Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Blaðsíða 29
Úr fundarsal á fjármálaráðstefnunnl á
Hótel Sögu. Vlnstra megin við borðið
má sjá Borgnesinga, þá Ingigerði
Jónsdóttur og Halldór Brynjúlfsson,
hreppsnefndarfulltrúa, Svein Árnason,
skrifstofustjóra, og Guðbrand
Brynjúlfsson, oddvita Hraunhrepps,
bróður Halldórs. Handan borðsins sitja
Húnbogi Þorsteinsson, sveitarstjóri, og
Georg Hermannsson, hrepps-
nefndarmaður, en aftan við hann má
greina Sigurð Rúnar Friðjónsson,
hreppsnefndarmann i Uaxárdalshreppi.
mæli til framkvæmda á undanförnum árum. Nú
verður erfiðara að fá ný lán, og kostnaður lánsQár
hefur hækkað svo mikið, að einungis bráðnauðsyn-
legar eða arðbærustu framkvæmdir sveitarfélag-
anna geta réttlætt lántöku.
Um tekjustofna sveitarfélaga
Ég nefndi það, að kaupmáttur tekna sveitarfélag-
anna hefði minnkað á þessu ári.
Utsvarið er miðað við tekjur næstliðins árs, og
þegar verðbólga er jafn mikil á greiðsluárinu og
raun ber vitni, dregur það stórkostlega úr verðgildi
þess fyrir sveitarsjóði. Einungis staðgreiðsla útsvara
getur lagfært þetta, en ólíklegt er, að sú skipan
komist á í bráð.
Verðbólgan hefur hins vegar haft þau áhrif, að
gjaldstofn fasteignagjalda hefur vaxið mikið, sér-
staklega á höfuðborgarsvæðinu. Menn skyldu þó
ekki treysta því, að svo verði framvegis. Við þær
aðstæður, sem nú hafa skapazt í fjármálum þjóðar-
innar, getur svo farið, að þessi gjaldstofn hækki
mun minna en verðbólgunni nemur á næsta ári, og
kemur það þá fram við álagningu fasteignagjalda á
árinu 1984.
Aðstöðugjaldsstofninn er talinn munu aukast um
50—55% á þessu ári og aðstöðugjaldstekjur næsta
árs í samræmi við það. Hér fer þó eftir aðstæðum.
Sums staðar hefur niðurfall loðnuveiða haft þau
áhrif, að umsvif fyrirtækja hafa minnkað, og land-
búnaðurinn á við mikla örðugleika að etja eins og
kunnugt er. Verzlun hefur þó víðast hvar aukizt
mikið á árinu í samræmi við hagstætt verð á inn-
fluttum varningi og óeðlilegan innflutning á fyrri
hluta ársins.
Líkur eru nú á, að aðstöðugjaldsstofninn dragist
saman á næsta ári miðað við fast verðlag, þannig að
tekjur af aðstöðugjaldi rýrni að mun á árinu 1984.
Sveitarfélögin líta því mjög alvarlegum augum
þær tillögur, sem nú mun unnið að í iðnaðar- og
félagsmálaráðuneytunum og sem fela í sér
skerðingu á aðstöðugjöldum til hagsbóta ákveðnum
atvinnugreinum.
f>að er skoðun okkar, að sveitarfélögin cigi að
hafa nokkurt svigrúm til þess að beita álagn-
ingarheimildum sínum og að ríkisvaldið geti ekki
skert þær bótalaust í því skyni að bæta hluta
atvinnulífsins upp vanefndir á gefnum loforðum af
ríkisins hálfu.
Það skal nú bætt í héraði, sem á hallast á Alþingi.
Ég ítreka því mótmæli Sambands íslenzkra
sveitarfélaga gegn þeim breytingum á
álagningarheimildum sveitarfélaga varðandi
aðstöðugjöld, sem nú eru í undirbúningi. 91
SVEITARSTJÓRNARMÁL