Sveitarstjórnarmál - 01.04.2002, Blaðsíða 6

Símenntun
Símenntun á hverjum vinnustað
- frá ráðstefnu Sambands íslenskra sveitarfélaga um símenntun
Eftir því sem fjölbreytni atvinnulífsins
eykst og tækniþekkingu fleygir fram verð-
ur þörfin fyrir stöðuga menntun fólks
meiri. Vegna örra og f sumum tilvikum
stórfelIdra breytinga og framfara hefur
hugtakið „að læra fyrir lífstíð" glatað
meiningu sinni. Þessar breytingar knýja
svo ört á um öflun þekkingar að hið hefð-
bundna skólakerfi nær ekki að sinna
henni nema að hluta.Víða eru ákvæði um
endurmenntun og símenntun orðin fastur
þáttur í kjarasamningum þar
sem reynt er að tryggja aðgang
fólks að nauðsynlegri þekk-
ingaröflun. Sveitarfélög eru á
meðal þeirra sem kalla á aukna
símenntun starfsfólks í hinum
ýmsu starfsgreinum og stóð
Samband íslenskra sveitarfélaga
fyrir ráðstefnu um símenntun
starfsmanna sveitarfélaga þann
12. aprfl.
Karl Björnsson, bæjarstjóri
Sveitarfélagsins Árborgar og formaður
Launanefndar sveitarfélaga, sagði í setn-
ingarávarpi sínu á ráðstefnunni að sveitar-
félögin hafi lagt þunga áherslu á mikil-
vægi eflingar fræðslu- og menntunarmála
í þeim kjarasamningum sem þau hafa gert
á undanförnum árum. Stéttarfélögin hafi
verið sama sinnis þótt menn hafi í einstök-
um tilvikum greint á um leiðir. Karl sagði
þróunina í þá átt að miða launatengingu
við að símenntun sé stunduð á hverjum
vinnustað og þeir starfsmenn sem vilja
ekki taka þátt í viðhaldi og eflingu þekk-
ingar gjaldi fyrir það með lakari kjörum.
Varanleg launahækkun sé ekki lengur
bundin einu námskeiði heldur stundi
menn símenntun til þess að viðhalda
launastiginu. Karl sagði að þessi ákvæði
leggi stjórnendum sveitarfélaga þær skyld-
ur á herðar að gera símenntunaráætlanir
og framkvæma þær á markvissan hátt.
Kjarasamningar séu aðeins hjálpartæki
eða farvegur í þessum efnum. Stjórnendur
og starfsmenn verði að líta á mikilvægi
menntunar og þekkingar sem grundvallar-
forsendu fyrir góðum rekstri sveitarfélaga.
Ef endur- og símenntunarstefnan væri skýr
og vel unnar áætlanir lægju fyrir þá væri
unnt að velja með markvissum hætti úr
þeim tilboðum, sem fyrir hendi eru
þannig að hentað geti hverjum og einum
starfsmanni. Karl benti á að með tilkomu
fræðslumiðstöðvanna hafi símenntun auk-
ist út um land en fáir hafi sýnt þessum
þætti fræðslu áhuga áður. Nú sinni þessar
miðstöðvar miðlun náms á háskólastigi í
samvinnu við háskólastofnanir og með til-
komu þeirra hafi orðið sprenging f fram-
boði og þátttöku í háskólanámi.
Símenntun viðfangsefni
vinnuveitandans
Gunnar Rafn Sigurbjörnsson, forstöðu-
maður starfsmannahalds Hafnarfjarðar,
ræddi um framkvæmd kjarasamninga f
þessu efni og gerð símenntunaráætlana.
Hann sagði að í síðustu kjarasamningum
hafi verið reynt að nálgast þessi mál á nýj-
an hátt. Viðsemjendur hafi orðið sammála
um að eldra kerfi, sem kalla megi nám-
skeiðakerfið, hafi gengið sér til húðar og
komi hvorki starfsmönnum né vinnuveit-
endum að gagni. Því beinist áherslan í
kjarasamningum fyrst og fremst að hugtak-
inu símenntun, sem feli í sér þá megin
áherslu að starfsmaður nái ekki tökum á
starfi sínu f eitt skipti fyrir öll heldur sé um
stöðuga endurnýjun þekkingar að ræða.
Gunnar Rafn fjallaði nokkuð um kostnað
sveitarfélaga vegna endur- og símenntun-
ar. Fram kom að sveitarfélögin í landinu
hafi greitt um 350 milljónir króna í endur-
menntunar- og vísindasjóði á síðsta ári.
Því sé eðlilegt að sveitarstjórnarmenn velti
því fyrir sér hvort og þá hvernig unnt sé
að nýta þessa fjármuni í tengslum við hin
nýju ákvæði um símenntunaráætlanir.
Hann kvað í því sambandi bæði fróðlegt
og nauðsynlegt að ræða hvort hlutverk
stéttarfélaga og sjóða eigi ekki fyrst og
fremst að beinast að endurmenntunar-
þættinum en símenntunin verði fremur
viðfangsefni vinnuveitandans.
Mannauðsstjórnun
Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, lektor við
Háskóla íslands flutti yfirgripsmikið erindi
á ráðstefnunni. Hann benti meðal annars
á að leita verði svara við ákveðnum
grundvallarspurningum hvað símenntun
varðar. Ein þeirra varði ávinning skipu-
lagsheiIdar (vinnustaðar) vegna
símenntunar starfsmanns. Einnig
verði að spyrja hvað verði um
þekkninguna þegar starfsmaður
lætur af störfum, hvort símennt-
un þar sem mikil áhersla er lögð
á einstaklinginn sé lærdómur,
hvernig þekkingu sé miðlað og
tapað, hvort þarfagreining vegna
þjálfunar fari fram og hvernig
árangur símenntunar verði mældur og
tryggður. Gylfi Dalmann fjallaði nokkuð
um það á hvern hátt símenntun nýtist við-
komandi skipulagsheild, vinnustað eða
stofnun. Hvort viðkomandi starfsmenn
sækist eftir þekkingu, haldi henni út af fyr-
ir sig, miðli henni til annarra starfsmanna
eða forðist alla þekkingarleit. Hann sagði
starfsmannastjórnun hafa breyst mikið á
undanförnum árum og færst yfir í það sem
kallað er mannauðsstjórnun. Hún snúi
ekki að hverjum einstaklingi sem slíkum
Vegna örra og í sumum tilvikum stórfelldra breytinga og
framfara hefur hugtakið að læra fyrir lífstíð glatað
merkingu sinni. Samband ísienskra sveitarfélaga gekkst
á dögunum fyrir ráðstefnu um símenntun starfsmanna
sveitarfélaga.
e