Sveitarstjórnarmál - 01.04.2002, Page 12
Staðardagskrá 21
Tólf sveitarfélög hafa samþykkt
fyrstu útgáfu
- um 64% landsmanna orðin fullgildir aðilar að verkefninu
Alls hafa tólf sveitarfélög með allt að 185
þúsund íbúa eða um 64% landsmanna
samþykkt fyrstu útgáfu af Staðardagskrá
21. Þá hafa 28 sveitarstjórnir samþykkt
svonefnda Ólafsvíkuryfirlýsingu, sem samin
var á Staðardagskrárráðstefnu í Ólafsvík
12. og 13. október árið 2000.
Stefán Gíslason, verkefnisstjóri Staðar-
dagskrár 21 á ísiandi segir það ævintýri
líkast að nú, aðeins rúmum þremur árum
eftir að fulltrúar margra sveitarfélaga
heyrðu minnst á Staðardagskrá 21 í fyrsta
skipti, skuli tólf sveitarfélög vera farin að
vinna eftir samþykktum framkvæmdaáætl-
unum í hennar anda.
Eins og kunnugt er, er í gildi samstarfs-
samningur milli umhverfisráðuneytisins og
Sambands íslenskra sveitarfélaga um að-
stoð við sveitarfélög við að koma sér upp
Staðardagskrá 21, eða Local Agenda 21
eins og áætlunin nefnist á erlendum mál-
um, í samræmi við samþykkt Heimsráð-
stefnu Sameinuðu þjóðanna um umhverfi
og þróun í Ríó de Janeró í júní 1992.
Þetta kom fram á fimmtu landsráðstefn-
unni um Staðardagskrá 21 sem haldin var
í Ketilhúsinu á Akureyri dagana 15. og 16.
febrúar. Stefán Gíslason, verkefnisstjóri
Staðardagskrár 21 á íslandi, segir það æv-
intýri líkast að nú, aðeins rúmum þremur
árum eftir að fulltrúar margra sveitarfélaga
heyrðu minnst á Staðardagskrá 21 í fyrsta
skipti, skuli tólf sveitarfélög vera farin að
vinna eftir samþykktum framkvæmdaáætl-
unum í hennar anda.
Forskrift að sjálfbærri þróun
Upphaf Staðardagskrár 21 má rekja til
heimsráðstefnunnar í Ríó de Janeró í Bras-
ilíu í júní árið 1992, en ráðstefnan mark-
aði tímamót í alþjóðlegu samstarfi að um-
hverfismálum. Staðardagskrá 21 er mjög
víðtæk áætlun; nánast heildaráætlun um
þróun hvers samfélags fyrir sig fram eftir
þessari öld. Henni er ætlað að verða eins
konar forskrift að sjálfbærri þróun ein-
stakra samfélaga, það er að segja skrá yfir
þau verk sem hvert samfélag um sig þarf
að vinna til að tryggja komandi kynslóð-
um viðunandi lífsskilyrði. í stað þess að
einskorða hugmyndir
við umhverfismál er
lögð áhersla á teng-
ingu þeirra við aðra
málaflokka er varða
mannleg samfélög og
menningu og lögð
áhersla á að umhverfi
verði skoðað í sem
nánustu samhengi við
hina mannlegu þætti.
Virkja íbúa,
félagasamtök
og aðila atvinnu-
lifsins
Þær Cuöný Sverrisdóttir, sveitarstjóri Crýtubakkahrepps, og Þórunn Svein-
bjarnardóttir, alþingiskona, voru ráðstefnustjórar. Ásamt þeim við háborðið
er Siv Friðleifsdóttir, umhverfisráðherra, en hún flutti ávarp á ráðstefnunni.
Með samþykkt Ólafsvíkuryfirlýsingarinnar
skuldbundu sveitarfélögin sig til að leggja
sitt af mörkum til sjálfbærrar þróunar,
meðal annars með því að virkja íbúa, fé-
lagasamtök og aðila atvinnulífsins til öfl-
ugrar þátttöku í verkefnum sem tengjast
Staðardagskrá 21. Einnig skuldbundu þau
Stefán Gfslason, verkefnisstjóri Staðardagskrár 21
á íslandi, ! ræðustól á ráðstefnunni.
sig til að hafa markmiðið um sjálfbæra
þróun að leiðarljósi við gerð skipulagsá-
ætlana, sem og við aðra ákvarðanatöku
um málefni sveitarfélagsins.
Erfiðara fyrir fámennari
sveitarfélögin
Samkvæmt samningi milli umhverfisráðu-
neytisins og Sambands íslenskra sveitarfé-
laga frá 10. janúar á síðasta ári starfar
fjögurra manna stýrihópur að verkefninu
auk verkefnisstjóra í fullu starfi. Umhverf-
isráðuneytið leggur fram 4,2 milljónir
króna til verkefnisins á þessu ári auk þess
sem Samband íslenskra sveitarfélaga legg-
ur til 2,4 milljónir króna. Samningurinn
nær til ársloka 2005 en tilhögun verkefn-
isins og fjármögnun þess verður endur-
skoðuð að liðnu yfirstandandi ári. Stefán
Gíslason, verkefnisstjóri Staðardagskrár 21
á íslandi, segir að fámennari sveitarfélögin
eigi erfitt með að sinna þessu starfi vegna
takmarkaðra fjármuna og mannafla. Hann
segir að margt mæli þó með því að góður
árangur eigi að nást og bendir í því sam-
bandi meðal annars á hátt menntunarstig
þjóðarinnar, að umhverfisástand sé víðast
hvar gott frá náttúrunnar hendi og boð-
leiðir stuttar. „Þessir þættir fela í sér marg-
víslega möguleika og geta skapað íslend-
ingum ákveðin sóknarfæri á þessum vett-
vangi," segir Stefán Gíslason, verkefnis-
stjóri.
Fimmtán erindi um
margvísleg efni
Alls voru fluttfimmtán erindi á ráðstefn-
unni á Akureyri. Almennt starf í tengslum
við Staðardagskrá 21 var kynnt en einnig
var fjallað um afmarkaða þætti sem snerta
almenna hugsun og framgang verkefnisins
auk staðbundinna verkefna hinna ýmsu
sveitarfélaga. Auk erinda á ráðstefnunni
fluttu þau Siv Friðleifsdóttir, umhverfisráð-
herra, og Sigurður J. Sigurðsson, fráfarandi
forseti bæjarstjórnar Akureyrarkaupstaðar,
ávörp.
12