Búskapur hins opinbera 1980-1984 - 01.02.1986, Blaðsíða 11

9
Á eftir köflunum koma töflur, sem skiptist í 8 hluta.
Að síðustu eru svo þrír viðaukar. Sá fyrsti sýnir enska þýðingu á töfluheitum
og annar þýðingu á helstu hugtökum sem koma fyrir í skýrslunni en sá þriðji er
heimildaskrá.
Athygli skal vakin á því, að í þessari skýrslu er ekki ætlunin að gera
heildarathugun á áhrifum beinna og óbeinna umsvifa hins opinbera á starfsemi
hagkerfisins.
Ef nefna ætti einhverjar af áhugaverðum niðurstöðum skýrslunnar þá er af
ýmsu að taka. Hér skulu þó aðeins nefnd tvö atriði. Hið fyrra er vöxtur
opinberra umsvifa undanfarna þrjá áratugi. Hið síðara samanburð á tekjuöflun
og ráðstöfun tekna hins opinbera hér á landi og erlendis síðustu árin.
Eins og sést í eftirfarandi töflu hafa heildartekjur og -útgjöld hins opinbera
sem hlutfall af vergri landsframleiðslu vaxið síðustu þrjá áratugi. Sá vöxtur hefur
þó minnkað nokkuð síðustu fimmtán árin og er hlutur hins opinbera nú um
þriðjungur af vergri landsframleiðslu. Þessi þróun víkur nokkuð frá þeirri þróun
sem átt hefur sér stað í ríkjum OECD, þar sem vöxturinn hefur verið stöðugur.
Heildartekjur og heildarútgjöld hins opinbera,
sem hlutfall af vergri landsframleiðslu, %
50-59 60-67 68-73 74-79 80-83
Heildartekjur:
ísland ...................... 23,5 28,7 32,2 32,6 33,6
Norðurlönd (önnur) ............................. 33,7 42,7 48,0 50,6
OECD-ríkin...................................... 29,8 34,7 38,4 41,4
Heildarútgjöld:
fsland ...................... 21,0 26,7 31,7 33,1 33,6
Norðurlönd (önnur) ............................. 31,6 39,6 47,4 54,6
OECD-ríkin...................................... 30,4 34,4 39,0 46,0
í samanburði við önnur lönd hefur ísland sérstöðu hvað varðar tekjuöflun.
Mikilvægi óbeinna skatta er mun meira hér en annars staðar, en þeir standa fyrir
um 71% af heildarsköttum samanborðið við 31% að meðaltali í OECD-
ríkjunum. Þessu er öfugt farið með tekjuskatta. Hvað varðar útgjöldin þá skera
tekjutilfærslur sig nokkuð úr eins og sést í töflunum. Sömu sögu er að segja um
fjármagnsútgjöld af heildartekjum.