Læknablaðið : fylgirit - 01.02.1980, Blaðsíða 29

27
kvenna, en árið 1978 96 af hundraði. Sér-
stök ástæða er til þess að geta skráninga
ársins 1973. Hér eru tölur réttar um fjölda
fósturláta og fóstureyðinga svo og fjölda
þeirra kvenna, er blóðflokkaðar voru.
Taflan gefur hins vegar til kynna, að á
þessu ári hafi aðeins rúm 10 af hundraði
kvennanna verið Rhesus-neikvæðar og
óvenju fáar þeirra hafi hlotið viðeigandi
meðferð. Á þessu ári var tekið upp nýtt
skráningarkerfi á Fæðingadeild Landspít-
alans í tengslum við Rhesus-varnir hjá
þessum hópi kvenna. Þetta kerfi brást
og var lagt niður, en ekki reyndist fyrir
vikið unnt að fá rétta mynd af árangrin-
um vegna vanskráningar. Er hér fyrst
og fremst um að ræða vankanta á þessu
eina sjúkrahúsi, þar sem einmitt allur
þorri þessara kvenna kemur til meðferðar.
Hefur árangur þessa árs væntanlega ver-
ið mun betri en tölur gefa til kynna.
Tafla 19 sýnir, að 582 konur voru
Rhesus-neikvæðar, eða 14.0 af hundraði,
sem er mjög nálægt landsmeðaltali nei-
kvæðra.
Að lokum sýnir taflan hve margar
Rhesus-neikvæðar konur fengu meðferð.
Þess er ekki að vænta, að tölur í tveim
síðustu dálkum töflunnar fari saman,
þ. e. a. s., að allar Rhesus-neikvæðar kon-
ur fái mótefni. Nokkur hluti þeirra
kvenna, sem sækja um fóstureyðingu,
sækja jafnframt um ófrjósemisaðgerð. Fá
þær þá að sjálfsögðu ekki mótefni. Sömu
sögu er að segja um nokkrar konur, sem
áður voru famar að mynda Rhesus-mót-
efni. Loks hafa nokkrar misst af meðferð,
sem hana áttu að fá. Hefur þeim konum
þó stöðugt farið fækkandi. Þessu verður
bezt lýst með árangri ársins 1978 á Fæð-
ingadeild Landspítalans.
Þetta ár voru framkvæmdar fóstur-
eyðingar hjá 342 konum. Þær voru allar
blóðflokkaðar og reyndust 46 Rhesus-
neikvæðar. Af þeim fengu 35 mótefni,
sex hlutu ófrjósemisaðgerð og ein kona
hafði áður myndað Rhesus-mótefni. Hlutu
þessar sjö konur því ekki meðferð. Hjá
fjórum konum láðist að rita í sjúkraskrá,
hvort mótefni voru gefin og verður því
að telja, að þær hafi ekki hlotið með-
ferð. Á deildina voru innlagðar 250 kon-
ur vegna fósturláta. Voru allar þessar
konur blóðflokkaðar að tveim undantekn-
um. Reyndust 33 vera Rhesus-neikvæðar.
Fengu 29 þeirra mótefni, ein fékk ekki
meðferð, þar sem hún hlaut ófrjósemis-
aðgerð, en þrjár fengu ekki meðferð af
vangá.
Þannig verður að telja, að sjö konur
af 79 hafi orðið af meðferð þetta ár á
Fæðingadeild Landspítalans. Á öllum öðr-
um sjúkrahúsum landsins reyndust tutt-
ugu konur Rhesus-neikvæðar, af þeim
fengu 13 Rhesus-mótefni eftir fósturlát,
en sjö urðu af meðferð.
Þrátt fyrir hina miklu aukningu, sem
orðið hefur á fóstureyðingum sl. þrjú ár,
hafa Rhesus-varnir gagnvart þessum hópi
stöðugt farið batnandi.
11. Utanlegsþykkt
Utanlegsþykkt er ekki síður hvati til
mótefnamyndunar en fósturlát. Fyrstu ár
Rhesus-varna var lítill gaumur gefinn að
þessu atriði hér á landi. Gerð hefur því
verið sérstök athugun í þessu skyni á
konum með utanlegsfóstur á Fæðingadeild
Landspítalans sl. tvö ár.
TAFLA 20.
Konur meö utanlegsfóstur á FœÖingadeild
Landspítalans 1977—1978.
Fjöldi Fjöldi Rhesus- Rhesus-
kvenna með neikvæðra mótefni
Ár utanleg'sfóstur kvenna gefið
1977 40 5 3
1978 44 7 2
Alls 84 12 5
Tafla 20 sýnir, að 84 konur lágu á Fæð-
ingadeildinni þessi tvö ár vegna utanlegs-
þykktar. Reyndust 12 þeirra vera Rhesus-
neikvæðar, en fimm hlutu mótefnagjöf.
Ein kona hafði áður myndað Rhesus-mót-
efni og þurfti því ekki meðferð. Hefur
því aðeins helmingur Rhesus-neikvæðra
kvenna með utanlegsþykkt hlotið viðeig-
andi meðferð. Er ástæða til að vekja at-
hygli á þessu atriði sérstaklega. Er þarna
þörf úrbóta.
Höfundum er kunnugt um eina Rhesus-
neikvæða konu, sem skorin var upp vegna
utanlegsþykktar árið 1976 á sjúkrahúsi
utan Reykjavíkur. Hafði kona þessi aldrei