Kjarninn - 20.03.2014, Qupperneq 26

03/05 fjarSkipti
á einhverjum tímapunkti seldur. Af því varð loks í byrjun
ágúst 2005. Og um var að ræða stærstu einkavæðingu
Íslandssögunnar. Aldrei hafði nokkur borgað jafn mikið fyrir
fyrirtæki í eigu ríkisins. Ekki einu sinni bankana sem seldir
voru nokkrum árum áður.
Þrír hópar fjárfesta buðu í 98 prósenta eignarhlut ríkisins
í Símanum. Hópur sem kallaði sig Nýja Símafélagið bauð
lægst, 54 milljarða króna. Símstöðin ehf., sem var meðal
annars í eigu Burðaráss og KEA, bauð um 60 milljarða
króna. Hæsta tilboðið kom hins vegar frá Skiptum ehf., 66,7
milljarðar króna á þávirði. Að baki hópnum stóðu Exista,
Kaupþing, nokkrir lífeyrissjóðir og MP banki. Stærstur í
honum var Exista, sem var líka stærsti eigandi Kaupþings.
Kaupverðið var að langstærstu leyti tekið að láni með stóru
sambankaláni sem Kaupþing leiddi. Auk þess yfirtóku nýir
eigendur 14 milljarða króna skuldir. Þar af voru einungis 7,7
milljarðar króna skammtímaskuldir.
Þær kvaðir voru settar á söluna að enginn einn aðili mætti
eignast meira en 45 prósent hlut í Símanum. Almenningi og
öðrum fjárfestum átti auk þess að verða gert kleift að kaupa
30 prósenta hlut í fyrirtækinu í gegnum skráningu á markað
sem átti að eiga sér stað fyrir árslok 2007. Þegar kom að því
að skrá Skipti á markað snemma árs 2008 gerði Exista hins
vegar yfirtökutilboð í félagið og eignaðist það allt. Þessi
gjörningur var rökstuddur með því að markaðsaðstæður
Símapeningarnir nýttuSt ekki að öllu leyti Sem Skyldi
Skömmu eftir að tilboði Skipta í Símann var tekið
greiddu nýir eigendur fyrir félagið. Kaupverðið
var að mestu tekið að láni. Tæpur helmingur þess,
um 32 milljarðar króna, var í erlendri mynt og fór
beint í að greiða niður erlendar skuldir íslenska
ríkisins. Restin, 34,7 milljarðar króna, var lögð inn
í Seðlabankann í formi lána og í kjölfarið gefin út
fjögur skuldabréf sem greiða átti út fyrsta dags júlí-
mánaðar árið 2007, 2008, 2009 og 2010. Vextir áttu
að hrannast upp á þessi lán og upphæðin átti að
vaxa upp í 43 milljarða króna.
Peningarnir voru eyrnamerktir alls kyns dýrum
verkefnum sem ráðast átti í með skattfé. Upphaf-
lega áttu 18 milljarðar þeirra til dæmis að fara í
nýtt hátækni sjúkrahús og 15 milljarðar króna í
samgönguúrbætur á borð við Sundabraut. Þá fékk
Landhelgisgæslan þrjá milljarða króna til að kaupa
flugvél og varðskip og ýmsir aðrir fengu líka háar
upphæðir.
Ljóst er að féð skilaði sér alls ekki allt í þau
verkefni sem það hafði verið eyrnarmerkt. Hvorki
hátæknisjúkrahús né Sundabraut eru enda risin. Um
20 milljarðar króna runnu þvert á móti í ríkissjóð og
fóru í almennan rekstur hins opinbera og það sem
lá eftir í Seðlabankanum við bankahrunið fór sömu
leið. Beint í hít afleiðinga þess hruns.