Sveitarstjórnarmál - 01.06.1948, Síða 16

12
S VEITARSTJ ÓRNARMÁL
Jafnframt því, sem Danir sýndu þarna
byggingarmál sín með góðum árangri, og
framþróun þeirra, var sýningin um leið
hin bezta landkynning og lýsing atvinnu-
vega. Færustu arkitektar Dana stóðu að
undirbúningi öllum. Danska sýningar-
deildin bar þess ljósan vott, að Danir eru
engir viðvaningar í því að kynna athafnir
sínar og búskap á erlendum vettvangi.
Sýning þeirra vakti óskipta athygli og rétt-
mætt lof. Einkum tel ég athyglisvert það,
sem þeir hafa af mörkum látið í byggingu
fjölbýlishúsa, barnaleikvalla, og því sem
kallað er „social“ byggingarstarfsemi yfir-
leitt, svo sem elliheimili, verkamannabú-
staðir o. þ. h., er þeir leggja mikla áherzlu
á, og hafa náð betri tökum á en flestar
aðrar þjóðir.
Sýning Frakklands var að sjálfsögðu
lang bezt undirbúna sýningardeildin, enda
i hana eytt mestu fé og vinnu. Það er ó-
gerningur í stuttu máli að gera þvi full
skil, sem þar bar fyrir augu, þótt æskilegt
væri, svo merkileg og fróðlega sem sýning
þessi var. Mun þvi hér haldið uppteknum
hætti, og stiklað á stóru, og gefin augna-
bliksmynd af því helzta út tilhögun þess-
arrar sýningar.
Frökkum er i blóð borið listrænt eðli sem
mótast hefur af kynslóðunum. Sýndu þeir
það glögglega að þessu sinni, með frágangi
margs konar sýningarefnis, sem í eðli sínu
er of þunglamalegt fyrir sýningu, en féll
þarna fullkomlega inn i heildarmynd og
ramma. Flinum rúmlega 100 frönsku arki-
tektum, sem að sýningunni stóðu, tókst
með öruggri smekkvísi, og á einfaldan en
listrænan hátt að ná tökum á sýningar-
efninu þannig að fullkomið yfirlit og
samanburður náðist. Svo margt fróðlegt
bar þar fyrir augu, að tími var alltof
naumur, sem gafst til athugunar og
fræðslu.
Ein höfuðdeild frönsku sýningarinnar
var skáli franska endurbyggingarráðu-
neytisins, sem gerði grein fyrir húsnæðis-
málum þjóðarinnar og endurbyggingar-
áformum. 1 kringum þennan kjarna sýn-
ingarinnar voru byggðar upp margvíslegar
smærri deildir, sem með skýringartöflum
og uppdráttum sýndu byggingu þeirra
bæja, sem mest afhroð höfðu goldið af
völdum ófriðarins. Verðskuldaða athygli
vakti sá hluti sýningarinnar, er sýndi fjöl-
breytileg sýnishorn húsbúnaðar og inn-
réttinga, en öll voru sýnishornin tekin úr
húsum, sem þegar voru reist, svo sem frá
bæjum, er tekið hafa upp algera endur-
skoðun húsnæðismála sinna eftir eyði-
leggingu stríðsins, og má þar nefna m. a.
Brest, Toulon, Le Elavre og Marseille.
T. d. hefur endurbyggingin í Marseille
verið falin umsjá hins þekkta svissnesk-
franska arkitekts le Corbusier. Er hann
formaður byggingarnefndar þeirrar, sem
sér um hinar nýju byggingar og bústaði.
Le Corbusier er langt frá því að vera al-
mennt viðurkenndur af arkitektum Frakk-
lands. Er hann talinn byltingarsinni í
byggingarlistinni, sem oftast fari skrefi
of langt frá veruleikanum. Þrátt fyrir
það hefur margt nytsamt orðið fyrir,
er hann hefur snert jörð með fótum, og
áhrifa hans gætir um víða veröld með-
al arkitekta. Nú hefur honum verið
trúað fyrir raunhæfum byggingarmál-
um í þýðingarmikilli hafnarborg. Þarna
gat að líta eitt nýjasta fjölbýlishús le
Corbusier, sem ætlað var til byggingar
í Marseille, en það virtist þó svífa alímikið
ofan jarðskorpu og veruleika. Var því
ætlað að innibyrða hvorki meira né minna
en 1600 íbúa.
Annars má segja um frönsku sýninguna
í heild, að hún var fyrst og fremst upp-
lýsingadeild, þar sem í té var látið allt
það, sem fróðleiksfúsir -sýningargestir
vildu fræðast um í byggingarmálum
Frakka; nýjar hugmyndir, áform tilraun-
ir ýmsar og árangur þeirra.
Við aðalinngang frönsku deildarinnar,
var komið fyrir alþjóðabókasafni bygg-
ingarfræðilegra rita, með öllum tæknileg-
um tímaritum, sem út eru gefin um víða
veröld. Að sjálfsögðu gat þar einnig að
líta tímarit Verkfræðingafélags Islands, og
tvö eintök voru þar af Iðnsögu íslands.
Að lokum vildi ég fara nokkrum orðum