Sveitarstjórnarmál - 01.10.2003, Blaðsíða 25
Litið um öxl
Hugarfarið þarf að breytast
Sigurður J. Sigurðsson, deildarstjóri fjármáladeildar Norðurorku, sat í bæjarstjórn Akureyrarkaupstaðar
um 28 ára skeið, frá árinu 1974 til ársins 2002, þegar hann kaus að láta af sveitarstjórnarstörfum.
Sigurður rifjaði upp þetta tímabil í lífi sínu og sögu bæjarins með tíðindamanni eitt síðdegi í sumar.
í upphafi barst talið að tildrögum þess að
hann að fór að hafa afskipti af sveitar-
stjórnarmálum og gaf kost á þér til setu í
bæjarstjórn. „Ég fékk snemma áhuga á
stjórnmálum, var aðeins 18 ára gamall
þegar ég fór að móta mér skoðanir og
starfa með ungum Sjálfstæðismönnum á
Akureyri. Ég fór að mæta á fundi og vinna
að ýmsum verkefnum á borð við undir-
búning kosninga. Á þeim tíma hafði ég
ekki tekið stefnu á setu í bæjarstjórn held-
ur fyrst og fremst að vera með í félagslíf-
inu og taka þátt í hinni pólitísku umræðu.
Við undirbúning bæjarstjórnarkosning-
anna á Akureyri vorið 1974 töldu sjálf-
stæðismenn nauðsynlegt að fulltrúi yngri
kynslóðarinnar yrði á framboðslistanum
ásamt þeim sem þá voru með reynslu í
bæjarmálunum. Það æxlaðist þannig að
ég tók þetta hlutverk að mér og settist í
þriðja sæti framboðslistans á eftir tveimur
valinkunnum mönnum, þeim Gísla Jóns-
syni, menntaskólakennara og fræðimanni,
og Sigurði Hannessyni byggingameistara
en Jón G. Sólnes, sem leitt hafði framboð
sjálfstæðismanna, ákvað að fara niður í
fjórða sætið til þess að vinna það upp."
Gefandi tími
Sigurður kveðst eiga góðar minningar frá
þessum árum. Þarna hafi heiðursfólk verið
að störfum frá öllum flokkum og þetta hafi
verið mjög gefandi tími fyrir sig, lang-
yngstan þeirra sem störfuðu að bæjarmál-
unum. „Ég lærði mikið af samstarfsmönn-
um mínum og þá ekkert síður
þeim sem störfuðu fyrir aðra
stjórnmálaflokka en af sam-
herjunum. Meirihlutar í sveit-
arstjórnum myndast í allar áttir
og ekki eftir neinum lögmál-
um. Menn eru því stundum
samherjar og stundum and-
stæðingar eftir því hvernig kaupin gerist
að loknum kosningum hverju sinni. Því er
mikilvægt að fólk læri að vinna saman og
treysta hvert öðru, burtséð frá því fyrir
Sigurður ]. Sigurösson, fyrrverandi forseti bæjar-
stjórnar Akureyrarkaupstaðar.
hvaða stjórnmálaflokka það starfar þegar
um störf að sveitarstjórnarmálum er að
ræða. Þótt skoðanir geti verið skiptar þá er
hreinskiptni mikilvægust íþessum málum
sem og öllum öðrum."
Tæknilegri umræða
Sigurður segir að hin pólitíska umræða
um sveitarstjórnarmál hafi verið með öðr-
um hætti á þessum árum en hún er í dag.
„Verkefni sveitarfélaganna eru orðin mun
„Þau sjónarmið höfðu verið ríkjandi á Akureyri að
engan jarðhita væri að finna á Eyjafjarðarsvæðinu
og að bærinn yrði hitaður upp með rafmagni til
framtíðar."
víðtækari en þau voru og margvísleg mál
hafa verið færð úr höndum sveitarstjórnar-
manna til embættismanna og starfsmanna
sveitarfélaganna. Aðferðir við afgreiðslu
mála hafa einnig breyst. Áður fyrir voru
ekki alltaf fyrirfram tilbúnar leikreglur til
að fara eftir heldur reyndu sveitarstjórnar-
menn að mynda sér skoðanir á málum og
afgreiða þau eftir þeim. Sem dæmi um
það má nefna að í dag á fólk rétt til
ákveðinnar þjónustu ef efnahagur þess og
aðstæður eru með þeim hætti að hennar
er þörf. Um slík mál giltu ekki eins ná-
kvæmar reglur áður og því þurfti oft að
vega og meta aðstæður þess fólks sem
leitaði til sveitarfélagsins og fá tilfinningu
fyrir nauðsyn viðkomandi fremur en að
hver og einn væri látinn leggja fram upp-
lýsingar um tekjur og gjöld. Þessar breyt-
ingar eru þó mjög jákvæðar því höfuð-
atriðið er að mismuna ekki fólki þegar um
persónulega aðstoð er að ræða."
Allt önnur Akureyri
Sigurður segir margt fleira en stjórnsýsluna
hafa tekið breytingum á nær þremur ára-
tugum og ekki fjarri lagi að allt önnur
Akureyri blasi við en þegar hann hafi sest
í stól bæjarfulltrúa. „Verslunarhættir voru
mjög sérstakir. Kaupfélag Eyfirðinga réði
markaðnum í nánast öllum greinum versl-
unarinnar og frjálsræði í viðskiptum var
mjög takmarkað. Nokkuð sjálfgefið var að
þegar lóðum var úthlutað fyrir verslunar-
starfsemi fengi kaupfélagið þær til þess að
setja niður útibú fyrir matvöruverslanir.
Skömmu eftir að ég kom að bæjarmálun-
um tóku ungir athafnamenn sig saman og
fengu úthlutað lóð er fékk nafnið Kaup-
angur og þar var síðan hafin
fjölþætt verslunar- og þjón-
ustustarfsemi. Talsverður styr
stóð um þessa lóðarúthlutun á
sínum tíma en með henni má
segja að þau umskipti hefjist
sem orðið hafa í versluninni í
bænum. Á þessum árum var
afgreiðslutími verslana einnig takmarkaður
og þær vörur, sem voru seldar utan hefð-
bundins verslunartíma, voru háðar mikl-
um takmörkunum um úrval og einnig af-
----- 25