SunnudagsMogginn - 13.11.2011, Blaðsíða 47

13. nóvember 2011 47
Íslenskudeild háskólans í Winnipegheldur upp á 60 ára afmæli sitt í ármeð ýmsu móti. Nokkrar sýningarhafa verið haldnar vegna þessa at-
burðar, meðal annars á kvikmyndum eftir
Helgu Brekkan, Guðbergur Bergsson hélt
fyrirlestur í íslenskudeild háskólans og
Diddú og drengirnir héldu tónleika í
Winnipeg og á Gimli. Þá var opnuð ljós-
myndasýning Guðna Þorbjörnssonar í
New Iceland Heritage-safninu á Gimli.
Sýningin heitir á ensku Where the
mountains meet the sky eða Þar sem fjöll-
in faðma himininn. Allt eru þetta ljós-
myndir frá Vestfjörðum teknar úr lofti.
Guðni er úr Mosfellsbænum, flugmaður og
grafískur hönnuður sem hefur alla ævi
fengist við ljósmyndun þótt hann hafi ekki
gert það að aðalstarfi.
Sýningin á Gimli átti að vera frá 18.
september til 18. nóvember en aðstand-
endur safnsins ákváðu að framlengja hana
til jóla. Viðtökurnar hafa verið svo góðar,
hjá fólki af íslenskum uppruna og Kan-
adamönnum. „Ég vissi ekki á hverju ég
ætti von,“ segir Guðni. „Allt sem er ís-
lenskt fellur þarna í góðan jarðveg því Ís-
lendingseðlið er ennþá svo sterkt. Mér
fannst einna merkilegast að hitta gamalt
fólk sem fæddist í Kanada og hefur sumt
aldrei komið til Íslands en talar samt ís-
lensku reiprennandi,“ segir Guðni.
„Ég hef ákveðna sérstöðu sem felst í því
að ég er flugmaður og flýg sjálfur og kemst
fyrir bragðið í persónulegri nærveru við
landið og viðfangsefnið en ef annar væri.
Ég nota innsæi mitt til þess að finna
óvenjuleg sjónarhorn á því sem við köllum
íslenskt landslag. Þá velti ég gjarnan fyrir
mér í myndsýn minni hvað gekk á þegar
landið var að mótast og verða til.
Vinnuaðferð mín eða stíll í ljós-
myndagerð er ekki endilega sú að grípa
andartakið eins og algengt er, heldur leit-
ast ég við að fanga hið varanlega og eilífa,
tímaleysið í landslaginu,“ segir Guðni.
„Þótt andartakið og eltingaleikurinn við
það í listrænum tilgangi geti verið mik-
ilvæg er það ekki meginhugmynd mín á
meðan ég smelli af. Vissulega má þó segja
að skýjafar og veður séu tengd andartaki
eða augnabliki, hvort tveggja er sí-
breytilegt og hreyfist, en ég einbeiti mér
fremur að hinu varanlega.“
Vestfirðirnir fallegastir
„Ég er hrifinn af Íslandi í heild sinni, en ef
ég ætti að benda á eitt landsvæði umfram
annað myndi ég benda á Vestfirði. Ég sé
firðina stundum fyrir mér úr lofti eins og
safn höggmynda. Að fara um Vestfirði á bíl
er erfitt og tímafrekt, en fljúgandi er hægt
að fara víðar á styttri tíma. Þar að auki eru
margir staðir sem maður kemst ekki að á
bíl, t.d. Hornstrandirnar. Og þá er best að
vera fljúgandi. Áður en ég fór að fljúga var
ég búinn að ferðast mikið á bíl og á mót-
orhjóli en þegar ég byrjaði að ferðast um
sömu svæði í lofti var engu líkara en allt
hið þekkta breyttist. Ásýnd og sjónarhorn
taka á sig ólíka mynd úr lofti. Þaðan séð
verður allt einkennilega upphafið.
Fyrir mig er það mjög skemmtilegt að
geta sameinað tvö áhugamál mín í eitt; að
fljúga og taka ljósmyndir.“
Aðspurður hvernig hann fari að því að
fljúga og taka myndir í senn segist hann
vera með sérútbúna flugvél. „Flugvélin
mín, TF-ULV sem kölluð er Litli úlfurinn,
er frábær flugvél í myndatökur. Ég tók
stykki úr rúðunni á vélinni og breytti í
opnanlega myndavélalúgu. Það væri til
lítils að vera með 500.000 króna linsu á
myndavélinni ef ég þyrfti að taka myndir í
gegnum rispaða plastrúðu. Ég er ekki með
hefðbundið stýri eins og er í flestum flug-
vélum heldur svokallaðan stýripinna. Ég
stjórna vélinni þannig með löppunum að
ég set stýripinnann á milli hnjánna þegar
ég tek myndir út um lúguna. En þegar ég
mynda við þröngar og erfiðar aðstæður
eins og á Vestfjörðum er ég stundum með
aðstoðarflugmann. Segja má að hann sé
minn öryggisvörður sem gætir þess að ég
fljúgi ekki á fjall eða stefni mér í voða,
hann situr mér við hlið og horfir fram og á
mælana. Ég er nánast í öðrum heimi við
myndatökuna út um opna lúguna og stýri
með hnjánum til að ná því sem ég kalla
rétt sjónarhorn.
Sumum finnst glæfralegt að ég stýri
með hnjánum og myndi út um lúgu. En
þetta er ekki eins glæfralegt og það hljóm-
ar. Ég hef þjálfað mig lengi og hef mikla
reynslu af svona flugi, ég hef flogið sömu
vélinni mörg hundruð flugtíma og aldrei
lent í vandræðum.“
Oft verið kærður
Aðspurður hvort hann hafi lent í vanda
segir hann: „Engum alvarlegum, en Ísland
er Ísland, maður þarf að passa sig á um-
hleypingum í veðri. Ég hef til dæmis þurft
að lenda annars staðar en ég ætlaði og bíða
af mér veður. Ég hef reyndar oft verið
kærður, aðallega fyrir að fljúga of lágt.
Lágmarksflughæð á Íslandi er 500 fet, en
ég þarf gjarnan að fara lægra við mynda-
tökur. Ég reyni eins og hægt er að sýna að-
gát og tillitssemi, en þetta fer stöku sinn-
um illa í einhverja sem kvarta. Það hefur
fylgt mér í starfi að fá kvartanir og kærur.
Það fullnægir mörgum þörfum í brjósti
mínu að taka myndir á flugi. Slíkt virkjar
metnaðinn og keppnisskapið; áður en ég
tók flugpróf keppti ég í rallakstri, rallí-
krossi og í mótorhjólaakstri. Ég var fífl-
djarfur á bílum og hjólum og ég er líka fífl-
djarfur í flugi,“ segir Guðni.
Þegar ég spyr hvort sýningin komi til
Íslands segir Guðni að ekki sé búið að fast-
negla það, en hann búist við að svo verði.
„Eftir að sýningunni lýkur í lok árs verður
hún varðveitt í New Iceland Heritage-
safninu á Gimli. Eintökin koma aldrei aft-
ur til Íslands, vegna þess að sýningin
verður haldin á fleiri stöðum í Kanada og í
Norður-Ameríku. En ég mun líklega
reyna að sýna annað eintak á Íslandi, ef
áhugi verður fyrir hendi.“ Um þessar
mundir er Guðni staddur í Berlín í Þýska-
landi þar sem hann er að raða saman
myndum í ljósmyndabók sem kemur út á
næsta ári á fimm tungumálum. Hún verð-
ur á íslensku, ensku, þýsku, frönsku og
spænsku og er byggð á svipuðum grunni
og sýningin í Kanada en stærri.
Þessi mynd sem er af Hornströndum er tekin úr lofti einsog nánast allar myndir Guðna Þorbjörnssonar ljósmyndara á sýningunni sem hann er með í Winnipeg í Kanada.
Ljósmynd/Guðni Þorbjörnsson
Þar sem fjöllin
faðma himininn
Í Kanada fagna menn afmæli íslensku deild-
arinnar í háskólanum í Winnipeg með mörgum
íslenskum uppákomum, þeirra á meðal er ljós-
myndasýning Guðna nokkurs Þorbjörnssonar.
Börkur Gunnarsson borkur@mbl.is
Eina myndin af sýningunni sem er ekki tekin úr lofti er þessi mynd af Ósvör.
Guðni Þorbjörnsson ljósmyndari fyrir framan
flugvélina hvaðan hann tekur myndir sínar.