Nýtt S.O.S. - 01.02.1961, Blaðsíða 12

Wasp í ameríska flotanum. Sjómenn eru hjá-
trúarfullir. Hinn stutti, en raunar glæsilegi fer-
ill þessara tveggja skipa, og ömurleg endalok
þeirra, urðu til þess, að menn fengu ótrú á
nafninu og það varð til þess, að þriðja skipinu
með sarna nafni var ekki hleypt a£ stokkunum
um sinn.
En nú — á okkar margumtöluðu tuttugustu
öld — á hjátrúin engan tilverurétt lengur, eða
svo segja okkur sjómenn nútímans, að þeir séu
lausir við slíkar grillur.
En eru þeir allir og alltaf lausir við gömlu
sjómannahjátrúna?
*
Þá er ameríski sjóherinn hugði á byggingu
síns sjötta flugvélamóðurskips, voru erfiðir tím-
ar í Bandaríkjunum, enda fór heimurinn ekki
varhluta af því. Það var því ærið erfitt að fá
samþykki þjóðþingsins fyrir smíði fleiri flug-
vélamóðurskipa. Slíkt fyrirtæki kostaði geysifé
og framlögin til sjóhersins höfðu verið minnk
uð allverulega.
Andstæðingar þessarar fyrirætlunar — og þeir
voru tiltölulega margir — héldu því fram, að
með smíði flugvélamóðurskipanna fimm væri
komið meira en nóg af svo góðu#).
Loks tókst samt að fá samþykki fyrir bygg-
ingu eins flugvélamóðurskips í viðbót. Raunar
átti það ekki að vera eins stórt og ,,Yorktown“
og „Enterprise", sem voru 25.500 tonn, heldur
af sömu stærð og „Ranger“, sem var 14.500
tonn að stærð.
Skipasmiðirnir urðu sem sagt að taka til fyrir-
myndar hinar gömlu teikningar af Ranger.
Hinsvegar reyndu þeir að koma fram með ýms-
ar nýjar hugmyndir og umbætur, meðal ann-
ars vildu þeir, að þetta nýja skip yrði hrað-
skreiðara og betur vígbúið en hin skipin.
Loks kom þar, að Betlehem Steel Corporati-
on í Quincy í Massachusett lagði kjölinn 1.
apríl 1936. Var þá hafin smíði sjötta flugvéla-
#) Fyrir voru i flotanum þessi flugvéla
móðurskip: „Saratoga“ og „Lexington“ (smíða
ár beggja 1925), „Ranger“ (smiðaár 1933), þá
„Yorktown" og „Enterprise“ (bœði frá árinu
1936). Auk þeirra var svo „Langley“, sem var
orðið gersamlega úrelt.
12 --------- NÝTT SOS
móðurskipsins í Bandaríkjaflotanum.
Svo liðu nærri þrjú ár unz skipið hljóp af
stokkunum. Það hlaut nafnið „Wasp“ (Býflug-
an), eftir fyrstu tveirn Wasp-skipunum, sem
gátu sér svo góðan orðstí.
Mikill mannfagnaður var, þá er skipið var
sjósett. Liðsforingjar og óbreyttir sjóliðar komu
til hátíðarinnar í viðhafnarbúningi. Auk þeirra
voru allmargir boðsgestir viðstaddir, aðallega
konur og unnustur áhafnarmanna.
Þegar hátíðin stóð sem hæst, var sem himn-
arnir opnuðust. Annað eins skýfall hafði ekki
steypst yfir Boston í manna minnum, yfir liöfn-
ina, skipasmíðastöð og menn. Eftir örfáar mín-
útur voru allir þátttakendurnir í hátíðinni
gegnblautir frá hvirfli til ilja.
Eftir rúmt ár var flugvélamóðurskipið tekið
í notkun undir stjórn John M. Reeves skip-
herra.
Það er varla ofsagt, að styrjaldarástand hafi
ríkt í Evrópu um hálfs árs skeið. Hernám Dan-
merkur og Noregs sýndi bandamönnum það
svart á livítu, að þeir mundu aldrei vinna stríð-
ið, ef þeir settust um kyrrt bak við víggirðing-
ar sínar og biðti uppgjafar Þjóðverja eins og
i9l8-
Wasp hóf nú reynslu- og æfingaferðir undir
stjórn M. Reeves skipherra. Er þessháttar und-
irbúningur óhjákvæmilegur, því fyrr en þeim
æfingum er lokið, er skipið ekki talið fært til
atlögu gegn óvinunum.
Skipherrann er miðaldra maður, lágur vexti,
en mjög harður í horn að taka. Hann var þekkt-
ur fyrir að hafa allt í röð og reglu og hann
krafðist skilyrðislaust hinnar fyllstu nákvæmni.
Raunar hataði hann alla skrifstofumyglu, en
hann vildi halda í heiðri erfðavenjum flotans;
hann tók hart á öllum misgerðum og hinum
seku skyldi refsað miskunnarlaust.
Einkum og sérílagi krafðist hann mikils af
stórskotaliðinu og vélaliði. Hinsvegar lét hann
formatriði lönd og leið, en mat að verðleikum
það, sem vel var gert að hans áliti.
Hann fór sínar eigin leiðir við æfingarnar,
enda gengu þær að óskum og enginn skipti
sér af háttum hans.
Styrjöldin í Evrópu, sem teygði anga sína
lengra og lengra út á Atlantshafið, kollvarpaði