Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.01.1957, Qupperneq 30

ugur fylgdarmaður hans frá innrásardeginum
í þeim fimm meginorrustum sem á eftir fóru.
Hann bjó á neðrihæðinni og var vanur að líta
upp á þá efri tilað hitta X, þegar hann þurfti
að Iosa sig við kjaftasögur eða búkvind, nema
hvorttveggja væri. Þetta var hávaxinn maður
og hvatlegur, tuttugu og fjögurra ára. Meðan
á stríðinu stóð hafði virðulegt tímarit birt
mynd af honum tekna í Hiirtgensskógi; þar
hafði hann meiren viljugur stillt sér fyrir
framan Ijósmyndavélina með tvo guðsþakk-
ar-kalkúna, sinn í hvorri hendi. „Ert’ að
skrifa bréf?“ spurði hann X. „Fjandans
draugatýra er innihjá þér.“ Hann kunni yfir-
leitt betur við að koma inn í herbergi þarsem
ljós hékk í loftinu.
X snéri sér við í stólnum og bað hann að
ganga inn; og að gæta þess að stíga ekki
ofaná hundinn.
„Ekk’ oná — hvern?“
„Alvin. Hann er rétt fyrir neðan fætuma
á þér, Clay. Hvemig væri svo að kveikja á
lampafjandanum?"
Clay fann kveikjara ofanljóssins, þrýsti á
hann, stikaði síðan yfir gólf herbergiskytr-
unnar og settist á rúmstokkinn, beint á móti
húsráðanda. Múrsteinsrautt hár hans, nýgreitt,
var gegnblautt af öllu því vatni sem honum
þótti svo bráðnauðsynlegt tilað geta talizt í
sæmilegu ásrandi. Hárgreiða með lindar-
pennaklemmu stóð samkvæmt venjunni upp-
úr hægrivasanum á grábrúnni skyrtu hans.
Yfir vasanum vinstrameginn bar hann ein-
kennismerki fótgönguliða (sem honum var ó-
leyfilegt að bera, samkvæmt lögum), evrópska
stríðsborðann með fimm bronsstjörnum á-
saumuðum (í stað þess með einni silfur-
stjörnu, er jafngilti fimm úr bronsi), auk her-
þjónustuborða fráþví fyrir árásina á Pearl
Harbour. Hann dæsti mikinn og sagði ,Jesús
almáttugur". Engin alvara lá á bakvið það;
þannig létu menn í hernum. Hann dró sígar-
ettupakka uppúr skyrtuvasanum, tók fram
eina, stakk síðan pakkanum niður aftur og
hneppti vasalokunni. Hann leit sauðarlega í
kringum sig í herberginu, þarnasem hann
reykti. Loks námu augu hans staðar við út-
varpstækið. „Heyrðu mig,“ sagði hann. „Þeir
eru með eitt herjansmikið leikrit í varpinu
eftir tvær-þrjár mínútur, Bob Hope og ég veit
ekki hvað.“
X opnaði nýjan sígarettupakka og kvaðst
vera nýbúinn að skrúfa fyrir tækið.
Clay horfði á X kveikja sér í sígarettunni,
en var þó ekki af baki dottinn „Jesúskristur,"
sagði hann, uppnæmur af þvísem fyrir augu
hans bar. „Sjá þessar hendur á þér. Þú ert
sveimér skjálfhentur, lagsm. Tekið eftir því,
ha?“
X lauk við að kveikja í sígarettu sinni,
kinkaði kolli, og hafði orð á því að Clay
hefði sannarlega auga fyrir smáatriðum.
„Ekkert grín, get ég sagt þér. Fjandinn
fjarri mér, en það var næstum liðið yfir mig
þegar ég sá þig á spítalanum. Þú leizt út eins
og afturganga. Hvað hefurðu létzt mikið, ha?
Hvað mörg pund? Veiztuða?"
„Ég veit það ekki. Hvað er annars að frétta
úr þeim bréfum sem þú fékkst meðan ég var í
burtu? Heyrt nokkuð frá Lorettu?"
Loretta var stúlka Clays. Þau hugsuðu sér
að giftast við fyrsta henrugt tækifæri. Hún
skrifaði honum mjög reglulega — frá paradís
þrefaldra upphrópunarmerkja og ónákvæmra
athugana. Öll styrjaldarárin hafði Clay lesið
hvert einasta bréf Lorettu upphátt fyrir X,
sama hve persónuleg þau voru — satt að
segja: með því meiri ánægju sem þau voru
persónulegri. Eftir hvern lestur var venja hans
að biðja X að koma saman svarbréfi fyrir sig,
ellegar lauma inní þau nokkrum áhrifaríkum
orðum á frönsku eða þýzku.
„Jájá, ég fékk bréf frá henni í gær. Niðrí
herbergi hjá mér. Sýni þér það seinna,“ anz-
aði Clay tómlátlega. Hann rétti úr sér á rúm-
stokknum, hélt niðrií sér andanum og gaf frá
sér langan hljómmikinn ropa. Svo slakaði
hann á aftur, aðeins hálfánægður með frammi-
stöðuna. „Þessi bróðurómynd hennar er að
losna úr sjóliðinu útá mjöðmina á sér.“ Hann
rétti úr sér að nýju og gerði aðra ropatilraun,
en með ennþá lakari árangri. Gleðibjarma brá
fyrir í svip hans: „Heyrðu mig. Meðan ég
man: við verðum að komast á lappir klukkan
28
DAGSKRÁ