Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Page 47
fclaga á Vcstíjörðum um samræmdar aðgerðir í
gatnagcrðarmálum, og varð aðild þcss félags að
Olíumöl hf. til að auðvelda kaup á færanlegri blönd-
unarstöð, sem hentaði betur til framleiðslu úti á
landsbyggðinni.
Framlciðsla Olíumalar hf. var að % hlutum scld
sveitarfélögum og ýmsum einkaaðilum, en að '/3
hluta Vegagerð ríkisins. Sala félagsins til annarra
en Vegagerðarinnar nam árin 1974—1980 um 270
þús. tonnum.
Rekstur Olíumalar hf. gekk erfiðlega, og orsakað-
ist það fyrst og fremst af því, að verkefni reyndust
ekki næg miðað við afkastagetu fyrirtækisins. A
árinu 1980 var fyrirtækið komið í greiðsluþrot. Á
því ári og fyrri hluta árs 1981 voru í gangi miklar
umræður um framtíð félagsins. Útvegsbanki og fjár-
málaráðuneyti beittu sér mjög fyrir lausn á þcssu
máli, og mjög var lagt að Framkvæmdastofnun að
veita málinu liðsinni. Þessu lyktaði síðan á þann
veg, að stofnað var nýtt félag, Hraðbraut hf’., er
keypti eignir Olíumalar hf. Hlutafé hins nýja félags
er 5 milljónir króna, og er hlutafjáraðild þannig:
l’ramkvæmdasjóður 33.0%
Útvegsbanki íslands 26.0%
Ríkissjóður 23.5%
Miðfell hf. 10.0%
Norsk Fina 7,5%
Á árinu 1981 nam sala félagsins 73 þús. tonnum,
þar af 40 þús. til sveitarfélaga, og árið 1982 nemui
salan 70 þúsund tonnum, þar af 52 þús. tonnum til
sveitarfélaga.
Hve mikið áttu eftir? Viltu koma í kapp um það, hvor okkar
verður fyrri til að sjá bundið slitlag á öllum götum bæja
okkar? Það eru sveitarstjórarnir i kauptúnunum við
austanverðan Húnaflóa, sem hér ætla að veðja, Eyþór
Elíasson á Blönduósi til vinstri og Lárus Ægir Guðmunds-
son á Skagaströnd til hægri. En þetta er grelnilega allt í
góðu.
Það var skoðun stjórnar Framkvæmdastofnunar,
að endalok þeirrar starfsemi, sem Olíumöl hf. hafði
rekið, væru mjög bagaleg, bæði fyrir framkvæmdir
við gatnagerð í þéttbýli sem og fyrir lagningu bund-
ins slitlags á þjóðvegi landsins. Það var af þeim
ástæðum, að stjórn Framkvæmdastofnunar ákvað,
að Framkvæmdasjóður gerðist aðili að hinu nýja
félagi. Að vísu þyrftu verkefnin að vera meiri. Mun-
ar þar mestu um, að Vegagerð ríkisins hefir um sinn
dregið við sig notkun olíumalar, en aukið þess í stað
notkun svonefndrar klaéðningar. En vissulega verða
verkcfni á vegum sveitarfélaganna, en í hve ríkum
mæli fer eftir fjárhagsgetu þcirra á næstu árum.
ÞÉTTBÝLISFÉ OG 25% SJÓÐUR
Árlega er 12'/2% af heildartekjum
vegamála varið til lagningar
þjóðvega í kaupstöðum og kauptún-
um, sem hafa 200 íbúa og fleiri, og fer
skipting fjárins eftir íbúafjölda
þéttbýlisstaðanna. Áður en til skipt-
ingar kemur, er íjórðungi fjárhæðar-
innar þó ráðstafað til að flýta gerð
vega með bundnu slitlagi, þar sem
sérstök ástæða þykir til að ljúka
ákveðnum áfanga eða til að stuðla að
hagkvæmari vinnubrögðum, eins og
segir í 34. gr. í V. kafla vegalaga, þar
sem fjallað er um þjóðvegi í kaup-
stöðum og í kauptúnum. Fjár\æit-
inganefnd ráðstafar þessari upphæð
að fengnum tillögum vegamálastjóra.
Á árinu 1982 urðu umræddir 12V2
hundraðshlutar vegafjár samtals
42,9 millj. króna, og þar af úthlutaði
fjárveitinganefnd 10,7 millj. króna.
Fjármagn þetta kom í hlut 36
kaupstaða og kauptúnahreppa. Einn
þeirra hlaut yfir eina milljón króna,
sjö hlutu milli 500 þús. og einnar
millj. kr., átta milli 250 og 500 þús.
kr. og 20 minna en 250 þús. króna.
Þremur íjórðu hlutum þétbýlisfjárins
32,2 millj. króna var skipt jafnt eftir
íbúatölu sveitarfélaganna, sem voru
65 að tölu, og skiptitalan var kr.
156,80. Er þá unnt að reikna út hlut
hvers sveitarfélags með því að marg-
falda með henni íbúatölu þess hinn 1.
desember 1981.
Samkvæmt tillögu að vegaáætlun,
sem lögð var fyrir Alþingi nú eftir
áramótin, en varð ekki afgreidd, er
gert ráð fyrir, að þéttbýlisféð hækki
milli áranna 1982 og 1983 um 55 af
hundraði.
SVEITARSTJÓRNARMÁL