-
þrotsins auðveldlega og nýta sér það. Hann er í svartri vinnu, í leiguíbúð
og með bíl skráðan á vin sinn til að koma börnunum í leikskólann.
MEÐ ÞUNGAN DÓM
GJALDÞROTA
Breyting á gjaldþrotalögum þáttur í að
uppræta neðanjarðarhagkerfi:
Björgvin G. Sigurðsson við-
skiptaráðherra segir ósanngjarnt að
fólk fái ekki tækifæri árum saman
misstígi það sig í fjármálum og verði
gjaldþrota. „Frumvarp Jóhönnu Sig-
urðardóttur um breytingar á lögum
um gjaldþrotaskipti verður notað til
hliðsjónar við gerð nýs frumvarps
um sama mál,“ segir Björgvin.
Í frumvarpi Jóhönnu er lögð til
greiðsluaðlögun þar sem skuldari
getur fengið heimild með tilstuðl-
an héraðsdómara til að semja við
kröfuhafa um greiðslu eða niður-
fellingu skulda sem komnar eru í
vanskil með tilliti til tekna, eigna
og fjárhagsskuldbindinga skuldar-
ans. Greiðsluaðlögunin getur varað
í allt að fimm ár. „Ég tek undir með
Jóhönnu, það þarf að stytta aðlög-
unartímann og hjálpa fólki við að
komast aftur af stað. Það verður sest
við vinnu við nýtt frumvarp þegar
sól fer að lækka á lofti og við ætt-
um að geta gert efnislega grein fyr-
ir því í lok sumars og lagt það fram
á þingi næsta vetur,“ segir Björgvin.
Nýr ráðuneytisstjóri mun taka þátt í
þeirri vinnu en hann verður ráðinn
á næstu dögum þegar búið verður
að velja úr hópi 27 umsækjenda.
Björgvin bendir á að margt geti
orðið til þess að fólk lendi í fjárhags-
erfiðleikum. Flestir út af minnihátt-
ar starfsemi, offjárfestingu eða ein-
faldlega vegna þess að kappið hafi
verið meira en forsjáin. Eins seg-
ir hann dæmi þess að ungar, barn-
margar fjölskyldur hafi hreinlega
misst tökin. Björgvin segir þetta líka
lið í því að uppræta neðanjarðar-
hagkerfi sem velti miklu fjármagni,
því auðvitað leiti allir sér leiða til
þess að afla sér tekna.
hrs@dv.is
RÁÐHERRA VILL
BREYTA GJALD-
ÞROTALÖGUM
HJÖRDÍS RUT SIGURJÓNSDÓTTIR
blaðamaður skrifar: hrs@dv.is
Afskrifaður
úr þjóð -
félaginu
Maður sem
DV ræddi við
sér enga leið
til þess að
gerast virkur
þjóðfélags-
þegn eftir að
hafa mistekist
í viðskiptum.