Morgunblaðið - 29.02.2012, Qupperneq 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. FEBRÚAR 2012
● Vísitala framleiðsluverðs í jan-
úarmánuði var 213,6 stig og hækkaði
um 1,1% frá desember á síðasta ári, að
því er fram kemur í nýjum tölum frá
Hagstofu Íslands.
Miðað við janúar 2011 hefur vísitala
framleiðsluverðs hækkað um 5,7% en
verðvísitala sjávarafurða um 16,3%. Á
sama tíma hefur verð á afurðum stór-
iðju hins vegar lækkað um 8,1% en
matvælaverð hækkað um 7,5% frá því í
janúar fyrir ári.
Framleiðsluverð hækkar
um 1,1% í janúarmánuði
Morgunblaðið/ÞÖK
Ál Verð á afurðum stóriðju hefur
lækkað um 8,1% frá janúar 2011.
FRÉTTASKÝRING
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Eftir að gengislánadómur féll í
Hæstarétti fyrr í þessum mánuði hafa
verðbólguvæntingar fjárfesta hækk-
að skarpt á mjög skömmum tíma.
Þetta sést þegar horft er til þeirra
hörðu viðbragða sem hafa verið á
skuldabréfamarkaði síðustu daga þar
sem ávöxtunarkrafan á löng óverð-
tryggð ríkisbréf hefur hækkað meira
en hún gerði í janúar.
Þrátt fyrir að enn ríki mikil óvissa
um hversu mikil áhrif gengislána-
dómurinn mun hafa á skuldir heimila
og fyrirtækja þá eru allar líkur á því
að hann muni verða til þess að auka
einkaneyslu í hagkerfinu og valda
verðbólguþrýstingi. Til skamms tíma
eru áhrifin þó takmörkuð.
Fram kemur í greiningu ráðgjafa-
fyrirtækisins IFS að mikil óvissa hafi
ríkt á skuldabréfamarkaði að undan-
förnu og verðbólguótti fjárfesta í kjöl-
far dóms Hæstaréttar hefur þrýst
óverðtryggðu kröfunni upp. Sigurður
Örn Hilmarsson, hagfræðingur hjá
IFS Greiningu, segir í samtali við
Morgunblaðið að dómurinn hafi vald-
ið umtalsvert neikvæðum viðbrögð-
um á skuldabréfamarkaði. „Fjárfest-
ar eru svartsýnni en áður á
verðbólguhorfur og ávöxtunarkrafan
hefur því hækkað skarpt.“
Sigurður bendir hins vegar á að
hugsanlega hafi viðbrögðin á markaði
verið heldur hörð í kjölfar dómsins.
„Við gætum því séð kröfuna ganga til
baka að einhverju leyti þegar dregur
úr óvissunni. Það eru jafnframt líkur
á því að sumir fjárfestar hafi verið að
skortselja óverðtryggð bréf dagana
eftir dóminn sem hugsanlega hefur
ýkt þessar hækkanir.“
Ljóst er að frekari niðurfelling á
skuldum heimilanna mun að öllum
líkindum leiða til þess að einkaneysla
aukist meira á þessu ári heldur en
fyrri hagspár höfðu reiknað með. Tal-
ið er að dómur Hæstaréttar gæti
lækkað heildarskuldir heimilanna um
allt að 30 milljarða króna, sem eru um
4% af árlegri einkaneyslu. Sigurður
segir þó óljóst hvenær áhrifanna mun
fara að gæta í hagkerfinu. „Það mun
taka einhverja mánuði fyrir fjármála-
stofnanir að ráðast í endurútreikning
á þessum lánum. En á móti kemur að
ef fólk býst við skuldaniðurfærslum
þá gæti það farið að auka einkaneysl-
una áður en endanleg niðurstaða
verður ljós.“
Gæti flýtt vaxtahækkun
Við ákvörðun stýrivaxta horfir
Seðlabankinn mikið til þess hver þró-
un verðbólguvæntinga á skuldabréfa-
markaði hefur verið. Gengislánadóm-
urinn vekur því þá spurningu hvort
Seðlabankinn telji þörf á því að bregð-
ast við hækkandi verðbólguvænting-
um með skarpara og hraðara vaxta-
hækkunarferli. Í ljósi þess að enn er
töluverður tími – líklega sex til tólf
mánuðir – þangað til væntanlegar
endurgreiðslur munu berast skuldur-
um gengistryggðra lána þá er aftur á
móti fullsnemmt að leiða líkur að því
að Seðlabankinn telji nauðsynlegt að
auka enn aðhaldið í peningamálum.
Mikil umframeftirspurn eftir
skuldabréfum á þessu ári – um 66
milljarðar samkvæmt spá IFS – gæti
þó orðið til þess að krafan á löng
óverðtryggð ríkisbréf fari aftur að
lækka á ný. Rétt eins og bent er á í
greiningu IFS er engu að síður ljóst
að fjárfestar eru uggandi yfir þróun
mála hvað varðar skuldir heimilanna
og verðbólguhorfur og eru því smeyk-
ir við að fara í löng óverðtryggð bréf.
Vaxandi verðbólguótti fjárfesta
 Krafan á löng óverðtryggð ríkisbréf hefur hækkað mikið eftir gengislánadóm Hæstaréttar  Gæti
aukið líkurnar á vaxtahækkun Seðlabankans  Lítið framboð á löngum skuldabréfum á þessu ári
Hörð viðbrögð
» Krafan á löng óverðtryggð
ríkisbréf hefur hækkað skarpt
eftir gengislánadóm Hæsta-
réttar fyrir tveimur vikum.
» Verðbólguótti fjárfesta virð-
ist hafa aukist frá því að dóm-
urinn féll.
» Meiri líkur taldar á vaxta-
hækkun Seðlabankans.
Kröfuþróun langra óverðtryggðra ríkisbréfa
Gengislánadómur
fellur í Hæstarétti
8,0%
7,5%
7,0%
6,5%
6,0%
5,5%
5, 0%
2. janúar 2012 28. febrúar 2012
6,332%
6,664%
6,936%
6,946%
6,699%
7,208%
7,455%
7,448%
RIKB 25 0612
RIKB 19 0226
RIKB 22 1026
RIKB 31 0124
● Landsbankinn býður til opinnar ráð-
stefnu á morgun, 1. mars, um stöðu og
þróun innlendra og erlendra markaða,
undir yfirskriftinni „Hvert stefnir?
Staða og þróun markaða.“ Fundurinn
verður haldinn á Hilton Reykjavík Nor-
dica og hefst klukkan 09:00 og stendur
til 11:30.
Fjallað verður um yfirstandandi
sviptingar á erlendum mörkuðum sem
hafa mikil áhrif á íslenskt hagkerfi og
endurreisn íslensks atvinnulífs. Dr.
Martin Feldstein, prófessor við Harvard
háskóla, mun halda erindi á fundinum. Feldstein er þekktur hagfræðingur.
Dr. Martin Feldstein talar í boði Landsbankans
● Á síðustu fimm árum hefur hrein raunávöxtun Lífeyrissjóðs verzlunarmanna
verið -3,8%. Raunávöxtun á síðustu 10 árum er 2,8%. Lífeyrissjóðirnir hafa
sett sér það markmið að skila að meðaltali 3,5% raunávöxtun. Almennt eru
þeir ekki að ná því markmiði. Lífeyrissjóður verzlunarmanna birti í fyrradag
fyrstur lífeyrissjóða upplýsingar um starfsemi sjóðsins á síðasta ári. LV er
annar stærsti lífeyrissjóður landsins. Hann skilaði 8,2 nafnávöxtun á síðasta
ári og 2,8% hreinni raunávöxtun. Þetta er heldur lakari niðurstaða en árið
2010 þegar sjóðurinn skilaði 3,4% raunávöxtun. Eignir sjóðsins námu 345,5
milljörðum í árslok en voru 309 milljarðar árið áður.
Raunávöxtun á 10 árum 2,8%
● Breska verslanakeðjan Iceland
Foods, sem er nú í söluferli hjá slita-
stjórnum Landsbankans og Glitnis,
áformar að opna verslanir í Póllandi.
Pólska blaðið Warsaw Business
Journal greindi frá þessu í gær.
Fram kom að Iceland Foods leiti leiða
til að vaxa í Ungverjalandi og Póllandi.
Vill opna í Póllandi
Tap varð af rekstri Íslandspósts
hf. á árinu 2011 að fjárhæð 144
milljónir króna og var EBITDA
um 245 milljónir króna, sam-
kvæmt því sem fram kemur í
fréttatilkynningu.Heildartekjur
félagsins á síðasta ári námu 6,5
milljörðum króna og jukust um 3%
frá fyrra ári.
Heildareignir voru 4,8 millj-
arðar króna í árslok 2011 og eigið
fé nam 2,4 milljörðum króna. Fé-
lagið greiddi 80 milljónir króna í
arð til ríkissjóðs á árinu. Veruleg-
ur samdráttur hefur verið í bréfa-
sendingum á undanförnum árum
en frá árinu 2006 hefur bréfasend-
ingum innan einkaréttar fækkað
um 30%. Spáð er áframhaldandi
magnminnkun og er áætlað að
bréfamagn muni minnka enn um
allt að 16% til ársins 2015.
Íslandspóst-
ur tapaði 144
milljónum
Tap Íslandspóstur tapaði 144 millj.
Grikkland varð í gær fyrst ríkja á
evrusvæðinu sem er úrskurðað
gjaldþrota í kjölfar þess að banda-
ríska matsfyrirtækið Standard &
Poor’s (S&P) lækkaði lánshæfis-
mat landsins niður fyrir ruslflokk
og sagði að ríkissjóður Grikklands
væri tæknilega gjaldþrota. Fast-
lega er gert ráð fyrir því að láns-
hæfismatsfyrirtækin Moody’s og
Fitch muni fylgja í kjölfarið og
meta ríkissjóð Grikklands gjald-
þrota.
Fram kemur í mati S&P að
ástæðan fyrir ákvörðuninni sé það
samkomlag sem Grikkir gerðu ný-
verið við lánardrottna um að þeir
felli niður stóran hluta af skuldum
ríkisins. Samkvæmt þeim áformum
munu afföll fjármálastofnana og
fjárfestingasjóða af grískum rík-
isskuldabréfum nema tæplega
54%.
Í gærmorgun tilkynnti Evrópski
seðlabankinn jafnframt að við-
skiptabankar gætu nú ekki lengur
notað grísk ríkisskuldabréf í veð-
lánaviðskiptum við bankann.
Ákvörðun S&P mun hins vegar
litlu breyta fyrir fjármálakerfi og
ríkissjóð Grikklands þar sem Evr-
ópusambandið og Alþjóðagjaldeyr-
issjóðurinn hafa samþykkt að veita
130 milljarða evra neyðarlán til
Grikklands. hordur@mbl.is
Grikkland tækni-
lega gjaldþrota
 Fyrst evruríkja
sem er úrskurðað
gjaldþrota af S&P
Reuters
Gjaldþrot Grikkland er fyrst evru-
ríkja til að vera metið gjaldþrota.
Væntingar íslenskra neytenda fara
enn batnandi í febrúar, fjórða mán-
uðinn í röð. Væntingavísitala Capa-
cent Gallup var birt í gær og mælist
vístalan nú 76,7 stig, sem er hækk-
un um 1,8 stig frá fyrri mánuði. Þá
hefur vísitalan nú ekki mælst hærri
frá því fyrir hrun en leita þarf allt
aftur til júlímánaðar 2008 til að
finna hærra gildi vísitölunnar.
Engu að síður eru enn mun fleiri
neikvæðir en jákvæðir, en þegar
vísitalan er undir 100 stigum eru
fleiri neikvæðir. Væntingavísitalan
hefur verið undir 100 stigum frá
því í febrúar 2008. Landinn er nú
mun bjartsýnni en á sama tíma fyr-
ir ári, en þá var væntingavísitalan
59,9 stig og hefur hún hækkað um
tæp 30% síðan þá. Sagan sýnir að
vísitalan hefur sterka fylgni við
gengi krónunnar sem hefur nú ver-
ið að veikjast hratt undanfarið og
gæti sú þróun, haldi hún áfram,
dregið niður væntingar neytenda á
vormánuðum.
Væntingar fólks
vaxa hægt og hægt
WOW air áformar að hefja vikulegt
áætlunarflug til Salzborgar í Aust-
urríki næsta vetur í samvinnu við
tvær íslenskar ferðaskrifstofur.
WOW air áætlar að hefja flug til
Salzborgar seinni hluta desember
nk. og fljúga þangað vikulega á
laugardögum fram til loka febrúar.
Salzborg er í norðurhluta aust-
urrísku Alpanna og því nálægt
helstu skíðasvæðum Austurríkis.
Áformar flug
til Salzborgar
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
   
!"# $% " &'( )* '$*
+,-.-,
+/0.+1
+,-.2,
,,.-33
,,.,/-
+2./,/
+42.34
+.1-34
+/4.4+
+30.52
+,-.0,
+/0.34
+,1.+/
,,.14,
,,.43
+2./2-
+4/.5,
+.1152
+/4.2/
+30.11
,,2./,41
+,1.5,
+/2.++
+,1.13
,,.1/2
,,.-,3
+/.54/
+4/.-+
+.1114
+/-.-0
+32.5,
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á